بررسی دیجیاتو: کتابخوان فارسی فیدیبوک مدل Hannah F1 [همراه با بررسی ویدیویی]

همگی می دانیم که سرانه مطالعه در ایران از چند دقیقه در روز فراتر نمی رود، اما بعید است به مشکلاتی که این آمار ایجاد می کند فکر کرده باشیم. فقط به عنوان یک نمونه اشاره کنیم که تیراژ چاپ کتاب در دهه ۵۰ شمسی بالغ بر ۳۰۰۰ جلد بوده است، اما این رقم در دهه ۹۰ به کمتر از ۵۰۰ عدد رسیده است. حالا تصور کنید این پسرفت چه بلایی سر بخش فرهنگی و سواد جامعه ایران می آورد.

«فیدیبوک» به عنوان اولین کتابخوان فارسی یکی از ابزارهایی است که چند روزی است به بازار عرضه شده و امید است این آمارهای نه چندان دلچسب را تغییر دهد. این ابزار بالغ بر ۲۴ هزار جلد کتاب موجود در فروشگاه آنلاین فیدیبو را در دسترس شما قرار می دهد و بهانه ای برای مطالعه نکردن باقی نمی گذارد. برای آشنایی بیشتر با عملکرد و امکانات Fidibook Hannah F1 از شما دعوت می کنیم در ادامه با بررسی دیجیاتو همراه باشید.

بررسی ویدیویی

طراحی

بسته بندی فیدیبوک مثل یک کتاب باز می شود و داخل جعبه علاوه بر خود دستگاه، دفترچه راهنمای و کابل Micro-USB برای شارژ باتری به چشم می خورند. اما بعد از باز کردن جعبه با این حقیقت مواجه می شویم که فیدیبو هم شبیه به تمام کتابخوان های دیگر بازار طراحی شده است. ظاهر مرسوم دنیای کتابخوان ها یعنی نمایشگر سیاه و سفید با حاشیه های ضخیم. البته هر دوی این ویژگی ها دلیل خاصی دارند و مزیت محسوب می شوند.

در مورد صفحه نمایش کمی بعد توضیح می دهیم، اما حاشیه ضخیم فیزیکی کمک می کند موقع مطالعه، انگشت شما با صفحه لمسی دستگاه برخورد نکند، درست بر خلاف گوشی های موبایل که همیشه به دنبال کاهش حاشیه فیزیکی هستند حتی به قیمت وجود زائده سیاه رنگ نه چندان دلچسب در بالای صفحه نمایش.

اینکه همیشه با طراحی ثابتی مواجه هستیم انتخاب را بسیار ساده می کند، کافی است تصمیم بگیرید که کتابخوان ۶ اینچی می خواهید یا ۱۰ اینچی، سپس امکانات هر محصول را با رقبای دیگر مقایسه کنید. فیدیبو در زمره کتابخوان های ۶ اینچی قرار می گیرد که اندازه متداول تری است و مطالعه با یک دست را امکان پذیر می کند، خصوصاً با وزن ۱۹۰ گرم که فقط ۱۶ گرم سنگین تر از یک آیفون ۱۰ به حساب می آید و اصلاً دست را خسته نمی کند.

در ۲ طرف صفحه نمایش جایی که انگشت شصت قرار می گیرد ۲ دکمه وجود دارد که با فشار دادن آنها به صفحه بعد یا قبل می روید، قابلیتی به ظاهر ساده که در سری کیندل فقط روی مدل های بالای ۲۰۰ دلار عرضه می شود و یک ویژگی لوکس به حساب می آید.

پایین صفحه نمایش یک دکمه دایره شکل به چشم می خورد که احتمالاً فکر می کنید دکمه ی هوم باشد، اما در حقیقت دکمه ی بازگشت است و زمانی که آن را فشار دهید یک مرحله به عقب بر می گردید. این دکمه ضمناً یک چراغ قرمز دارد که وقتی شارژر به دستگاه متصل باشد روشن می شود. یک عملکرد دیگر هم اینکه با ۳ ثانیه نگه داشتن دکمه بازگشت به صفحه خانه منتقل می شوید.

