آیا وام استارتاپی در دوران کرونا، مداخله در فضای کسب‌وکار است؟ سازمان فناوری پاسخ می‌دهد
«محمدجواد آذری جهرمی»، وزیر ارتباطات و معاونش «امیر ناظمی» به تازگی اعلام کرده‌اند که وزارت ارتباطات برای جلوگیری از تعدیل نیرو به استارتاپ‌ها وام می‌دهد. در این میان پرسش‌های بسیاری مطرح می‌شود؛ از چرایی این‌کار ...
در دیجیاتو ثبت‌نام کنید
جهت بهره‌مندی و دسترسی به امکانات ویژه و بخش‌های مختلف در دیجیاتو عضو ویژه دیجیاتو شوید.
عضویت در دیجیاتوتازههای تکنولوژی
«محمدجواد آذری جهرمی»، وزیر ارتباطات و معاونش «امیر ناظمی» به تازگی اعلام کرده‌اند که وزارت ارتباطات برای جلوگیری از تعدیل نیرو به استارتاپ‌ها وام می‌دهد. در این میان پرسش‌های بسیاری مطرح می‌شود؛ از چرایی این‌کار گرفته تا شفافیت و سوال‌هایی اساسی‌تر مانند اینکه آیا همین‌کار وزارت ارتباطات نوعی مداخله در فضای کسب‌وکار محسوب می‌شود یا خیر؟
«امیر ناظمی»، رییس سازمان فناوری اطلاعات ایران، به دیجیاتو اعلام کرد که مشاورش به سوالات پاسخ خواهد داد؛ «سید سروش قاضی نوری»، دانشیار دانشکده مدیریت و حسابداری دانشگاه علامه طباطبائی که پیشتر عنوان «معاون سیاست گذاری و اعتباربخشی فناوری اطلاعات» سازمان فناوری اطلاعات ایران را داشته و به شکل مستقیم در اجرای طرح نوآفرین فعال بوده، به شکلی شفاف نظرات خود در مورد این طرح را با ما در میان گذاشت، که در ادامه می‌خوانید.
وزیر ارتباطات از ارائه وام از محل وجوه اداره شده خبر داده بود. اما آیا این وام، حالا دیگر نوش دارو پس از مرگ سهراب نیست؟ تا همین امروز که فقط به آمارهای رسمی و نیمه رسمی اعلام شده از سوی استارتاپ‌ها نگاه کنیم، دست کم بین ۵۰۰ تا ۷۰۰ نفر تعدیل شده‌اند.
آماری که در واقعیت رخ داده در برابر آماری که اعلام شده، خیلی بیشتر است. تصورمان بر اینست که این تعدیلی‌ها در صورت عدم کمک به شرکت‌ها بیشتر هم خواهد شد. استارتاپ‌های کوچک در یک اوضاع بحرانی قرار گرفته‌اند و ممکن است شاهد تعطیلی‌های بیشتری هم باشیم.
در ظاهر به نظر می‌رسد که طرح وزارت ارتباطات برای ارائه وام، فقط استارتاپ‌ها را هدف گرفته. این در حالیست که شرکت‌های خصوصی حوزه فناوری نیز تعدیل نیروی زیادی داشته‌اند و با مشکلات زیادی مواجه هستند.
مساله امروز فقط استارتاپ نیست، یک مساله انسانی است و یک لایه کلان‌تر را در نظر می‌گیرد. این یک اتفاق اجتماعی است و برخی از شرکت‌ها هم لزوما به خاطر کرونا به ورشکستگی نمی‌رسند و مشکلاتی پیشتر گریبان‌گیر آنها بوده است. تمامی این شرکت‌ها هم اعلام می‌کنند که نمی‌توانند حقوق کارکنان خود را بدهند و الان هم فضای مناسبی نیست که شکست استارتاپ‌ها را مساله‌ای عادی بدانیم چرا که جمع بسیاری از پرسنل تعدیل شده امکان پیدا کردن کار ندارند.
این طرح هم قرار نیست صرفا مختص و حول استارتاپ‌ها بچرخد. چون پیشتر طرح نوآفرین بوده اساس طرح در آنجا پایه‌ریزی شده است وگرنه به زودی اهداف طرح گسترش پیدا کرده و هر شرکت فناورانه، فارغ از اینکه استارتاپ باشد یا نباشد، اگر به واسطه روزهای اخیر به مشکل خورده باشد می‌تواند درخواست خود را ارائه دهد. اصلا اگر می‌توانستیم طرح را فراتر از شرکت‌های فناورانه می‌گذاشتیم چرا که تمام بازار درگیر این رکود شده‌اند.
