راهنمای عکاسی؛ 22 مشکل رایج و راه حل آنها [بخش دوم و آخر]

بعضی مشکلات بسیار متداول در عکاسی هستند که به راحتی تمام لذت این کار را از بین می برند. عکاسی به عنوان یکی از فنی ترین سرگرمی های بشر، می تواند در مواقعی بسیار گیج کننده باشد. فرقی نمی کند تازه کار باشید یا باتجربه؛ در هر حال احتمالاً با یک سری مشکلات به طور دائم درگیر هستید. با این حال نگران نباشید، چون شما در این زمینه تنها نیستید و همه به راهنمای عکاسی نیاز دارند.

در قسمت قبل با یازده مورد از مشکلات و سؤالاتی که هنگام عکاسی با دوربین های حرفه ای پیش می آید، و راه حل آنها آشنا شدید. در اینجا بخش دوم و یازده مورد دیگر از این مشکلات را مطالعه می کنید.

12. بعضی از عکس ها، به ویژه در زوم بالا، تار می شوند. دلیلش چیست؟

در فواصل کانونی بالا لرزش دوربین مشکلات زیادی را ایجاد می کند. ساده ترین راه برای بی اثر کردن لرزش، افزایش سرعت شاتر است، حتی اگر به این خاطر مجبور شوید حساسیت (ISO) را افزایش دهید.

اگر به دنبال یک قاعده ساده برای انتخاب درست پارامترها هستید، همیشه سرعت شاتر را سریع تر از فاصله کانونی قرار دهید. به عنوان مثال اگر با لنز معادل 200 میلیمتری عکس می گیرید، سرعت شاتر نباید کمتر از 1/250 ثانیه باشد. البته این موضوع به عوامل متعددی از جمله ضریب اف و نوع لنز هم بستگی دارد و باید بر اساس تجربه، مقدار مناسب را به دست آورید.

فناوری های تثبیت تصویر یا اصطلاحاً لرزشگیر بهترین راهکار برای کاهش لرزش دوربین هستند. با استفاده از لرزشگیر 4 مرحله ای می توانید حتی با لنزهای 400 میلیمتری و سرعت شاتر 1/30 ثانیه هم عکس های واضح و شفافی را ثبت کنید.

13. کدام حالت فوکوس خودکار را انتخاب کنم؟

بیشتر دوربین ها دو حالت فوکوس یکباره و پیوسته دارند، البته کانن واژه های تک-شات و AI-Servo را برای این دو حالت ترجیح می دهد. در حالت کلی گزینه فوکوس یکباره انتخاب بهتریست چون می توانید با فشردن جزئی شاتر روی سوژه فوکوس کرده و سپس تا زمان فشردن نهایی و ثبت عکس، محدوده فوکوس را حفظ کنید.

حالت فوکوس پیوسته برای سوژه های متحرک به کار می رود، چون دائماً سوژه را ردیابی کرده و فوکوس را تغییر می دهد. البته اجرای دقیق و موفقیت آمیز این عملیات به سیستم فوکوس خودکار دوربین شما بستگی دارد و شاید نتیجه، آن مدلی که شما دوست دارید از آب در نیاید.

14. فوکوس دستی دشوار است. چطور می توان به فوکوس دقیق رسید؟

اگر دوربین های DSLR دارید (و نه میرورلس) بهتر است به جای نمایشگر پشت دوربین از منظره یاب اپتیکال برای کادربندی و فوکوس دستی دقیق استفاده کنید. اکثر دوربین های حرفه ای قابلیت بزرگنمایی تصویر داخل منظره یاب را دارند تا بتوانید سوژه را بهتر ببینید. همچنین برخی از دوربین ها حالت Focus Peaking هم دارند، یعنی قسمت هایی از تصویر که در محدوده فوکوس قرار گرفته اند را روی نمایشگر یا منظره یاب الکترونیکی به نمایش می گذارند.

15. اگر تصاویر بیش از حد تاریک یا روشن باشند، چه کنیم؟

در این وضعیت قابلیت جبران نوردهی دوربین به کمکتان خواهد آمد. با فشردن دکمه های -/+ و حرکت دادن چرخنده مربوطه روی دوربین، می توانید نورسنجی اشتباه را جبران کنید.