شارژر از طریق درگاه Micro-USB موجود روی لبه بالایی بدنه به دستگاه متصل می شود. دکمه ی خاموش و روشن و درگاه کارت حافظه هم در همین قسمت قرار دارند و لبه های کناری یا پایین بدنه خالی هستند.

کتابخوان فیدیبو در مجموع از نظر طراحی نمره قبولی را دریافت می کند. پلاستیک نرم بدنه موقع لمس حس مطلوبی دارد و ارگونومی دستگاه برای مطالعه طولانی مدت کاملاً رضایت بخش است.

نمایشگر

فیدیبوک به یک صفحه نمایش ۶ اینچی سیاه و سفید از نوع E-Ink مجهز است و این همان جایی به حساب می آید که راه کتابخوان ها از تبلت جدا می شود. روی سطح نمایشگر E-Ink از میلیون ها کپسول پوشیده شده که داخل هر کدام تعدادی رنگدانه سیاه و سفید در یک مایع بی رنگ معلق هستند. ضمناً رنگدانه های سیاه دارای بار الکتریکی منفی و رنگدانه های سفید دارای بار الکتریکی مثبت هستند.

هر کدام از این کپسول های پر از رنگدانه، نقش یک پیکسل را ایفا می کنند و تصویر یا نوشته، با تغییر رنگ پیکسل ها روی صفحه شکل می گیرد. وقتی قرار است یک کپسول رنگ سیاه را نمایش دهد، دستگاه با الکترودهای صفحه نمایش، رنگدانه های سیاه را به سطح بالایی کپسول می چسباند و برای نمایش رنگ سفید هم رنگدانه های سفید به سمت بالا فرا خوانده می شوند.

همانطور که می بینید در این روش درست مثل کاغذ، همه چیز به شکل کاملاً فیزیکی انجام می گیرد و حتی لازم نیست برای ایجاد تصویر هیچ نوری به سمت چشم کاربر تابیده شود، در نتیجه خستگی بیش از حد چشم هم اتفاق نمی افتد، چون موقع مطالعه با صفحه نمایش E-Ink همان حسی را دارید که موقع خواندن یک کتاب واقعی.

البته باید در نظر داشته باشید که رزولوشن چاپ روی کاغذ واقعی را ۳۰۰ پیکسل در هر اینچ در نظر می گیرند، در حالی که فیدیبوک در هر اینچ ۲۱۲ کپسول یا پیکسل دارد (رزولوشن ۱۰۲۴ در ۷۵۸ پیکسل). اگر کتابخوانی مثل کیندل پیپروایت که در هر اینچ ۳۰۰ پیکسل دارد را کنار فیدیبوک قرار دهید، بیشتر بودن رزولوشن کاملاً به چشم می آید. البته رقیب آمریکایی بیشتر از دو برابر از کتابخوان فیدیبو گران تر است، اما اختلاف کیفیت صفحه نمایش به این شدت نیست.

ناگفته نماند که صفحه نمایش فیدیبوک به نور پس زمینه برای مطالعه در محیط های تاریک مجهز است. مقدار این نور را هم می توانید بر اساس نیاز خودتان تنظیم کنید. خوشبختانه صفحه نمایش فیدیبوک زیر تابش، نور خورشید را بازتاب نمی دهد و در طول روز هم به راحتی می توانید در محیط های باز و پر نور بدون مشکل به مطالعه ادامه دهید.

استفاده از صفحه نمایش E-Ink در کتابخوان ها ۲ مزیت و ۱ بدی دارد. نکته ی منفی این است که نمایشگر E-Ink عملکرد کُندی دارد و بر خلاف تبلت یا تلفن هوشمند، همان لحظه که روی چیزی کلیک می کنید تصویر عوض نمی شود، اما در عوض چشم کاربر را کمتر خسته می کند و مصرف باتری بسیار پایینی هم دارد.

باتری و سخت افزار

کتابخوان فیدیبوک یک باتری ۲۸۰۰ میلی آمپر ساعتی دارد و به لطف مصرف بسیار پایین نمایشگر با هر شارژ می تواند تا ۱ ماه شما را همراهی کند. البته این در صورتی است که روزی حدود ۳۰ دقیقه با دستگاه مطالعه کنید و اتصال وای-فای هم خاموش باشد. در صورت استفاده از وای-فای و مطالعه ی طولانی تر این مقدار کمتر می شود و به یک تا دو هفته می رسد، اما باز هم به مراتب از تبلت و تلفن هوشمند شما بیشتر است و برای طولانی ترین مسافرت ها هم کفایت می کند.

