چرا مغز انسان پس از جدا شدن از بدن هوشیار باقی می‌ماند؟

آیا تا به حال برای‌تان سوال شده اگر سر انسان جدا شود تا چه میزان پس از این رویداد، فرد هوشیاری‌اش همچنان در سطح خودآگاه باقی می‌ماند؟ سوالی که از قصه شارلوت کوردِی در سال ۱۷۹۳ همچنان یکی از بحث‌های جذاب دنیای علوم پزشکی و مبحث آناتومی به شمار می‌رود. بر اساس گفته‌ها و اطلاعات مکتوب، طرح این سوال برای اولین بار به یک قصه فرانسوی برمی‌گردد.

«شارلوت کوردِی» قاتلِ ژان پاول مارات، پزشک و ژورنالیست معروف دوران انقلاب فرانسه در سال ۱۷۹۳ توسط گیوتین اعدام شد. در همین اثنا گفته می‌شود فردی به نام فرنکویس لِگروس سر قطع شده را بالا آورده و به گونه‌های قاتل سیلی می‌زند. تماشاچیان ادعا می‌کنند چهره کوردی حالت خشمگینانه‌ای در این صحنه داشت. در طول تاریخ از این دست داستان‌ها که سر قطع شده هنوز هوشیاری دارد به کرات گزارش شده است. اما ماجرا از لحاظ علمی به چه قرار است؟

مغز انسان به بیست درصد از کل اکسیژن دریافتی در بدن نیاز دارد تا به درستی کار کند. هنگامی که سر انسان قطع می‌شود و عروق اصلی بدن یعنی کاروتید مشترک برای همیشه قطع می‌شود، برای دقایقی هنوز اکسیژن در بافت‌های مغزی وجود دارد. از طرفی مادامی که اکسیژن به سلول‌ها برسد، سوخت مورد نیاز برای فعالیت وجود دارد. پس عضلات و اعصاب همچنان فعالیت دارند. البته به نظر می‌رسد مدت زمان هوشیاری در حیوانات به مراتب بیشتر از انسان‌ها باشد.

قسمت ترسناک ماجرا اینجاست فرد بخت‌برگشته پس از قطع شدن سرش تا چند لحظه پس از این رویداد ناگوار کاملا در جریان است سرش از بدن قطع شده. حتی این موضوع ثابت شده زمانی که فرد سکته قلبی می‌کند، مغز همچنان برای دقایقی به فعالیتش ادامه می‌دهد که به این پدیده در اصطلاح پزشکی spreading depolarization گفته می‌شود.

اما شاید بپرسید دقیقا تا چه زمانی فرد پس از قطع سرش می‌تواند هوشیار باقی بماند؟ این موضوع هنوز در هاله‌ای از ابهام قرار دارد. هر چند رکورددار این ماجرا متعلق به یک مرغ به نام «مایک» است که بدنش تا ۱۸ ماه زنده ماند! حتی تصور اینکه در کوچه و خیابان یک عدد مرغ بی‌سر در حال رفت‌ و آمد است می‌تواند ما را تا مرز جنون پیش ببرد. این طور فکر نمی‌کنید؟