داروی روان گردان چه تاثیری روی اختاپوس ها می گذارد؟

پژوهشگران در تحقیقی تازه داروی روان گردان اکستازی را به اختاپوس ها دادند تا ببینند که چه اتفاقی برای آنها رخ می دهد و آنطور که اعلام کرده اند رفتار این جانداران تحت تاثیر ماده یاد شده بسیار شبیه به انسان است؛ یعنی مصرف این داروها از اختاپوس ها جانوران اجتماعی تری می سازد.

آنها برای این منظور تعدادی اختاپوس را در محلول حاوی داروی اکستازی غوطه ور کردند و دریافتند که در ادامه اختاپوس ها زمان بیشتری را با یکدیگر سپری می کنند و تمایل بیشتری به نزدیک شدن به یکدیگر دارند.

گال دولن از دانشگاه جانز هاپکینز مریلند به همراه جمعی از همکارانش مدتی است که روی منشاء تکاملی ارسال سیگنال سروتونین در مغز مطالعه می کند. در اینجا لازم است اشاره کنیم که در انسان ها اکستازی انبوهی از سروتونین، دوپامین و اوکسیتوسین را تولید می کند که همه اینها حس خوشحالی را در فرد ایجاد نموده و باعث بروز رفتارهای اجتماعی در انسان می شوند.

اما مطالعه این اثر روی مغز می تواند درک بهتری از چگونگی و آغاز بروز رفتارهای اجتماعی در انسان به دست دهد چراکه در درختچه تکامل نیاکان مشترک انسان و اختاپوس حدود ۵۰۰ میلیون سال پیش از یکدیگر جدا شده اند. حال که اختاپوس ها رفتاری مشابه به انسان را در زمان دریافت اکستازی از خود نشان داده اند می توان اینطور نتیجه گرفت که مسیرهای عصبی برای بروز رفتارهای اجتماعی از زمان های خیلی خیلی دور در بشر شکل گرفته است.

در این تحقیق که نتایج آن در نشریه علمی Current Biology منتشر گردید دانشمندان رفتار گونه خاصی از اختاپوس ها را مورد بررسی قرار دادند. گونه bimaculoides علاوه بر آنکه به صورت انفرادی زندگی می کند و رفتارهایی ضد اجتماعی دارد از جمله معدود اختاپوس هایی است که سلسله ژنوم هایش کامل بوده است؛ بدان معنا که دانشمندان می توانند ژن های آن را با انسان مقایسه نمایند.

آنها در این آزمایش اختاپوس ها را درون مخزنی با سه اتاقک قرار دادند به نحوی که جانور میتوانست آزادانه به درون هریک از اتاقک ها حرکت کند. یکی از این اتاقک ها خالی بود و درون یکی دیگر یک شی بی جان قرار داشت و درون اتاقک سوم یک اختاپوس دیگر. آنها در مرحله دوم آزمایش را تکرار کردند اما اینبار جانور تحت تاثیر اکستازی قرار داشت. در واقع اختاپوس برای مدت ۱۰ دقیقه درون محلول اکستازی قرار داده شد و سپس بعد از ۲۰ دقیقه مجددا به مخزنی که سه اتاقک داشت بازگردانده شد.

یافته ها نشان می داد که بعد از حمام اکستازی، اختاپوس ها رفتار اجتماعی تری را از خود نشان داده و زمان بیشتری را با اختاپوس های دیگر سپری می کردند. تیم محققان بر این باور است که یافته هایش حاکی از وجود شباهت های متعدد میان ژن انتقال دهنده سروتونین در انسان و اختاپوس ها است هرچند که این دو جاندار به لحاظ آناتومی تفاوت های قابل ملاحظه ای با یکدیگر دارند.

اما نکته دیگری که میتوان از این تحقیق استنباط کرد آنکه حتی در جانداران غیراجتماعی نظیر اختاپوس ها هم مکانیزم های مغزی که رفتارهای اجتماعی را تعریف می کنند وجود دارند هرچند که در اغلب موارد این رفتارها سرکوب می شوند.