بررسی انیمیشن Constantine: City Of Demons ؛‌ جنایت و مکافات جان کنستانتین

بازگو کردن رقابت دو ناشر کتاب‌های کمیک یعنی دی سی و مارول، یک قصه تکراریست که احتمالا اکثر شما با آن آشنا هستید. رقابت این دو کمپانی در تمامی مدیوم‌های سرگرمی، حتی بازی‌های رومیزی و اکشن فیگور، ادامه دارد و هر دو سعی می‌کنند تا محصولی درخور هواداران خود تولید کنند. در زمینه انیمیشن‌سازی، مارول رویکردی کودکانه گرفته که فی نفسه رویکرد بدی نیست، چرا که در حقیقت هدف مارکت بخش انیمیشن‌سازی خود را کودکان قرار داده ولی از آنسو دی سی که همیشه به داشتن دنیاها و داستان‌هایی تاریک مشهور است، در بخش انیمیشن‌های خود هم همین رویه را در پیش گرفته و انیمیشن Constantine، آخرین اثر آنها در این زمینه به حساب می‌رود که انیمیشنی کاملا بزرگسالانه با محوریت موضوعات مختص این قشر ساخته شده است. شاید به جرات بتوان گفت انیمیشن کنستانتین، بزرگسالانه‌ترین و تاریک‌ترین و صدالبته خشن‌ترین انیمیشن ابرقهرمانی است که تا کنون ساخته شده است.

• کارگردان: دوگ مورفی
• استودیو تهیه کننده: برادران وارنر
• صداپیشگان: مت رایان، امیلی اوبرایان، لورا بیلی
• بودجه: نامشخص

در روزگاران قدیم و نزدیک به چندصدسال بعد از میلاد مسیح، جنگ های سختی بین بت پرستان روم باستان و مسیحیان درگرفته بود و در همان زمان پادشاه کشور روم، کنستانتین، تصمیم به کاری می‌گیرد تا آتش این جنگ‌های مذهبی را تا حد زیادی بخواباند. کنستانتین امپراتور، مجبور می‌شود برای جلوگیری از این نبرد و البته تداوم حکومت خود، دینی من در آوردی و ترکیبی از مسیحیت به وجود بیاورد و آن را با بت پرستی ترکیب کند. این دین جدید مورد مقبولیت مسیحیان و بت پرستان قرار می‌گیرد و تبدیل به یک تعادل بین هر دو قشر می‌شود و به همین دلیل، از کنستانتین در تاریخ به اسم پادشاهی که بین خیر و شر توانست تعادل ایجاد کند یاد می‌شود.

احتمالا قرار دادن نام جان کنستانتین روی ابرقهرمان یا شاید به تعبیری بهتر ضدابرقهرمان DC به همین دلیل باشد. او فردیست که هم با دنیای ما و هم دنیای پس از مرگ ارتباط دارد و می‌تواند با فرشته‌ها و شیاطین مراوده داشته باشد. کنستانتین یکی از جذاب‌ترین ابرقهرمان‌های کتاب‌های DC هست که تا به امروز در عالم سینما و سریال مورد بی‌محبتی قرار گرفته و نتوانسته آنطور که باید، خود را نشان دهد. فیلم سینمایی Constantine ساخته شده سال ۲۰۰۵، علی رغم خوش ساخت بودن نتوانست فروش خوبی داشته باشد و پرونده این اثر با بازی کیانوریوز بسته شد و سالیان سال بعد، شبکه NBC تصمیم به ساخت سریالی مجزا از کنستانتین‌ و داستان‌هایش گرفت؛ سریالی که قرار بود بیشتر و بیشتر به کمیک‌های این شخصیت وفادار باشد و متاسفانه سریال هم علی رغم وجود طرفداران بسیار، به علت‌های عجیب و غریبی که برای نگارنده و بسیاری دیگر از هواداران هم نامشخص است، توسط شبکه کنسل شد (هرچند اخیرا زمزمه‌هایی مبنی بر ساخت دنباله آن توسط شبکه دیگری به گوش می‌رسد).

کاری که DC با برخی شخصیت‌های ابرقهرمانی خود که در مدیوم‌های سینمایی موفق نبودند می‌کند، وارد کردن آنها به جهان انیمیشنی خود است. دی سی با ساخت انیمیشنی به اسم Justice League Dark پتانسیل کنستانتین و دیگر ابرقهرمانان کمتر شناخته شده و دارک خود را محک زد و با فیدبکی که از سمت هواداران گرفت، فهمید راه را درست آمده است. دی سی سپس رو به ساخت سریالی انیمیشنی از کنستانتین پرداخت و آن را در قالب اپیزودهای کوتاه چند دقیقه‌ای در فضای وب منتشر ساخت و در نهایت با ایجاد یک هایپ موفق و با نگاهی به عطش طرفداران، تمامی این قسمت‌ها را با یکدیگر ترکیب کرده و ضمن اضافه کردن سکانس‌هایی جدید، انیمیشن سینمایی Constantine: City Of Demons را روانه بازار کرده است.

