ایلین کالینز؛ نخستین خلبان زن فضاپیماهای ناسا

در تاریخ ۲۳ جولای ۱۹۹۹ که شاتل فضایی کلمبیا به آسمان پرتاب شد ایلین کالینز خلبان آن عنوان اولین خلبان زن شاتل فضایی ناسا را به خود اختصاص داد.

در سال ۱۹۹۰ میلادی، ایلین کالینز به عنوان دومین بانو توانست تست خلبانی را با موفقیت پشت سر بگذارد و به جمع خلبانان ناسا ملحق شود. تلاش و پشتکار باعث شد که کالینز نامش را به عنوان اولین خلبان زن شاتل فضایی در تاریخ به ثبت برساند و هدایت فضاپیمایی که در سال ۱۹۹۵ میلادی عازم ایستگاه فضایی میر روسیه می شد را بر عهده بگیرد.

چهار سال بعد مجموع ساعت های حضور کالینز در فضا به رقم ۴۱۹ ساعت رسید و اینبار در موفقیتی دیگر فرماندهی شاتل فضایی کلمبیا به طور کامل به او محول گردید.

کودکی و تحصیل

کالینز هم درست مانند املیا ایرهارت، ولنتینا ترشکوا (بانوی فضانورد روس و نخستین زنی که قدم به فضا گذاشت) و سالی راید (اولین بانوی آمریکایی که در سال ۱۹۸۳ عازم فضا شد) به یکی از پیشگامان در دنیای هوانوردی بدل شد و نامش را به عنوان اولین خلبان زن در تاریخ ثبت کرد که فرماندهی یکی از ماموریت های شاتل فضایی به ایستگاه میر را بر عهده داشت.

ایلین ماری کالینز از زمانی که بسیار جوان بود دوست داشت که خلبان شود. او مدرک دستیاری علوم خود را از کالج کورنینگ کامیونیتی در نیویورک گرفت و لیسانس خود در رشته ریاضیات و اقتصاد را هم از دانشگاه Syracuse در سال ۱۹۷۸ دریافت کرد. کالینز با پولی که از کار نیمه وقت خود در آورد بعد از کالج وارد دوره آموزش خلبانی پایگاه Vance نیروی هوایی آمریکا در اوکلاهاما شد و در گروه ۱۲۰ نفره از نخستین کارآموزان زن دوره خلبانی قرار گرفت. او در سال ۱۹۷۸ دوره آموزش خلبانی اش را به اتمام رساند و بعد برای مدت سه سال به عنوان مربی در Vance به تدریس پرداخت.

در سال ۱۹۸۳ میلادی کالینز به پایگاه هوایی تراویس در کالیفرنیا منتقل شد؛ جایی که هدایت هواپیماهای باربری C-141 را در چارچوب برنامه های نظامی آمریکا به سراسر دنیا بر عهده گرفت.
او مدرک کارشناسی ارشد خود در تحقیقات عملیاتی را سال ۱۹۸۶ از دانشگاه استنفورد دریافت کرد و مدرک دیگرش در رشته مدیریت سیستم های فضایی را هم سال ۱۹۸۹ از دانشگاه وبستر گرفت.

در همان سال ایلین در دانشکده خلبانی آزمایشی نیروی هوایی آمریکا واقع در پایگاه هوایی ادواردز پذیرفته شد. در سال ۱۹۹۰ میلادی او نامش را به عنوان دومین بانویی ثبت کرد که موفق به فارغ التحصیلی از این دانشکده شده و ناسا او را به عنوان یکی از خلبانان خود برگزید.

ایلین در ناسا دوره آموزش پایه فضانوردی را پشت سر گذاشت که شامل زنده ماندن در خشکی و دریا، آموزش کار با چتر نجات و سفرهای زمینی به مراکز و سایت های مختلف ناسا می شد. علاوه بر اینها کالینز کلاس هایی را هم در رابطه با موضوعاتی نظیر تاریخچه برنامه های فضایی، آب و هوا، پزشکی و مکانیک می گذراند. اما شاید دشوارترین بخش این دوره ها شبیه سازی بود؛ دستگاهی که پرتاب های تمرینی را برای خلبانان شبیه سازی می کرد. در طول این جلسات ۸ دقیقه ای حجم عظیمی از دستورالعمل ها به فضانوردان داده می شد و همزمان مشکلات مکانیکی مختلفی که ممکن بود در طول ماموریت رخ بدهد نیز برایشان تشریح می شد. از آنجایی که فاصله مرگ و زندگی برای فضانوردان از چندثانیه تجاوز نمی کند آنها در این جلسات تصمیم گیری را هم یاد می گرفتند.

