هر آنچه از سرویس های دوره ای خودرو باید بدانید- بخش دوم

صرف نظر از خودرویی که دارید، سرویس های دوره ای، از اقدامات جدایی ناپذیرِ نگهداری خودرو هستند. به عبارت دیگر هیج تفاوتی ایجاد نمی کند که مالک چه خودرویی هستید، برای تداوم خط بقای خودروتان، سرویس ها باید به موقع و در زمان معین انجام شوند. سرویس، صرفا تنها تعویض روغن و فیلتر ها نیست. بگذارید اینگونه تعریف کنیم که به تعویض و بررسی هر آنچه از قطعات خودروتان که مصرفی است، در زمان مشخص آن، انجام سرویس گفته می شود. قطعات مصرفی شامل طیف وسیعی از اقلام ریز و درشت در خودرو می شوند که در ادامه قصد داریم به مهم ترین آنها بپردازید. با ما همراه باشید تا با جزئیاتی بیشتر، به دانش خودرویی خود، اطلاعات جدیدی اضافه کنید تا خودروتان همواره در سلامت بماند و از خسارات احتمالی آن جلوگیری شود.

بخش نخست این مقاله را می توانید از اینجا مطالعه فرمایید.

هزینه نگهداری و سرویس خودرو

باور غلطی که وجود دارد قضاوت بی خودی در مورد هزینه های احتمالی سرویس های خودروهای گران قیمت است. توصیه می کنیم برای آنکه سرتان کلاه نرود، حتما کمی با آگاهی بیشتر از فیلتر ها و روغن های مناسب خودروتان به تعویض روغنی بروید.

یعنی می توان هم هزینه سرویس را کاهش داد، هم به عملکرد مطلوب موتور رسید؟

پاسخ قطعا مثبت است. گرچه بدیهی است هر چه خودروتان گران تر باشد، هزینه های سرویس نیز به همان ترتیب افزایش می یابد اما شاید برایتان تعجب برانگیز باشد که هزینه را می توان (بخصوص در شرایط کنونیِ خطرناک و گرانی ارز) حتی گاهی تا چند برابر کاهش داد بدون آنکه آسیبی به خودرو برسد. اگر دغدغه مالی ندارید کافی است تنها به دنبال نمایندگی مناسب بگردید یا همه چیز را به عهده یک تعویض روغنی مناسب بسپارید. در غیر این صورت، با ذکر چند نمونه سعی می کنیم که رویکردتان را عوض کنیم.

قضاوت نکنید، حدس بزنید!

بگذارید با یک آلمانی گران قیمت شروع کنیم. پورشه و بنز و بی ام و را به دلیل فراوانی در کشورمان پشت سر می گذاریم. سراغِ آئودی می رویم. چرا که هم آلمانی است، هم نادر و هم لوکس! اکنون همه فاکتور های گرانی سرویس مهیاست.

بسیار خوب، حدس می زنید هزینه سرویس یک خودرو آئودی A5 مدل سال 2017، در کشورمان چقدر است؟! (جهت اطلاع تان: آئودی A5 تنها در مناطق آزاد موجود است و اگر بخواهیم قیمت گذاری منطقی ای برای مدل 2017 آن با پلاک ملی داشته باشیم به مبالغ بیش از یک میلیارد تومان خواهیم رسید). پس از تحقیقات میدانی، پیش از نابسامانی ارز یعنی پاییز گذشته، میانگین هزینه هر سرویسA5 مقدار 300 هزار تومان تمام می شود. اکنون در اوج نابسامانی این هزینه به 600 هزار تومان رسیده. قطعا این مقدار بیشتر از هزینه سرویس یک خودرو داخلی است. اما مثلا قیمت 10 برابری آن، هزینه سرویس 10برابر گران تر ایجاد می کند؟ خیر!