انیمیشن Constantine برگرفته شده از کمیکی به نام All His Engines هست که روی یکی از حساس‌ترین بخش‌های زندگی این شخصیت مانور می‌دهد و از حیث خشونت و مسایل جنسی نیز هیچ حد و مرزی ندارد. دی سی خشونت را تا جایی که می‌توانسته وارد لایه‌های انیمیشن خود کرده و مسایل جنسی را نیز از تیغ خودسانسوری نگذرانیده و مباحثی را داخل انیمیشن خود می‌آورد. این ترکیب سیاه در کمتر انیمیشنی (در انیمه‌های ژاپنی به وفور دیده شده) به چشم خورده و از همینجا باید اعتراف کرد انیمیشن Constantine اثری کاملا متفاوت با هرآنچه تاکنون در دنیاهای ابرقهرمانان دیدید هست.

• دی سی برخلاف مارول، جدا از سری کمیک‌های اصلی که برای ابرقهرمانان خود با نام آنها منتشر می‌کند، تعدادی سلسله کمیک نیز در حال انتشار دارد که داستانک‌های فرعی این کاراکترها را در آن خلق می‌کند. به عنوان مثال Detective Comics روایتگر ماجراهای بتمن است و یا کمیک‌های Action Comics روایتگر ماجراهای سوپرمن. کمیک‌های Hell Blazer نیز در یک دنیای تاریک و سیاه و پر از شیاطین می‌گذرد و خشونت و مسایل جنسی در این کمیک‌ها بی پرواست و در این مجموعه غالبا داستان‌های کنستانتین روایت می‌شود. انیمیشن جدید Constantine هم بر اساس کمیک به نام All His Engines از همین سری اقتباس شده است.

حساس‌ترین بخش زندگی کنستانتین که از آن صحبت شد، واقعه‌ نیوکاسل است که جان کنستانتین،‌ با احضار اربابان جهنمی به یک قمارخانه بزرگ، سعی در نجات دختربچه‌ای دارد که در چنگال یک مشت جادوگرنمای خبیث به دام افتاده و آنها قصد قربانی کردن او برای احضار شیاطین را دارند. کنستانتین در ابتدای امر موفق می‌شود ولی به تدریج کنترل ارباب جهنمی که به زمین فراخوانده از دستش خارج می‌شود و نرگال، این موجود جهنمی طغیان کرده و همه ساکنین منطقه را قلع و قمع کرده و در نهایت با در دست داشتن دخترک به دنیای زیرین رفته و او را برای همیشه در جهنم زندانی می‌کند. این واقعه دهشتناک کنستانتین را به مرز جنون می‌رساند و هیچ وقت نمی‌تواند بابت خطای بزرگی که از خودش سر زده بگذرد.

داستان انیمیشن اما از وقتی شروع می‌شود که دوست جان به دیدار او که حالا از تیمارستان درآمده رفته و از او می‌خواهد که به او و همسرش کمک کند، چرا که یکی یکدانه دختر کوچولوی آنها به کمایی عجیب و غریب رفته که هیچ دکتری نمی‌تواند علت آن را بیابد. کنستانتین که به خاطر عملکرد خود در نیوکاسل، خود را در برابر دختران کوچک مسئول می‌داند، درخواست دوستش را قبول کرده ولی با دیدن دختر او متوجه می‌شود که دخترک در حقیقت زندانی یک ارباب جهنمی شده و این ارباب از کنستانتین ساکن لندن می‌خواهد به لوس آنجلس بیاید و با یکدیگر ملاقات کنند تا شرایط آزاد شدن دختر را برای او و دوستش بازگو کند.

لوس آنجلس در فرهنگ عامه آمریکا به اسم شهر فرشتگان شهرت دارد و دی سی با ظرافت تمام، با این کلمه بازی کرده و نام City Of Demons را برای انیمیشن جدید خود برگزیده است. لوس آنجلسی که در انیمیشن Constantine وجود دارد، زندگی مردمانی را به تصویر می‌کشد که بدون اطلاع از حضور اشباع شده شیاطین و اجنه در اطراف خود، به زندگی روزمره‌شان مشغول هستند غافل از اینکه شهرشان در طول تاریخ، شاهد نبردها و کشته شدن افراد بسیاری در زیر خون و پوست خود بوده است. حضور شخص فرشته‌‌ای که در حقیقت خود شهر لوس آنجلس در کالبد یک موجود زنده شبه انسان هست، یکی از عجیب‌الخلقه‌ترین کاراکترهای تاریخ را به تماشاگران نشان می‌دهد و رابطه عاشقانه‌ای که او با کنستانتین برقرار می‌کند، به قول خودش نشان از غرق شدن آدم‌ها در شهوت دارد.

