گفتگو با مدیرعامل عکس پرینت: ما خاطره و شادی را به مردم میدهیم
قاب عکس بزرگ خاندان معمولا روی طاقچه خانه قرار دارد و با وجود تکنولوژیک شدن هنر عکاسی، کماکان عکس چاپ شده و قابل لمس تصاویر، رنگ بخصوصی از زندگی را در بردارد که تعداد پیکسلهای ...
قاب عکس بزرگ خاندان معمولا روی طاقچه خانه قرار دارد و با وجود تکنولوژیک شدن هنر عکاسی، کماکان عکس چاپ شده و قابل لمس تصاویر، رنگ بخصوصی از زندگی را در بردارد که تعداد پیکسلهای یک عکس با کیفیت دیجیتالی ندارند. مجموعه «عکس پرینت» از دل خانه چاپ و طرح سالهای آن روزها متولد شده و تصویری زنده از همگامی یک شرکت باسابقه با پیشرفت تکنولوژی دارد و ساختمان قدیمیاش که اصالت از آن میبارد، مهد تکنولوژی چاپ دیجیتال کشور است.
«سیاوش میرخانی» مدیریت این مجموعه را بر عهده دارد و دو استارتاپ «تابلو» و «ویتامین» نیز از جمله ایدههای او هستند که در زیرمجموعه عکس پرینت فعالیت خود را شروع کردهاند و هر یک قشر مخاطب خاصی را برای خود در نظر گرفتهاند. میرخانی مباحث مدیریت و مارکتینگ را در دانشگاه هم تدریس کرده و مصاحبه چندین ساعته من با او مثل یک کلاس درس بود که Case Study آن عکس پرینت بود، اما در این کلاس درس بر ما چه گذشت؟
تولد عکس پرینت
میرخانی از خودش گفت و فهمیدم که شخصا عشق سینما و عکاسی است و از قضا فوتبال بازی کردن را هم دنبال میکرده ولی در نهایت مارکتینگ را به صورت جدی خوانده و این علم رادر درجات بالاتر در انگلیس ادامه داده. او در طول سالهای فعالیتش بارها و بارها به صورت مشاوره با استارتاپها و شرکتهای بزرگی همچون دیجیکالا و چاره همکاریهایی داشته است. علاقه دارد تا به پیشینه عکس پرینت یعنی خانه چاپ و طرح اشاره داشته باشد و تاریخچه این مجموعه را به طور خلاصه بازگو میکند و ما را به بیش از بیست سال پیش میبرد که اولین چاپخانه دیجیتال ایران راهاندازی میشود.
تیم دایرکننده این مجموعه ابا سرمایه خوبی دستگاههای جدیدی را در زمینه چاپ وارد ایران کرد و خانه چاپ و طرح به طور رسمی در سال 75 آغاز به کار کرد. قضیه از چه قرار بود؟ یکی از مدیران این مجموعه در سال 2001 در سفری به آمریکا ایده اولیه عکس پرینت را در آمریکا دیده بود و تصمیم گرفت که این ایده خام را در ایران هم پیاده کند: «آنلاین گرفتن سفارش و تحویل آن به مردم.»
سالهای 81 تا 86 زیرساختهای این موضوع در دستور کار قرار میگیرد و ذره ذره تکمیل میشود. عکس پرینت فعلی با این پشتوانه و تجربه شروع به کار میکند و بنا به گفته میرخانی، دیدگاه کلیه افراد مجموعه آن به تمامی عکسهای مشتریان به مثابه یک اثر هنری بوده، حتی عکسهای مهمانیهای خانوادگی. همین بینش هنری در تیم عکس پرینت باعث میشود که در سال 86 موج دوم پیشرفت مجموعه استارت زده شود و شرکت پیشرفت بسزایی کند؛ درست زمانی که فیس بوک و انتشار عکسهای فیس بوکی کاربران و فاز جدید عکاسی در ایران راه افتاده است.
