نتیجه اجرای طرح قیمت گذاری خودرو در حاشیه بازار: 410 هزار مشتری منتظر و خودروسازان ورشکسته

پس از صدور مجوز فروش خودروها با قیمت حاشیه بازار در بهمن ماه گذشته و آغاز طرح فروش فوری در راستای تعدیل قیمت ها، بسیاری از مشتریانی که از قیمت های عجیب و غریب بازار به ستوه آمده بودند، دلخوش به وعده و وعید تحویل فوری خودروسازان، نسبت به ثبت نام خودروها اقدام کردند اما پس از عید روند تحویل خودروها بسیار کُند شد و حالا مشتریانی که در طرح فروش فوری خودروسازان اقدام به خرید خودرو کرده‌ بودند، در بلاتکلیفی محض به ‌سر می‌برند. این بلاتکلیفی از اولین روز حضور در این طرح همراه مشتریان بوده است، چه آن زمان که به اسم تحویل ۳۰ روزه پول به حساب خودروسازان واریز کردند، اما هنگام مراجعه به نمایندگی برای عقد قرارداد با قید زمان تحویل ۶۰ روزه مواجه شدند، چه آن زمان که پس از گذشت ۶۰ روز نیز هنوز خبری از تحویل خودروی خریداری‌شده توسط خودروسازان نیست.

عباس تابش درباره برخورد با خودروسازانی که به تعهدات خود عمل نکردند، اعلام کرد: «وظیفه ذاتی این سازمان، حمایت از حقوق مصرف کننده است بر این اساس طی سال‌های 97 و 98، 10 هزار پرونده بین مشتریان و خودروسازان را به مصالحه رساندیم.»

رئیس سازمان حمایت با بیان اینکه در حوزه خودرو با سه بخش مواجه هستیم افزود: «بخش اول به خودروسازی‌های تولیدی مانند ایران خودرو، سایپا و خودروسازی‌های خصوصی مثل رامک خودرو، عظیم خودرو و آذیکو مربوط می‌شود. بخش دوم مربوط به تعدادی از خودروسازی‌ها همانند ایرتویا می‌شود که عرضه کننده بودند یعنی به صورت Cbu وارد و عرضه می‌کردند.»

تابش ادامه داد: «بخش سوم مربوط به تعدادی از شرکت‌هایی است که هم مجوز فعالیت و پیش فروش نداشتند هم جزو تولیدکنندگان و واردکنندگان نبودند همانند مفتاح رهنورد، پرشین پارس که آمار و اطلاعاتی در سازمان حمایت ندارند، مجوزی هم به آن‌ها ندادیم و خودروی هم ندارند و پرونده آن‌ها در اختیار قوه قضائیه است و ارتباطی به سازمان حمایت ندارد.»

رئیس سازمان حمایت با بیان اینکه شرکت ایران‌خودرو به خاطر عدم ایفای تعهد و قیمت برای خودرو های کم تیراژ به تعزیرات معرفی شد، اظهار داشت: «همچنین سایپا، سایپا دیزل و سایپا سیتروئن، رامک خودرو، آذیکو، کرمانیا و بهمن موتور به تعزیرات معرفی شدند.»

تابش با بیان اینکه برخی پیش فروش‌ها را نمی‌توان بخاطر تحریم تحویل داد، تصریح کرد: «بر این اساس در کمیته خودرو به این نتیجه رسیدیم که با موافقت ذی نفع، خودروی جایگزین تحویل داده شود یا روی یک مبلغی به توافق برسند و اگر این توافق‌ها صورت نگرفت از طریق شکایت به دادگاه اقدام کنند. حتی اگر فردی پس از مصالحه به این نتیجه رسیده که متضرر شده می‌تواند شکایت کند.»

تابش درباره تحویل تعهدات معوق خودروسازان گفت: «حدود 6 ماه از تعهدات عقب هستیم بر این اساس تصمیم گرفته شد 80 درصد تولید برای تحویل تعهدات معوقات قرار داده شود و حداکثر 20 درصد برای تامین نیاز های فوری مشتریان که با افزایش تولید توسط خودروسازان اهتمام تحویل خودرو های معوق یک اهتمام جدی است.»

وی با بیان اینکه تحویل خودروها در حال انجام شدن است، افزود: «هیچ مجوزی برای هیچ خودروسازی برای مشارکت در تولید و پیش فروش داده نشده است و سیاست کمیته خودرو برای ایفای تعهدات، سیاست غیرقابل برگشت است.»

رئیس سازمان حمایت درباره آمار تعداد تعهدات معوق خودروسازان تصریح کرد: «تعداد تعهدات معوق 410 هزار دستگاه است که تا پایان سال تحویل مشتریان می‌رسد و این رقم صفر خواهد شد.»

بدین ترتیب در شرایطی که وزارت صمت با هدف افزایش عرضه، کاهش التهابات بازار و همچنین کاهشی شدن قیمت‌ها ایده فروش فوری خودرو را به خودروسازان دیکته کرد، در نبود بسترهای لازم، این طرح نه ‌تنها اهداف این وزارتخانه را تامین نکرد بلکه خود به چاله دیگری همچون خودروهای معوق برای تولیدکنندگان تبدیل شد.

حال ایران خودرو از تحویل خودروهای ثبت نامی تا پایان سال خبر می دهد و مدیران سایپا نیز معتقدند که توان عرضه خودروهای معوق خود را ظرف چند هفته آینده دارند. این درحالیست که مدیران کرمان موتور از کمبود نقدیندگی و عدم صدور مجوز برای پیش فروش محصولات خود گلایه مندند و از احتمال توقف خطوط تولید از آبان ماه سخن می گویند.

بنابراین علاوه بر ایران خودرو و سایپا که ظاهرا به شرکت های همیشه زیان ده مبدل شده اند، باید خودروسازان خصوصی نظیر گروه کرمان و گروه بهمن و خودروسازی آذربایجان را نیز به فهرست بلند شرکت های در معرض زیان اضافه کرد و عجیب تر آنکه علیرغم وجود چنین وضعیتی، هیچ برنامه مشخصی نیز توسط مسئولان برای برون رفت از شرایط وخیم فعلی اعلام نمی شود.

در عین حال شاید بتوان کم حاشیه ترین خودروساز کشور را، گروه مدیران خودرو دانست که عملا هیچ تعهد عقب مانده ای ندارد و با تیراژی اندک به تولید خودروهای خود ادامه می دهد.