چالش های عجیب و غریب خرید پراید در آشفته بازار خودرو کشور

پراید در حاضر ارزان‌ترین خودرو بازار صفر کیلومتر کشور است و آمار فروش بالای آن، همواره برنامه‌های سایپا یا دولت برای توقف تولید این سدان فسقلی را با ناکامی مواجه کرده است. از سال 1385 و با خروج پیکان از خط تولید ایران خودرو، اوضاع برای پراید به یکباره دگرگون شد و سایپا توانست دست بالا را در خودروسازی کشور داشته باشد. فروش فوق العاده پراید در دو دهه اخیر، موجب شده که سایپا تمایل چندانی به تنوع بخشیدن سبد محصولات خود نداشته باشد، و تنها محصولاتی که در این سالها توسط سایپا به عنوان خودروهایی ارزان قیمت و اقتصادی به بازار عرضه شدند، تیبا و ساینا بودند که به دلیل قیمت بالاتر، هزینه نگهداری بیشتر و عدم توانایی رقابت با پراید، نتوانستند با این خودرو جایگزین شوند، در حالی‌که پراید با ارایه ویژگی‌های مثبتی همچون هزینه نگهداری پایین، سادگی تعمیرات و در دسترس بودن قطعات یدکی، به سادگی جایگزین پیکان شد.

در سوی مقابل، دیگر خودروساز بزرگ کشور،‌ یعنی ایران خودرو، پس از خروج پیکان، سبد محصولات متنوع تری را نسبت به سایپا ارایه داد و حتی با ارایه ترکیبی از خودروهای مختلف خود، نظیر پژو 405 SLX ، که از موتور TU5 و پلتفرم پژو 405 بهره می‌برد، سعی در جذب مشتریان مختلف داشته است. رقیب ایران خودرویی پراید نیز در این سالها، پژو 206 تیپ 2 بوده است، که همگام با پراید در بحث افزایش قیمت و کاهش کیفیت مونتاژ پیشروی کرده است، اما همچنان قیمت بالاتر آن، مانع از رقابت قدرتمندش با پراید می‌شود. علاوه برآن، پژو 206 تیپ 2 خودرویی هاچ‌بک است و به دلیل نداشتن صندوق عقب و فضای پای اندک سرنشینان عقب، نیازهای خانواده را برطرف نمی‌کند.

تمامی این موارد، موجب شده‌اند که پراید خودرویی بی رقیب در بازار کشورمان باشد، و حتی اگر این خودرو در سایر کشورهای همسایه عرضه شود، از نظر قیمتی بی رقیب خواهد بود، در حالی‌که تفاوت چندانی از نظر ایمنی با دیگر خودروهای ارزان قیمت چینی یا هندی ندارد. به همین دلیل، پراید پرفروش، سریعا از انتشار هر خبر یا شایعه، تاثیر می‌پذیرد و هزینه این تاثیر، از جایی به جز جیب مصرف کنندگان، پرداخت نمی‌شود.

چند هفته‌ای می‌شود که مجددا اخبار توقف تولید پراید، بر سر زبان‌ها افتاده است، و به همین خاطر، دلالان و فروشندگان خودرو، بهترین استفاده یا سو استفاده را از این شرایط کرده‌اند. در تمام دنیا، اگر خبر توقف تولید خودرویی منتشر شود، قیمت آن محصول در بازار با افت شدیدی روبرو خواهد شد، چرا که بزودی قطعات آن نایاب خواهد شد و خودروهای رقیب، بازار آن را در اختیار خواهند گرفت. اما در مورد پراید، این قضیه به صورت عکس رخ داد، و قیمت این سدان کوچک، به شدت در بازار افزایش پیدا کرد. تیبا به عنوان در دسترس ترین جایگزین پراید، در سالهای حضورش موفق نشده مشتریان بسیاری را به سمت خود بکشاند، و نمی‌توان مصرف‌کنندگان ایرانی را به اجبار، ملزم به خرید تیبا نمود. دیگر جایگزین‌ها، نظیر ساینا و پژو 206 تیپ 2، همانطور که در متن ذکر شد، هزینه‌ای بسیار بیشتر از بودجه خریداران پراید را به جیب آنها اعمال می‌کنند. بنابراین سو استفاده دلالان و فروشندگان شخصی از اخبار اخیر، امری کاملا قابل پیش بینی است، به خصوص در این آشفته بازار، انتشار چنین اخباری قطعا موجب متورم شدن بیشتر بازار خواهد شد.