درجه بندی مقدار نوردهی (اکسپوژر) در دوربین که با عنوان استاپ از آنها یاد می شود، روی منظره یاب و نمایشگر LCD مشخص است و می توانید نتیجه کار را به خوبی ببینید. نشانگر وسط این مقیاس، نوردهی صحیح (بر اساس نورسنجی خودکار) را نشان می دهد.

زمانی که به سمت + این مقیاس حرکت کنید، تصویر روشن تر می شود و جهت عکس هم تصویر تاریک تری را به همراه خواهد داشت. اگر از منظره یاب اپتیکال استفاده می کنید، تغییرات را نمی بینید و برای آگاهی از وضعیت کادر باید نمایشگر را به کار بگیرید. البته مقدار جبران نوردهی به عوامل مختلفی بستگی دارد، مثلاً تُن رنگ سوژه، نوع نور محیط و روش سنجش دوربین.

16. در بسیاری از شات های منظره (لندسکیپ) یا زمین خیلی تاریک است یا آسمان خیلی روشن. ایراد کار چیست؟

آسمان همیشه به مراتب روشن تر از زمین است، بنابراین اگر بخواهید زمین را با نور مناسب ثبت کنید، جزئیات آسمان به کل از بین می رود. دلیل مشکل فوق این است که بازه دینامیکی صحنه (اختلاف بین تیره ترین سایه ها تا روشن ترین نورها) بیشتر از محدوده تحت پوشش سنسور دوربین است.

ساده ترین راه برای رفع این معضل، استفاده از فیلترهای ND برای ایجاد توازن در نور محیط است. یا اینکه می توانید تصویر را به شکل خام ثبت کرده و سپس با کاهش نوردهی، جزئیات آسمان را در ویرایش نهایی بازیابی نمایید. اکثر دوربین های جدید از حالت HDR داخلی بهره می برند که در این شرایط به کمک شما می آید.

17. نمی توانم برای نوردهی طولانی، سرعت شاتر را به اندازه کافی پایین بیاورم. چرا؟

برای نوردهی طولانی در طول روز به اپرچر کاملاً بسته، مثلاً f/16 یا f/22 نیاز دارید، با این حال حتی کمترین مقدار ایزو (ISO 100) هم در محیط روشن برای این کار کافی نیست. در اینجا باید حتماً از فیلترهای کاهنده نور (ND) استفاده کنید. این فیلترها از نظر قدرت با یکدیگر متفاوتند و بسته به شرایط، می توانند اکسپوژر استاندارد یک ثانیه ای را تا 30 ثانیه افزایش دهند.

18. وقتی عکس ها را روی نمایشگر دوربین نگاه می کنم بعضی قسمت ها چشمک می زنند. مشکل از کجاست؟

در اینجا دوربین می خواهد بخش های پر نور یا هایلایت را به شما نشان دهد. می توانید این گزینه را از بخش تنظیمات نمایش عکس ها غیر فعال کنید. با فعال کردن «هشدار هایلایت» (Highlight Alert) مناطقی از تصویر که (کاملاً یا تقریباً) اُور اکسپوز شده اند به شما نشان داده می شود.

در صورت مشاهده این هشدار، متوجه می شوید که بخشی از جزئیات این مناطق را از دست داده اید. بنابراین اگر صحنه قابل تکرار است، می توانید تنظیمات را تغییر داده و دوباره اقدام به ثبت عکس کنید.

19. چرا عکس هایی که با فلاش می گیرم تاریک هستند؟

محتمل ترین دلیل ثبت عکس های تاریک با فلاش، این است که سوژه ها بسیار دور از شما قرار گرفته اند. فلاش بُرد محدودی دارد و فلاش های داخلی دوربین بسیار ضعیف تر از مدل های اکسترنال هستند. همچنین زمان عکاسی با فلاش، دوربین به شکل خودکار پارامترهایی نظیر سرعت شاتر و اپرچر را تنظیم می کند. شاید بتوانید با تغییر این تنظیمات، تصویر روشن تری را با استفاده از فلاش داخلی دوربین به دست آورید.