گذشته و آینده عکس
همانطور که کتاب الکترونیکی نتوانست جلوی کتاب کاغذی بایستد، فناوریهای جدید هم نتوانستهاند چندان در برابر عکسهای کاغذی ایستادگی کنند و کماکان مردم حس عکس کاغذی را بیشتر دوست دارند. بالا رفتن حس نوستالژیک در مردم که در سالهای اخیر در لایف استایل جهانی رخ داده هم این وسط بیتاثیر نیست بخصوص وقتی که میفهمیم یکی از پرفروشترین محصولات عکس پرینت همان عکسهای پولاروید آن است: «بشر امروز حوصله کمی دارد و میخواهد که عکسهایش دم خانهاش با بهترین حالت به همراه اسانس خلاقیت خودش به دستش برسد.»
ما در دورانی زندگی میکنیم که صدبرابر بیشتر از قدیم عکس میگیریم ولی صد برابر هم کمتر عکسها را میبینیم چرا که بسیاری از این تصاویر در حافظه موبایل و دوربینهایمان و یا در کنج پوشهای روی سیستممان ذخیره میشود و هیچگاه هم مجدد رویت نمیشود.
با روی کار آمدن موبایل و استفاده انبوه مردم از قابلیت عکاسی موبایل، عکس پرینت هم از قافله عقب نماند و اپلیکیشن خود را رونمایی کرد که البته هنوز هم به گفته میرخانی25 درصد آن شکل گرفته و ذره ذره در حال تکمیل شدن است تا تمام محصولات فعلی در آن جای بگیرند.
درسهای استارتاپی
قماربازان حرفهای میدانند که چه زمانی باید از روی میز بلند شوند و این موضوع در استارتاپها هم تاحدودی صدق میکند. فعالان این حوزه باید بدانند که چه زمانی دست از سر یک استارتاپ بردارند و واهمه تغییر مسیر نداشته باشند. «پویا محمودیان» یکی از موسسان رسمی این مجموعه هم در سال 94 همین ترک میز را به طور حرفهای انجام میدهد و بعد از خداحافظی با مجموعه راه و رویای خودش را پیش میگیرد. عکسپرینت در همین سالها داشت به فرسایش میرسید و باید یک تغییر بزرگ در خود ایجاد میکرد که این امر در سال 94 و با ورود و سرمایهگذاری شرکت مهرگام، رخ داد.
شاید مهمترین این تغییرات اپلیکیشن عکسپرینت بود که همانطور که گفته شد به مرور در حال تکمیل شدن است. به گفته میرخانی که مدیریت دوره جدید عکسپرینت بر عهده اوست، این دوره مصادف بود با افول چاپ عکس در دنیا: «ولی اتفاق دیگری هم افتاد، کارکردهای جدید و محصولات جدیدی در زمره عکس نیز درست شده بودند، چیزهایی مثل فوتوبوک و چاپ عکس روی ماگ و شاسی و مگنت. این محصولات جدید یک فضای تازه در دنیای عکس ایجاد کرده بود که راه جدیدی را پیش رویمان گذاشت. به تدریج در دنیا مغازهای پیدا نمیکنید که بروید و به آن عکس بدید چاپ کند.»
اینکه در ایران نود درصد کار استارتاپها روی دوش افراد تکنیکال است مساله ناامیدکنندهای محسوب میشود که میرخانی هم به آن تاکید دارد و میانگین جهانی حضور این افراد در استارتاپها را نهایتا 30 درصد میداند. البته او کلا عکس پرینت را دیگر یک استارتاپ نمیداند و ویژگیهای یک استارتاپ را در ایران چنین معرفی میکند:
«عکس پرینت مارکت خود را دارد و پلنهای رشد هم چیده ولی اینکه افقی چندین ساله داشته باشیم و اینها در اینجا معنا ندارد. ما واقعا یک بیزینس هستیم که در حال کار کردن و سودآوری است. استارتاپهای فعلی میخواهند سوال برای مردم ایجاد کنند و بعد به آن سوال پاسخ دهند در صورتی که باید سوالهای موجود در حال حاضر را پیدا و به آن پاسخ سریع دهند. ممکن است این سوالات به واسطه تکنولوژی و خواستههای مردم تغییر پیدا کند و در این زمان باید جور دیگری پاسخ آن را داد همانطور که ما با تغییراتی بنیادین این کار را در دورههای مختلف کردیم. ضمنا به نظر من یک استارتاپ باید زود رشد پیدا کند و برنامه بلند مدت ده الی پانزده ساله برای آن معنا ندارد.»