متقاضیان خرید پراید با چه قیمت‌هایی روبرو هستند؟

اگر ماه پیش برای خرید پراید به بازار مراجعه می‌کردید، در نهایت با یک الی دو میلیون قیمت بالاتر از رقم کارشناسی شده، قادر به خرید پراید مد نظر خود بودید. پراید صفر در نمایندگی‌ها با قیمتی در حدود 40 میلیون تومان یافت می‌شد و آگهی های پراید صفر در بازار، در محدوده 42 الی 44 میلیون تومان بودند. اما اکنون شرایط به شدت آشفته و غیرمنطقی شده است. برای مثال، یک پراید 131 مدل 1393، با 130 هزار کیلومتر کارکرد و بدنه‌ای که به ذکر مالک، بدون رنگ عنوان شده، به مبلغ 37 میلیون تومان به فروش می‌رسد. در همین حال، می‌توان با 38 میلیون تومان، تیبا صندوقدار مدل 92، با یک لکه رنگ و کارکرد صد هزار کیلومتر خریداری کرد. برای افرادی که به دنبال فعالیت در تاکسی‌های اینترنتی هستند، یا کسانی که در بازه‌های زمانی کوتاه، اقدام به خرید و فروش خودرو می‌کنند، پراید همچنان گزینه برتر است، اما برای مصرف کنندگان شخصی، که در بازه‌های زمانی بلند مدت خودرو خود را تعویض می‌کنند و موارد استفاده محدودی از ماشین شخصی دارند، پرداخت چنین رقمی برای پراید مدل 93، کاملا غیر منطقی است. لازم است بدانید قیمت کارشناسی پراید یاد شده، در حدود 34-35 میلیون تومان است.

پرفروش‌ترین و در معرض توجه‌ترین پراید، نسخه صندوقدار آن یا سایپا 131 است و پس از آن سایپا 111 یا پراید هاچ‌بک به دلیل ذات جوان پسند، در معرض توجه قرار دارد. سایپا 132، نسبت به دو مدل دیگر فروش کمتری دارد و مطابق اخبار منتشر شده، تولید آن از چند ماه دیگر متوقف خواهد شد. اما این اخبار، حرص و طمع انسانی را پاسخگو نیست. برای نمونه، یک پراید 132 مدل 95، با 70 هزار کیلومتر کارکرد، به رقم غیر قابل باور 46 میلیون تومان آگهی شده است. مطابق گفته‌های مالک، این خودرو مجهز به  رینگ اسپرت، لاستیک خارجی، باربند اسپرت، روکش مخمل و سیستم ضبط و باند بوده و تنها به صورت نقدی به فروش می‌رسد. مالک در پایان آگهی، با ذکر جمله "بهتر سراغ داری اول برو اونجا" نشان می‌دهد که در ذکر این قیمت فضایی، اصلا شوخی ندارد! قیمت کارشناسی پراید فوق، 38 میلیون تومان است و با رقمی که در آگهی ذکر شده، مشتری می‌تواند خودروهای مختلفی نظیر پژو 206 ، سمند و پژو 405 های نسبتا سرحال و تمیز را خریداری کند. در دیگر آگهی‌ها، تیبا مدل 95 با مشخصاتی بهتر از پراید یاد شده نیز به قیمت 43 میلیون تومان به فروش می‌رسد.

با وجود تمام مطالب گفته شده در خصوص خرید پراید همچنان در بازار می‌توان فروشندگان منطقی را یافت. برای مثال در یک آگهی، یک سایپا 111 مدل 1390، با دو لکه رنگ و تخفیف کامل بیمه، به مبلغ 31 میلیون تومان، که در حدود قیمت کارشناسی شده است، به فروش می‌رسد و حتی مالک این خودرو را به صورت اقساطی واگذار می‌کند. البته یافتن چنین خودروهایی در بازار، چندان راحت نیست و اکثر آگهی‌ها، همانند موارد گفته شده قبلی، با قیمت‌های نجومی همراه شده‌اند. بنابراین اگر به دنبال یافتن و خرید پراید مورد نظر خود هستید، یا باید وقت زیادی صرف کرده و آگهی‌های فراوانی را جستجو کنید، یا آن‌که به دنبال خرید تیبا ، پژو 206 و پژو 405 باشید، چرا که خرید این خودروها در آشفته بازار فعلی کشور، منطقی‌تر از انتخاب پراید نا ایمن و گران قیمت است.