گفتگو با رییس سازمان فضایی ایران: به دنبال جایگاه نخست منطقه تا سال ۱۴۰۴

سازمان فضایی ایران، وابسته به وزارت ارتباطات، نقشه‌ی راه تازه‌ای را جهت توسعه حوزه فضایی تدوین کرده است؛ نقشه‌ی راهی که برای تحقق اهداف چشم‌انداز ۱۴۰۴ در حوزه فضا شکل گرفته است. دکتر مرتضی براری، رییس سازمان فضایی کشور در رابطه با تدوین این نقشه راه خبر داده است که با توجه به فعالیت‌های کشورهای منطقه در عرصه علم و فناوری فضایی، ایران هم باید با سرعت بیشتر و با داشتن یک حاشیه امن، به سمت جلو حرکت کند.

اما نقشه راهی که در هشت سرفصل برای سازمان فضایی کشور تدوین شده است، دقیقاً چه هدف و مسیری را دنبال می‌کند؟ دکتر براری، رییس سازمان فضایی کشور در گفتگو با دیجیاتو به همین پرسش پاسخ می‌دهد و می‌گوید:

«هدف کلان نقشه راه توسعه حوزه فضایی کشور در افق ۱۴۰۴، بر اساس مفاد سند جامع توسعه هوافضای کشور، دستیابی به جایگاه اول در منطقه در حوزه فضایی است. بر این اساس برنامه‌های لازم برای توسعه بخش فضایی در چند بُعد تدوین شده‌اند.

تثبیت فناوری بومی کسب شده در سال‌های گذشته و توسعه آن با هدف دستیابی به توانمندی‌ها و قابلیت‌های بومی عملیاتی، اولین هدف این نقشه راه است. سپس توسعه خدمات و کاربردهای قابل ارائه از طریق فضا به جامعه، ‌شرکت‌ها و دستگاه‌های اجرایی کشور در دستور کار قرار دارد. در مرحله سوم تقویت نقش و جایگاه کشور در عرصه اقتصاد جهانی فضا و هدف چهارم، دفاع از حقوق و منافع فضایی کشور در عرصه بین‌المللی است.»

معاون وزیر ارتباطات همچنین در گفتگو با دیجیاتو خبر می‌دهد که پژوهشگاه فضایی ایران در حال ایجاد زنجیره‌ای از شرکت های دانش بنیان و مراکز تحقیقاتی-دانشگاهی کشور به عنوان زنجیره تامین خود در پروژه‌های طراحی و ساخت ماهواره‌هایی است که در دستور کار قرار دارند:

«در حال حاضر تاکید بر قطب‌سازی ظرفیت های موجود در بخش های اشاره شده بوده، به نحوی که هر قطب بر روی یک بخش از مسائل فنی و تکنولوژیکی متمرکز گردد و پاسخگوی تمامی نیازهای بخش فضایی در این زمینه باشد. البته این الگو به مرور و با گذشت زمان قابل تکمیل است به نحوی که وضعیت امروز همکاری با شرکت ها و مراکز تحقیقاتی با سنوات گذشته قابل مقایسه نیست ولی این حد مطلوب نیست و این رویکرد بایستی تداوم یابد.»

براری اشاره می‌کند که چرخه فناوری فضایی که شامل ماهواره، ماهواره‌بر و ایستگاه‌های زمینی است، در برنامه ۱۰ ساله اول فضایی تکمیل شده‌اند اما این چرخه در سطح عملیاتی نبوده است: «این چرخه در سطح آزمایشی و تحقیقاتی بوده است و بایستی با توسعه آن، عملا از سطح تحقیقاتی به سطح عملیاتی برسیم.»

رییس سازمان فضایی کشور معتقد است که رسیدن از سطح تحقیقات به عملیات، می‌تواند روی زندگی افراد عادی در جامعه نیز تاثیرگذار باشد: «این سطح از توانمندی‌هاست که می تواند منجر به ایجاد اثر در جامعه گردد که بر اساس برنامه ریزی های صورت گرفته در برنامه راهبردی افق ۱۴۰۴، به حد مطلوبی از قابلیت های عملیاتی خواهیم رسید. البته تا این زمان، هم از دستاوردهای میانی ماهواره‌های در دستور کار استفاده خواهیم کرد و هم تلاش می کنیم تا با استفاده از سایر ظرفیت‌ها، خدمات‌رسانی به جامعه را جدی‌تر و گسترده‌تر نماییم.»