پول، سیاست زدگی، شهوت و مسایلی از این قبیل چیزهایی هست که انسان‌های دنیای انیمیشن Constantine در آن گیر کرده‌اند و شیاطینش بدتر از آنها به خشونت محض روی آورده‌اند. سکانس جهنمی که روی زمین خلق شده و در آن از انسان‌ها همانند یک ابزار استفاده می‌شود (زنی که تبدیل به آلت موسیقی یک شیطان شده و یا مردی که بارها و بارها می‌میرد تا سکانسی خنده‌دار برای حضار شیطان خلق کند و...) از تکان‌دهنده‌ترین سکانس‌های این انیمیشن به شمار می‌رود که تعداد آنها کم هم نیست.

• دی سی فعلا دو دنیای انیمیشنی برای خود تدارک دیده که یک سری از آن با مجموعه Arrowverse در ارتباط است، این واژه به سلسله سریال‌ها و انیمیشن‌هایی اطلاق می‌شود که در رابطه با سریال محبوب Arrow به یکدیگر ربط پیدا می‌کنند و گاهی با همدیگر تداخل داستانی دارند. انیمیشن‌های Vixen و Rey فعلا دو بخش انیمیشنی این مجموعه هستند و سریال‌های دیگر دنیای دی سی همچون SuperGirl و Legends of Tomorrow و Flash هم بخش‌های دیگر آن را تشکیل می‌دهند. با اینکه کاراکتر سریال کنستانتین در بخش‌هایی به صورت افتخاری حضور داشته اما در حال حاضر مشخص نیست که آیا دنباله‌ سریال کنستانتین هم به این مجموعه خواهد پیوست یا اینکه انیمیشن Constantine در ازای آن به مجموعه اضافه خواهد شد و یا اینکه هر دو حدس اشتباه است و دنیای انیمیشنی کاملا جدید و مستقلی در ادامه Constantine: City Of Demons ساخته خواهد شد.

همانطور که در انیمیشن Justice League Dark شاهد روایت شاد و امیدوارکننده‌ای نبودیم،‌ در اینجا نیز دی سی با بی‌رحمی تمام حقیقت را به صورتی کاملا تلخ توی صورت تماشاگرش می‌زند و فیلمنامه را طوری پیش می‌برد که غیرقابل حدس باشد و این رو دست بزرگ دی سی به تماشاگران، انصافا ستودنیست. شاید پایان بندی انیمیشن در ابتدای امر کمی لوس و بچه‌گانه به نظر برسد، ولی با پیشروی به نماهای انتهایی داستان، تماشاگر غافلگیر شده و شاهد یکی از بهترین پایان‌بندی‌های ممکنه خواهد بود.

از آنجایی که کنستانتین در حقیقت یک کارآگاه است، صحنه‌های اکشن انیمیشن هم چندان زیاد نیست و شاید این موضوع را بتوان به عنوان نقطه ضعف قلمداد کرد؛ هرچند مدت زمان مناسب این انیمیشن و داستانی که کشش این زمان را دارد،‌ باعث شده هیچ‌گاه انیمیشن به سمت کسل کنندگی پیش نرود و طراوت و هیجان خود را از ابتدا تا انتها حفظ کند.

صداپیشگان توانسته‌اند در کار خود به بهترین نحو عمل کنند و در این بین مت رایان که در سریال کنستانتین هم ایفاگر همین نقش بود بسیار عالی ظاهر شده و باید گفت که او دیگر رسما با این کاراکتر عجین شده است. استفاده از موسیقی هوی متال که با حال و هوای انیمیشن دمخور است و همگنی خارق‌العاده‌ای تولید کرده نیز کاملا بجاست.

آنطور که سران دی سی اعلام کرده‌اند، انیمیشن Constantine در حقیقت ادامه‌ای معنوی بر همان عنوان Justice League Dark به شمار می‌رود و صحنه‌های قبل از تیتراژ آغازین و البته نوع پایان بندی اثر هم همگی دال بر این موضوع دارند که DC دست به ساخت یک یونیورس انیمیشنی زده و قصد دارد آن را با عناوین دیگر و کاراکترهای دیگرش توسعه دهد. این جهان انیمیشنی هنوز نام خاصی ندارد ولی به نظر می‌رسد با وجود شخصیت‌های تاریک و داستان‌های نابی که از دل برترین کمیک‌های دی سی برآمده‌اند، بتواند عملکرد بسیار خوبی داشته باشد و این حسرت را به وجود بیاورد که ای کاش در ساخت دنیای سینمایی دی سی نیز این ظرافت‌ها و توجه‌ها رعایت می‌شد.

انیمیشن Constantine قاعده بازی را عوض کرده و حالا توانسته برای اولین بار، این شخصیت را در قد و قامت درخور و مناسب به تصویر بکشد و او را کارآگاهی نشان دهد که با وجود قدرت‌های جادویی خود و دنیای تاریکی که در آن سکنی گزیده، در لابه‌لای این شیاطین و فرشتگان، هنوز به دنبال ذره‌ای روشنایی است.