چطور ممکن است؟

بگذارید مثال دیگری را بررسی کنیم. خودرو هوندا آکورد را در نظر بگیرید. کلا قطعات ژاپنی ها به طور میانگین گران تر از کره ای هاست. اما جالب است بدانید تعداد قابل توجهی از قطعات مصرفی یک خودرو ژاپنی را می توان با نمونه کره ای آن عوض کرد: مانند فیلتر کابین. به مثال خودمان برگردیم. مثلا می توان به جای تعویض هر بار و یا یکبار در میانِ فیلتر روغن اختصاصی آکورد، از نمونه ارزان تر آن که مخصوص خودرو های ژاپنی است، استفاده کرد (فیلتر روغنِ ماکسیما). با اطمینان می گوییم که با بررسی کوچکی در مناطق آزاد، که تعداد نسبی خودروهای خارجی در آن بیشتر است، به کاهش یک چهارمی هزینه ها نسبت به سایر نقاط رسیدیم.

و علت آخر دوام بسیار خوب قطعات خودروهای آلمانی و ژاپنی است. دیده شده که فیلتر هوای نیسان آلتیما پس از یک سال مصرف شخصی هیچ تغییری نکرده و هر بار به کمک بادگیری تمیز می شود. این اتفاق در خودروهای داخلی خواهد افتاد؟ خیر. خلاصه که در شرایط و گرانی این روزها، حواستان را جمع کنید تا سرتان کلاه نرود.

فیلتر بنزین

خراب شدن یا گرفته شدن فیلتر سوخت ، اختلال در سوخت رسانی و حتی در مواردی قطع کامل مدار سوخت را به همراه دارد. زمان تعویض این فلیتر در جدول های سرویس و نگهداری خودرو مشخص شده است. فیلتر بنزین را جدی بگیرید بخصوص که وضعیت کیفیت سوخت در کشورمان چندان جالب نیست.

تسمه تایم

بخش قابل توجهی از خودروهای خارجی نیازی به تعویض تسمه تایم ندارند. اما اکثر خودروهای داخلی پس از کارکرد 60 هزار کیلومتری باید به تسمه تایم جدیدی مجهز شوند. منظور از تایم، زمان باز و بسته شدن سوپاپ ها می باشد و برای انتقال نیروی میل لنگ به میل سوپاپ از تسمه تایم خودرو استفاده می شود. برای جلوگیری از پاره شدن تسمه تایم باید آن را در زمان های مشخصی که کارخانه تولید کننده خودرو مشخص کرده است، تعویض نمود. اگر عادت به رانندگی در دورهای بالای موتور (بیش از 4000 دور بر دقیقه)، شتاب گرفتن های زیاد و رانندگی پر تنشی دارید، اینجا دقیقا جایی است که باید نگران باشید. تسمه تایم می تواند بر اثر فشار زیاد زودتر از موعد خراب شود. پارگی تسمه تایم یکی از بزرگترین بلاهایی است که می تواند بر خودروتان بیاید. در همان لحظه اول پارگی تسمه، سوپاپ ها کج شده و پیستون و سر سیلندر آسیب جدی می بینند. به همین دلیل است که در خودروهای زیادی به جای تسمه از زنجیر استفاده می شود. گرچه زنجیر در مقابل پارگی مقاومت بیشتری از خود نشان می دهد اما تولید صدای زیاد، استهلاک بسیار بیشتر و وزن بالا ، باعث شده که تسمه در بسیاری از موارد جای زنجیر فلزی را بگیرد.

شمع ها

تعویض و نگهداری شمع ها که وظیفه مشتعل کردن مخلوط سوخت و هوا را در موتور به عهده دارند ، بسیار مهم است. معمولا رانندگان کمی در تعویض شمع ها کم لطفی می کنند. جرقه نامنظم ، استارت نامناسب ، شتاب کم ، احتراق ناقص ، لرزش در دور آرام موتور و دود آبی رنگ اگزوز می تواند نشانه معیوب بودن شمع های خودرو باشد. در نظر داشته باشید که نوک شمع ها باید سفید رنگ باشد و اثری از دوده ، چربی و رنگ زدگی در آن ها مشاهده نشود .