میرخانی تاکید دارد که در دنیا نود و نه درصد ایدهها اجرا شدند و برای همین اصرار دارد که که در اکوسیستم استارتاپی فعلی، ایده دیگر مهم نیست، بلکه پرداخت به آن نقش اساسی را برای یک استارتاپ ایفا میکند. همین مسائل و دغدغههای میرخانی برای استارتاپها بود که باعث شد جرقههای جدیدی در مجموعه عکس پرینت زده شود و از دل آن دو استارتاپ تازهنفس بیرون بیاید.
تولد دو استارتاپ تابلو و ویتامین
بعد از اینکه تیم CRM پی میبرد که یک سری از مشتریان خواستار عکس و تابلوهای هنری هستند، استارتاپ تابلو راه اندازی میشود که به صورت جداگانه در آن تابلوهای نقاشی، نقاشی-خط و عکاسی با رعایت کپی رایت (البته در حد توان مجموعه و بیشتر برای آثار ایرانی) به فروش میرسد. به تدریج مخاطب تین ایجرها و رشد موضوعی به اسم لایف استایل در بین این نوجوانان و جوانان نیز برای مجموعه عکس پرینت مهم میشود و سایت ویتامین راه میافتد که هدف مخاطبین خود را افراد ده دوازده ساله تا سی سال میداند. مثلا یک فیلمباز حرفهای در ویتامین میتوانند اکسسوار مختلف سینمایی تهیه کند و لایف استایل خود را رنگ و بوی تازهای ببخشید. میرخانی میگوید:
«لایف استایل و شوآف آن و همچنین مذاق هنری علاقهمندان خاص به هنر و نقاشیهای مختلف هدفهای نهایی این دو استارتاپ است که به معنای واقعی آنها را میتوان استارتاپ نامید.»
این استارتاپها خلاقیت افراد را تحریک میسازند و با وضع اقتصادی فعلی که هرکس توانایی اهدای هدیههای گران را ندارد، میتواند خلاقیت را جای هزینههای گزاف کند و هدایای خلاقانه اهدا کند. این یعنی یک دایره با شعاع بسیار بزرگی از مشتریان. همچنین قرار است که ویتامین در آینده نه چندان دور بیزینسی مارکت پلیس مانند پیدا کند و هنرمندان و طراحان مختلف اجناس خود را در آنجا به فروش برسانند.
عکس پرینت از دریچه آمار
- تاکنون بیش از 250.000 سفارش در عکس پرینت ثبت شده است.
- بیش از 15.000.000 عکس چاپ شده است.
- محصولات به بیش از 550 شهر و روستا تا دورترین نقاط مرزی ایران ارسال شده است.
- عکس پرینت بیش از 300.000 کاربر دارد.
- اپلیکیشن عکس پرینت بیش از 60.000 کاربر فعال دارد. این تعداد تا پایان سال 1397 به بیش از 200.000 کاربر اپلیکیشن خواهد رسید.
- 15 درصد قابلیتهای سایت در اپلیکیشن وجود دارد ولی شصت درصد سفارشات فعلی از این طریق انجام میشود.
- عکس پرینت بیش از 10 محصول دارد و قرار است 15 محصول دیگر به آنها اضافه شود.
- 60 درصد شهرستان و 40 درصد تهران. مشتریان عکس
- پرینت از 10 ساله تا 70 ساله هستند.
- مردان حضور کمی بیشتری در مشتریان این مجموعه دارند.
امنیت عکسهای خصوصی
به گفته مدیرعامل فایلها در عکس پرینت نه تنها جایی ذخیره و کپی نمیشود، بلکه از نظر بصری هم امنیت عکسهای خصوصی حفظ میشود و تمامی کارکنان واحد تولید عکس خانم هستند. عکسهایی را که آپلود میکنید هم میتوانید پاک کنید تا در سرورهای مجموعه نمانند:
«ما موبایل نمیفروشیم که اگر جنسی را اشتباه یا ناقص فرستادیم با یک عذرخواهی سر و ته کار را به هم بیاوریم. در طول این چند سال حتی یک مورد هم اشتباه و جابجا کالایی به دست صاحبش نرسیده و طمانینه و آرام آرام حرکت کردن مجموعه در کنار دقت بیش از حد دلایل این امر بوده است.