باتری فیدیبو ضمناً از شارژ سریع پشتیبانی نمی کند و هر شارژ کامل باتری حدود ۳ ساعت زمان می برد. ضمناً داخل بسته بندی دستگاه فقط یک کابل برای شارژ وجود دارد که لازم است آن را به آداپتور گوشی خود یا ابزار دیگری متصل کنید. فیدیبو در دفترچه راهنمای محصول گوشزد می کند که آداپتور شما حتماً باید ۵ ولت/۱ آمپر باشد، در غیر این صورت دستگاه دچار آسیب شده و از گارانتی خارج می شود.

اولین کتابخوان فیدیبو به ۸ گیگابایت حافظه داخلی مجهز است. این محصول از کتاب های صوتی پیشتیبانی نمی کند و هر کتاب الکترونیکی هم حداکثر چند مگابایت حجم دارد، در نتیجه حافظه فیدیبوک برای ذخیره هزاران کتاب کافی خواهد بود. البته اگر به هر دلیلی حافظه بیشتری نیاز داشته باشید، دستگاه از کارت حافظه تا ۳۲ گیگابایت هم پشتیبانی می کند (البته در دفترچه راهنمای محصول رقم ۱۶ گیگابایت ذکر شده است).

فیدیبوک مثل کیندل های آمازون به پردازنده ۱ گیگاهرتزی ۲ هسته ای و ۵۱۲ مگابایت حافظه رم مجهز است، در نتیجه از نظر تجربه کاربری هم کمابیش به کیندل شباهت دارد. موقع روشن کردن دستگاه ۳۰ ثانیه ای طول می کشد تا نرم افزار راه اندازی شود. بعد از کلیک روی هر گزینه هم یکی دو ثانیه طول می کشد تا فرمان شما اجرا شود، اما این موضوع به ذات صفحه نمایش E-Ink مربوط می شود و نشان دهنده ضعف سخت افزاری دستگاه نیست. البته به نظر می رسد که جا دارد شرکت سازنده در بروزرسانی های بعدی کمی سرعت عملکرد دستگاه را بیشتر کند.

علاوه بر این تعدادی باگ هم وجود دارد که انتظار می رود به مرور رفع شوند، مثلاً گاهی اوقات دستگاه پس از مدتی بیکار بودن هنگ می کند و فقط در صورتی به حالت عادی بر می گردد که چند لحظه آن را به شارژر متصل کنید. در طول مدت بررسی یک بروزرسانی نرم افزاری منتشر شد که آن را دریافت کردیم اما این مشکل همچنان به قوت خود باقی ماند.

نرم افزار

فیدیبوک به سیستم عامل اندروید مجهز است، اما نه به آن شکلی که تا امروز مشاهده کرده بودید. شرکت سازنده می گوید ۷۰ درصد از اندروید را بر اساس نیازهای کتابخوان خود تغییر داده است. برای مثال در سیستم عامل اندروید که روی گوشی موبایل و تبلت استفاده می کنیم، صفحه نمایش در هر ثانیه ده ها بار ریفرش می شود، اما صفحه نمایش سیاه و سفید فیدیبوک چنین سرعتی ندارد، در نتیجه شرکت تولید کننده دفعات ریفرش شدن صفحه را بسیار کمتر کرده است.

در حقیقت سیستم عامل فیدیبوک یک نسخه سیاه و سفید از اپلیکیشن فیدیبو به حساب می آید که چندتایی هم قابلیت اضافی دارد. بعد از روشن کردن دستگاه به صفحه خانه منتقل می شوید. در این بخش می توانید کتاب های خودتان را مشاهده کنید، برای خرید کتاب های بیشتر به فروشگاه فیدیبو مراجعه کنید یا تنظیمات دستگاه را تغییر دهید.

