مخترع واقعی اینترنت کیست؟

«تیم برنرز لی»، دانشمند علوم کامپیوتر بریتانیایی این روزها با معرفی اصول ۹ گانه موسوم به «قرارداد وب» دوباره به سرخط خبرها برگشته است. اینبار هم مثل دفعات قبل در بسیاری از این خبرها از برنرز لی به عنوان «مخترع اینترنت» نام برده می شود که ناشی از یک اشتباه است و اساسا صحت ندارد. اما چرا افراد و رسانه ها او را با پدر اینترنت اشتباه می گیرند؟

پس برنرز لی چه چیزی را اختراع کرد؟

تیموتی برنرز لی دقیقا سه دهه قبل وب جهان گستر را اختراع کرد.

مگر وب و اینترنت با هم فرق دارند؟

البته. اینترنت مخفف «شبکه به هم پیوسته» است و از تمام شبکه ها، سرورها، کابل ها و دیگر دستگاه های متصل در سراسر دنیا ساخته شده است. این شبکه شامل سرویس های مختلفی است که یکی از آنها «وب جهان گستر» یا به شکل مخفف همان وب است.

اینترنت به جز وب چه سرویس های دیگری دارد؟

ایمیل، پیام رسانی، انتقال فایل و «یوزنت» که احتمالا قدیمی ترها آنرا بیاد دارند، مثالی  از سرویس های اینترنتی متمایز از وب هستند.

وب شامل چه چیزهایی است؟

شامل مجموعه ای از اسناد است که از طریق مرورگر می توان به آنها دسترسی پیدا کرد. هر سند دارای آدرس منحصر به فردی است که با www  شروع و با آدرس دامنه ای نظیر ir خاتمه پیدا می کند. این سندها معمولا صفحات هایپرتکست با عکس و ویدیو  هستند که از طریق هاپیرلینک ها به هم متصل می شوند.

پس اینترنت سخت افزار و وب نرم افزار است؟

این دید شاید مدل ذهنی خوبی برای درک فرق اینترنت و وب باشد؛ البته فقط برای ۲ دقیقه. اینترنت چیزی فراتر از کابل ها و سرورها و مفهومی است که وجود فیزیکی ندارد. در واقع پروتکل اینترنت تنظیم کننده مجموعه ای از قوانین است که چگونگی تقسیم بندی، آدرس دهی، هدایت داده ها و انجام این موارد در مسیر معکوس را مدیریت می کنند.

وب را هم نباید یک نرم افزار در نظر گرفت چون کتابخانه ای توزیع یافته و بی نظم از اسناد ذخیره شده در فضایی واحد هستند. با گفتن این نکته کمی مفاهیم پیچیده تر می شود اما وب را می توان قوانین حاکم بر چگونگی نگارش، خوانش و به اشتراک گذاری این صفحات با استفاده از پروتکل انتقال ابرمتن و HTML در نظر گرفت. در صورت پیروی از این قوانین استانداری واحد در صفحات ایجاد شده و به درستی در مرورگرها نمایش داده می شوند.

مخترع واقعی اینترنت کیست؟

نمی توان شخص خاصی را به عنوان پدر اینترنت اختراع کرد اما نزدیکترین فرد به این عنوان مهندسی آمریکایی لهستانی به نام «پل برنان» است که در اوایل دهه ۱۹۶۰ سوییچ بسته ها را به شکل یک مفهوم درآورد. بر اساس این مفهوم می توان داده ها را به بسته های کوچکتر تقسیم کرده و از طریق یک مسیر یا مسیرهای متفاوت در شبکه منتقل کرد.

پس پل برنان پدر اینترنت است؟

در این صورت حق یک دانشمند علوم کامپیوتر بریتانیایی به نام «دونالد دیویس» را زیر پا می گذاریم چون او هم به صورت مستقل در ۱۹۶۵ ایده سوییچ بسته های داده را مطرح کرد. علاوه بر دیویس یک دانشمند آمریکایی به نام «لئونارد کلینراک» هم در این زمینه پیشگام بوده است.

اینترنت برای اولین بار کی عملی شد؟

برنان، دیویس و کلینراک همگی در توسعه اولین شبکه های سوییچ بسته داده نقش داشتنند. برنان و کلینراک در «آژانس پروژه های تحقیقاتی پیشرفته شبکه» موسوم به آرپانت کار می کردند. دیویس هم در آزمایشگاه ملی فیزیک بریتانیا نخستین شبکه را توسعه داد که می توان آنها را نمونه های اولیه ای از اینترنت کنونی دانست. هر دو شبکه در ۱۹۶۹ اجرایی شدند و ظاهرا NPL بازه زمانی کوتاهی از رقیب آمریکایی جلوتر بوده است. این شبکه ها همراه با موسسه NORSAR نروژ و کالج لندن در ۱۹۷۳ به هم متصل شدند.

سوال هایی از این دست در دنیای وب بسیارند؛ اینکه چه کسی اینترنت را اختراع کرد؟ یا چه کسی اینترنت را قطع کرد؟! سوالاتی که معمولا پاسخ روشنی برای آنها وجود ندارد.