ما حریم خصوصی مردم را دلیوری میکنیم نه پیتزا، با اداره پست صحبت کردیم و طراحی خاصی برای بستهبندیهایمان طراحی کردیم که با استاندارد و قوانین پست کشور هم یکی باشد.»
مارکتینگ در عکس پرینت
عکسپرینت افقی به بازار جهانی هم دارد و با اینکه در حال حاضر هم معدود مشتریانی از کشورهای همجوار و یا ایرانیان خارج از کشور دارد ولی قصد جدی گسترش این موضوع در آینده را کرده است؛ چرا که جزو معدود پلتفرمهای این زمینه هستند که قابلیت راست به چپ نوشتاری را در خود دارند.
اما در داخل کشور باید گفت که پرسونای مشتریان عکس پرینت به تازگی تغییر پیدا کرده و به سمت عموم مردم پیش رفته از همین رو دیجیتال مارکتینگ و سوشال مارکتینگ این مجموعه چرخ خود را سریعتر از قبل به حرکت در آورده است. طبیعتا به خاطر ماهیت و نفس مجموعه هم شبکه اجتماعی اینستاگرام که مبتنی بر عکس است را بیشتر از همه مورد هدف قرار داده است.
عکس پرینت گرانترین آیتمی که در مجموعه خود دارد نهایتا پانصد هزار تومان است و در حقیقت یک سیستم ماکروپیمنت (فروش کالاهای خرد) را در خود دارد که سود آوردی در آن کار سختیست اما عکس پرینت ادعا دارد که توانسته این مراحل را رد کند؛ چرا که بازار مشتریانش همه مردم هستند و نه قشری با درآمدی خاص.
بازار وسوسه کننده B2B
استارتاپی مثل عکس پرینت میتواند هم مشتری مستقیم (B2C) داشته باشد و هم در بازار B2B فعالیت کند، بازاری که بسیار وسوسه کننده است و بسیاری از استارتاپها دلشان میخواهد وارد آن شوند. ولی این نوع فعالیت در اینجا در وهله اول به اشتباه به جریان درآمد و درس بزرگی برای مجموعه شد. آنها سعی کردند با وارد شدن به بازار عروسیها و جشنها و فعالیت در این حوزه به طور B2B کار کنند در حالی که این بازار دستهای قدرتمند و سنتی در خود دارد که رقابت با آنها هم کار سختیست و هم مهارتهای بخصوصی میخواهد که به گفته میرخانی، دستاندرکاران مجموعه عکس پرینت در آن زمان ویژگیهایش را نداشتهاند.
حال اما این بازار طور دیگری در مجموعه جاری شده و عکسها و تقویمهای مناسبتی بسیاری برای مجموعهها و سازمانهای دولتی و خصوصی توسط عکس پرینت تولید و ارسال میشود: «باید در زمینی بازی کرد که توانایی بازی در آن را داشته باشید.»
عکس پرینت هیچ وقت قرار نیست و البته نمیخواهد که یک تک شاخ بشود ولی در صنعت خودش تغییرات شگفتی را به وجود آورده و قصد دارد همین راه را ادامه دهد؛ همانطور که الان هم ادعا دارد 95 درصد بازار چاپ دیجیتال و آنلاین عکس در اختیار گرفته و 360 هزار کاربر (که یک ششم آنها کاربر اپلیکیشن هستند) را هم جذب کرده است. کاربرانی که عموما به مجموعه وفادار میمانند چرا که به گفته میرخانی شادی در محصول دریافتیشان موج میزند.
فروختن و تولید کالایی که با داشتن آن و یا هدیه گرفتن آن یک حس خوب به وجود میآید و بخشی از آن هم توسط خود مشتری طراحی میشود، گزینه خوبی برای موفقیت یک مجموعه است، به قول مدیرعامل عکس پرینت: «مشتریان تا وقتی که در کره خاکی هستند، برای ما محتوا تولید میکنند و میخواهند که این محتوا را ما برایشان به زیبایی بازآفرینی کنیم.»
برای گفتگو با کاربران ثبت نام کنید یا وارد حساب کاربری خود شوید.