ایلین در بازگویی دوران جوانی چنین می گوید:

وقتی خیلی جوان بودم و تازه در مورد فضانوردها مطالعه می کردم هیچ بانوی فضانوردی در عرصه حضور نداشت. با این حال اما پروژه مرکوری در کودکی الهام بخش من شد و در دوران تحصیل در دبیرستان و کالج فرصت های تازه برای ورود زنان به عرصه هوا و فضا ایجاد گردید. دوست داشتم بخشی از برنامه فضایی آمریکا باشم. این بزرگ ترین ماجراجویی دنیا برای من بود. دوست داشتم خودم یک شاتل فضایی را هدایت کنم.

اولین خلبان زن شاتل فضایی

اولین وظایف محول شده به کالینز فراهم نمودن پشتیبانی مهندسی برای سیستم های مدارگرد بدون سرنشین بود. ظرف پنج سال بعدی او همچنین در واحد کنترل پرواز به ایفای نقش پرداخت و در ادامه سمت هایی چون مدیر ارشد عملیاتی، مدیر شعبه شاتل، مدیر شعبه ایمنی فضانوردان و مواردی از این دست را بر عهده داشت. تمامی این تجربیات کالینز را برای نخستین ماموریت خود به عنوان خلبان در سال ۱۹۹۵ آماده کرد. آن ماموریت در واقع آغازگر برنامه مشترک فضایی میان روسیه و ایالات متحده آمریکا بود که از تعامل میان شاتل فضایی دیسکاوری و ایستگاه فضایی میر حاصل می شد و تا سال ۲۰۰۱ ادامه یافت.

در فوریه سال ۱۹۹۵ میلادی و بعد از چندین سال گذراندن دوره های آموزشی ناسا، کالینز نامش را به عنوان اولین خلبان زن دنیا به ثبت رساند که فرماندهی یکی از ماموریت های شاتل فضایی را بر عهده داشت. ایستگاه فضایی میر که در سال ۱۹۸۶ شروع به کار کرده بود، دوران اوج خود را می گذراند و تیتر نخست خبرگزاری های آن دوران را به خود اختصاص داده بود. کالینز که تازه به عنوان اولین خلبان زن در ناسا شروع به کار کرده بود به عنوان فرمانده دوم شاتل فضایی دیسکاوری عازم اولین ماموریتش شد.

در سال ۱۹۹۶ میلادی کالینز از کار مرخصی گرفت تا نخستین دخترش را به دنیا بیاورد. همسرش پت یانگس هم از خلبانان سابق نیروی هوایی بود و برای خطوط هوایی دلتا کار می کرد. یکسال بعد و در ماه می سال ۱۹۹۷ میلادی کالینز عازم دومین ماموریت فضایی خود با فضاپیمای آتلانتیس شد تا محموله ای سه هزار کیلوگرمی از تجهیزات را به ایستگاه فضایی میر برساند.

کالینز تا زمانی که به عنوان نخستین فرمانده ارشد زن از سوی ناسا انتخاب شد، مجموعا ۴۱۹ ساعت را در فضا سپری کرد. شاتل کلمبیا تحت فرماندهی کالینز در ۲۳ جولای سال ۱۹۹۹ میلادی تاریخ ساز شد. در آن زمان کالینز یک تلسکوپ ۱.۵ میلیارد دلاری را از پایگاه کیپ کاناورال فلوریدا به مدار زمین منتقل کرد.

در سال ۲۰۰۵ میلادی کالینز از نیروی هوایی آمریکا و در سال ۲۰۰۶ از ناسا بازنشسته شد. او از زمان بازنشستگی اش تا به امروز جوایز و افتخارات متعددی را دریافت کرده که از آن جمله می توان به افزوده شدن تندیسش به تالار مشاهیر زن آمریکا و قرارگرفتن نامش در فهرست «۳۰۰ زنی که دنیا را تغییر دادند» در بریتانیکا اشاره کرد.

کالینز نخستین پروازش در سال ۱۹۹۹ میلادی را اینطور به خاطر می آورد:

آن پرتاب مثل این بود که در اتاق احاطه شده در آتش بایستید. موتورها ظرف ۸.۵ دقیقه خاموش شدند و بلافاصله در گرانش صفر قرار گرفتیم. خودکارم را درآوردم و متوجه شدم که در هوا معلق می شود. با خود گفتم رسیدم. بالاخره در فضا هستم.