اینکه دولت به استارتاپ‌ها وام بدهد، از نظر بسیاری از کاربران یک سیاست اشتباه است. چرا شما فکر می‌کنید این یک سیاست درست است؟ آیا این کار دخالت در فضای کسب‌وکار نیست؟
مساله فقط زنده ماندن انسان‌ها است و اینکه شوکی به جامعه در این دو سه ماه وارد نشود. این پول اعطا شده برای سرمایه‌گذاری شرکت‌ها نیست و فقط در حد اینست که شرکت بتواند نیروهای خود را نگه‌دارد و آدم‌ها در این دوران شوک، به شوک بزرگ‌تری وارد نشوند.
تنها مطالبه‌ای که این در ازای این وام شده، این است که نیروها ۶ ماه نگه داشته شوند. این در حالی است که گاهی دیده شده استارتاپ‌ها برای افزایش ارزش گذاری خود، دست به استخدام می‌زنند و پس از مدتی نیروها را اخراج می‌کنند. همین مسئله ماهیت این وام را زیر سوال نمی برد؟
وزارت ارتباطات می‌خواهد همین اتفاقات در این دوره رخ ندهد. مثلا وقتی علی بابا نیروهای خود را تعدیل می‌کند، باید گفت بیش از شصت هفتاد درصد آنها به راحتی دوباره وارد بازار کار می‌شوند و یا به خاطر حقوق‌های بالایی که داشته‌اند، یک اندوخته‌ای جمع کردند. اما مسئله اینجاست که یک سری از کارمندان تعدیل شده از بخش‌های جزیی‌تری هستند با حقوق‌های دو میلیون تومانی که طبیعتا نه اندوخته‌ای دارند و نه در این شرایط جایی دوباره استخدام می‌شوند. الان شرایط اصلا عادی نیست و باید این شرایط بحران گذر کرد.
گفته شده که این وام به بازیگران در سه‌حوزه‌ی تحویل غذا، خدمات در محل و گردشگری داده خواهد شد. چرا صرفاً همین سه حوزه باید مشمول وام شوند؟ سه حوزه‌ای که بازیگران اصلی آن در این روزها تعدیل داشتند و وام گرفتن آنها شاید بعد از این اقدام چندان منطقی نباشد.
همانطور که گفتم صرفا پایگاه طرح، در نوآفرین است و هر شرکتی می‌تواند پیشنهادات خود را ارائه دهد و این پیشنهادات بررسی خواهند شد. سعی ما اینست به همه کمک کنیم.
وزارت ارتباطات قبلا هم به بعضی شرکت‌های فناوری از محل وجوه اداره شده، وام پرداخت کرده است. آیا تاکنون نتیجه رضایت بخشی از این کار دریافت کرده؟ باور شما این است که شرکت‌ها به رشدی که قرار بوده، رسیده‌اند؟
مشکلات را نمی‌توان کتمان کرد اما بحث امروز متفاوت است. بحث بر سر این است که اکنون باید زودتر دست به کار شد. هرکس هر طرحی به فکرش می‌رسد برای کمک باید انجام داد و اینکه بخواهیم تئوری‌های مختلف را بررسی و موشکافی کنیم ممکن است تعلل ایجاد کند.
هرکس پیشنهاد حساب شده و بهتری دارد می‌تواند نظر خود را بدهد ولی باید محدودیت‌ها و قوانین را هم درباره وجوه اداره شده در نظر گرفت. دولت وظیفه دارد اشتغال را حفظ کند و به داد این موضوع برسد؛ وامی که داده می‌شود به مجموعه‌هایی است که به خودشان باور دارند و می‌دانند که می‌توانند چند ماه دیگر آن را بازپس دهند و در عین حال از تیمی که دارند هم راضی هستند و نمی‌خواهند این تیم را از دست بدهند.
از همین رو می‌توانم بگویم اقدام وزارتخانه بهترین گزینه روی میزی بوده که فعلا در توان دولت است و اگر پیشنهادات بهتری ارائه شود هم می‌توان آن را بررسی کرد؛ نباید بنشینیم و بگوییم چکار نکنیم، الان وقتش است که ببینیم باید چکار کنیم. دولت نباید منابع خود را نگه‌دارد تا ببیند در آینده با آن چه‌کار کند، آن هم در زمانی که این رقم می‌تواند شرکت‌ها را از شوک برهاند.
برای گفتگو با کاربران ثبت نام کنید یا وارد حساب کاربری خود شوید.