20. چطور در روزهای آفتابی پرتره های بهتری بگیریم؟

نور شدید خورشید، دشمن تصاویر پرتره است چون روشنایی بیش از اندازه ای را ایجاد می کند. زمانی که خورشید پایین بیاید، چشم ها در هم کشیده می شوند و زمانی که خورشید بالای سر باشد، سایه های عمیقی روی چهره ایجاد می شود و چشم ها به حفره های سیاهی بدل می گردند.

اولین قدم این است که سوژه پشت به آفتاب قرار بگیرد تا چهره در حالت طبیعی باشد، سپس باید از فلاش تکمیلی (fill) برای حذف سایه ها کمک بگیرید. زمانی که از فلاش اکسترنال و روش نورسنجی TTL استفاده کنید، اکثر دوربین ها می توانند توازن خوبی را بین نور محیطی و سایه ها ایجاد کنند و نتیجه طبیعی را تولید نمایند.

از سیستم نورسنجی دوربین به عنوان راهنما کمک بگیرید ولی سرعت شاتر را از حداکثر سرعت فلاش (معمولاً 1/200 ثانیه) بالاتر نبرید. سیستم TTL فلاش باید فعال باشد تا فلاش تکمیلی بتواند نور کافی را به صحنه بتاباند. البته جبران نور مثبت یا منفی هم گاهی اوقات لازم است. نهایتاً اگر می خواهید همه چیز را کنترل کنید، شدت فلاش را به شکل دستی تنظیم نموده تا به نتیجه مطلوب برسید.

انتخاب دیگر برای تکمیل نور محیط، استفاده از فلاش اکسترنال (جدا از دوربین) است که در ارتفاع مناسب و سمت مخالف سوژه قرار گیرد. برای استفاده از این نوع فلاش باید از کابل های اضافه یا ارتباط بیسیم کمک بگیرید.

21. وقتی از ساختمان ها عکس می گیرد، دیوارها و سقف ها به سمت خارج خمیده می شوند. مشکل چیست؟

این مشکل معمولاً به خاطر عکاسی از فاصله نزدیک با لنزهای عریض (واید) رخ می دهد. فاصله کانونی کم در لنزهای عریض، اعوجاج خمره ای را به وجود می آورد، یعنی بالا، پایین و طرفین ساختمان به سمت بیرون خم می شوند. برای افزایش پرسپکتیو تصویر باید دوربین را کمی بالا بگیرید که در این حالت هم دیوارها به سمت یکدیگر و به سمت بالا کشیده می شوند.

راه حل این است که به اندازه کافی از سوژه فاصله گرفته و از زوم مناسب در حد 35 میلیمتر (یا 50 میلیمتر برای دوربین فول فریم) استفاده کنید. برای عکاسی از ساختمان های بلند، بهتر است نقطه مناسبی را که بالاتر از سطح زمین است انتخاب کنید، مثلاً ساختمان دیگری که دید مناسب به سوژه شما دارد. در زمان ویرایش هم می توان پرسپکتیو را اصلاح کرد ولی مقداری از فریم را از دست می دهید. بنابراین سعی کنید کادرتان فضای خالی کافی در اطراف ساختمان داشته باشد.

22. در حالت عکاسی پَنینگ، یا پس زمینه واضح می افتد یا همه چیز تار می شود. چه کار کنیم؟

به سختی می توان سرعت شاتری را پیدا کرد که به اندازه کافی کم باشد تا پس زمینه را تار کند، در عین حال به اندازه کافی سریع باشد تا سوژه در حال حرکت را به خوبی ثابت (فریز) کند. توجه داشته باشید که پنینگ با لنز 300 میلیمتری به سرعت شاتر 1/500 یا بیشتر نیاز دارد.

برای ایجاد تاری حرکتی (Motion Blur) در پس زمینه، باید سرعت شاتر را بسیار پایین بیاورید، یعنی در حد 1/60 یا 1/125 ثانیه، تا پنینگ به شکل مؤثر انجام شود. برای اجرای پنینگ پاهای خود را با فاصله مناسب قرار دهید و رو به جهتی قرار بگیرید که سوژه وارد کادر می شود. با عبور سوژه، به آرامی از کمر بچرخید و شاتر را به آرامی فشار دهید. حتی پس از خروج سوژه از کادر هم حرکت خود را ادامه دهید تا به این فرایند عادت کنید. البته پنینگ بیشتر از هر چیزی به تکرار و تمرین نیاز دارد، پس نگران نباشید.