مایع خنک کننده (ضد یخ)

همانطوری که میدانید ضد یخ در زمستان از یخ زدگی و در تابستان از داغ شدن بیش از حد موتور جلوگیری می کند. اما خواص این مایع با گذشت زمان بخشی از خواص آن تغییر می کند ، توصیه می شود سالی یکبار آن را تعویض کنید. بخصوص در خانواده پژو و خودروهای داخلی که سیستم خنک کاری آن اصلا شوخی بردار نیست! و لحظه ای جوش آوردن می تواند خسارت پر هزینه ای به خودروتان بزند.

لنت و روغن ترمز

بازه مناسب تعویض به خود خودرو، کفشکی که انتخاب کرده ایم و بخصوص نحوه رانندگی بستگی دارد و نمی توان نظر کلی داد. عملکرد نامطلوب ترمزها یا روشن شدن چراغ اخطار آمپر می تواند نشان دهنده زمان تعویض کفشک ترمز در ترمزهای کاسه ای و لنت در ترمز های دیسکی باشد اگر ضخامت کفشک یا لنت کمتر از 5/1 میلیمتر بوده یا سطحش روغنی شده باشد ، آن را تعویض کنید بعد از تعویض لنت ها بهتر است مدار ترمز هواگیری شود چون در غیر این صورت ممکن است پدال ترمز سفت تر یا نرم تر از حد معمول عمل کند که امری خطرناک می باشد: بیشتر بخوانید.

روغن ترمز به طور طبیعی رطوبت را جذب کرده و معمولاً بعد از دو سال حدود 3 درصد آب جذب می کند. در ترمزهای شدید این آب بخار می شود و قدرت ترمزگیری کاهش می یابد. بنابراین هر دو سال یک بار یا پس از طی کردن 60 هزار کیلومتر باید مخزن آن تخلیه و روغن جدید در آن ریخته شود.

باتری

باتری وظیفه تامین برق خودرو زمانی که دینام در استراحت است را بر عهده دارد. مانند زمان استارت زدن و روشن کردن خودرو. سیستم های صوتی غیر کارخانه ای، همچنین، استفاده از چراغ و ادوات برقی زمانی که خودرو خاموش است اثر منفی قابل توجهی بر باتری می گذارد. به عبارت دیگر وظیفه اصلی باتری عمدتا روشن کردن خودرو است و بهتر است دیگر با آن کاری نداشته باشید و باقی توسط دینام تامین شود. باتری در زمان فعالیت دینام باید استراحت کند و شارژ شود! هم چنین مشکل شارژ دینام (شارژ کم یا بیش از حد) ،به باتری آسیب جدی می رساند.

چرخ و لاستیک

سایش تایر خودرو باید به درستی پیش برود. اصطلاح لاستیک سایی زمانی استفاده می شود که بخشی از لاستیک چرخ هایتان نامتناسب نسبت به بخش های دیگر ساییده می شود. یکی از عوامل موثر بر سایش لاستیک ها، فشار باد داخل لاستیک است. کم باد بودن لاستیک ها و افزایش تماس و بالارفتن اصطکاک آنها باعث افزایش سایش قسمت هایی از تایر که در تماس بیشتری با زمین اند می شود. همچنین میزان نبودن فرمان، مشکل در اکسل و ... در لاستیک سایی تاثیر دارند.اما از دیگر عواقب کاهش باد تایر ها افزایش مصرف سوخت است. از طرف دیگر باد زیاد لاستیک ها هم باعث کمتر شدن تعادل خودرو، کم شدن کیفیت سواری خودرو و ... می شود. در نتیجه همواره فشار درون تایر ها را (طبق آنچه بر خودروتان درج شده) تنظیم کنید. (تنظیم باد تایر ها هزینه ای ندارد و بهتر است همواره آن را کنترل کنید).