مدیریت حافظه داخلی، تنظیم تاریخ و زمان، بازگشت به تنظیمات کارخانه، به روز رسانی، تنظیم نور صفحه، اتصال وای-فای و تنظیم زمان خاموش شدن بعد از مدتی غیر فعال بودن از جمله امکاناتی هستند که در منوی تنظیمات دستگاه به چشم می خورند.

همه چیز نسبتاً ساده و سر راست است و احتمالاً پس از مدتی به کُند بودن عملکرد دستگاه عادت می کنید. البته توصیه می کنیم برای خرید کتاب یا چرخیدن در فروشگاه فیدیبو از اپلیکیشن موبایل یا وبسایت این شرکت استفاده کنید که محیط رنگی و سرعت بالاتری دارد. فیدیبو بزرگترین فروشگاه الکترونیکی کتاب فارسی است و بالغ بر ۲۴ هزار جلد کتاب در اختیار شما قرار می دهد.

البته صرفاً به کتاب های فروشگاه فیدیبو محدود نیستید و می توانید فایل های خودتان را هم به حافظه فیدیبوک انتقال دهید. این ابزار از فایل های متنی PDF، epub، mobi، txt و فرمتهای تصویری مثل JPG،BMP،PNG،GIF پشتیبانی می کند. انتقال فایل نیز به سادگی از طریق کابل Micro-USB انجام می شود.

اگر فیدیبوک را به شکل افقی در دست گیرید، رابط کاربری به حالت افقی در می آید. فیدیبوک ضمناً یک مرورگر اینترنتی هم دارد، اما بهتر است مرور صفحات اینترنتی را هم با تبلت، گوشی یا لپ تاپ خود انجام دهید و فیدیبو را برای همان یک کاری بگذارید که برای انجامش ساخته شده است؛ یعنی مطالعه کردن.

برای آشنایی بیشتر با امکانات و عملکرد نرم افزاری فیدیبوک توصیه می کنیم بررسی ویدیویی دستگاه را هم در ابتدای صفحه تماشا کنید.

• امکانات نرم افزاری فیدیبوک در یک نگاه:
• امکان هایلایت کردن متن
• امکان حاشیه نویسی
• قابلیت ترجمه بین فارسی و انگلیسی
• امکان استفاده به شکل افقی
• قابلیت تغییر فونت، اندازه ی فونت و فاصله بین خطوط

جمع بندی

بدشانسی فیدیبو این است که در کشوری با سرانه مطالعه تنها ۲ دقیقه در روز عرضه می شود، اما نکته ی مثبت هم اینکه تقریباً رقیب چشمگیری در بازار وجود ندارد. کتابخوان های کیندل آمازون که حداقل ۲ برابر از فیدیبوک گران تر هستند و مطالعه فارسی با آنها چندان بی دردسر نیست. چند مدل کتابخوان اندرویدی هم وجود دارد که هرچند از فیدیبوک امکانات بیشتری دارند، اما در عوض گران قیمت تر هستند.

این موضوع انتخاب را برای کاربر بسیار ساده می کند. کیندل اولین گزینه ای است که از این رقابت کنار می رود. کتابخوان های اندرویدی هم با قیمت بالاتر از ۸۰۰ هزار تومان عرضه می شوند و به شما امکان می دهد اپلیکیشن فیدیبو، آمازون یا هر گزینه دیگری که میل دارید را نصب کنید یا در برخی از مدل ها حتی به کتاب و فایل های صوتی گوش دهید.

اما فیدیبوک در ازای ۵۵۰ هزار تومان یک وظیفه مشخص دارد و آن را به خوبی انجام می دهد. این ابزار به شما امکان می دهد بالغ بر ۲۴ هزار جلد کتاب را از فروشگاه فیدیبو خریداری و مطالعه کنید. البته در ازای ۵۵۰ هزار تومان که پرداخت می کنید، ۱۰۰ هزار تومان هم کارت هدیه خرید کتاب از فیدیبو در بسته بندی دستگاه قرار دارد. از اینجا به بعد به سلیقه و نیازهای شما بر می گردد که فیدیبو را انتخاب کنید یا رقبای اندرویدی دیگری که با قیمت گران تر و امکانات بیشتری عرضه می شوند. کتابخوان فیدیبوک با ۱۸ ماه گارانتی رسمی توسط دیجی کالا (مالک فیدیبو) عرضه می شود.