پاندمی کرونا؛ فرصتی طلایی برای تحول سیستم حمل و نقل

ویروس کرونا به همان اندازه که به باقی سیستم‌ها و جنبه‌های مختلف زندگی مردم ضربه زده، به سیستم حمل و نقل نیز آسیب جدی وارد کرده است. با این حال، این دوران همانند دوران رکود عادی مثل ترافیک، تصادفات و تعمیرات جاده‌ای نیست. مشکل اصلی کاهش شدید و نزدیک به صفر تقاضاست. با این حال این فرصت خوبی برای بسیاری از دولت‌هاست تا سیستم حمل و نقل خود را به کلی تغییر دهند. در ادامه می‌خواهیم این پیده را بررسی کنیم و راه‌حل‌های احتمالی آن را بشناسیم. با دیجیاتو همراه باشید.

چه بلایی بر سر سیستم حمل و نقل می‌آید؟

زمانی که دنیا پس از این ضربه مهلک بار دیگر از جای خود برخیزد و محدودیت سفرهای درون و برون شهری نیز برداشته شود، تقاضایی که تا پیش از این پشت سد قرنطینه گیر کرده بود، به یکباره آزاد خواهد شد و به نوع غیر قابل مهار تبدیل می‌شود. با این حال حتی آن زمان هم ممکن است مردم با سیستم حمل و نقل دگرگون یافته‌ای روبرو شوند و الگوی‌های سفر مردم نیز تغییراتی اساسی کرده باشد. در نتیجه بحرانی که در آینده نحوه جابجایی ما را تغییر می‌دهد، چه معنایی خواهد داشت؟

تغییرات کوتاه‌مدت واضح هستند: شهروندان اکنون تنها سفرهای ضروری را انجام می‌دهند و سیستم‌های دلیوری نیز تنها مختص دارو و غذاست. شیوه‌های دیگر سفر و به خصوص سفر با خودروهای شخصی به صورت محسوسی کاهش داشته است. حتی در برخی شهر‌ها می‌بینیم که تعداد سرنشین‌های خودرو‌ها کاهش داشته و سفر با دوچرخه و پیاده نیز محدود شده است.

تغییرات دراماتیک‌تر اما مختص خطوط هوایی و حمل و نقل شهری است. بسیاری از شرکت‌های هواپیمایی در پی کاهش مسافر‌های خود، اقدام به تعدیل نیرو کرده‌اند. اوضاع برای رانند‌ه‌های اتوبوس نیز به همین منوال بوده است. اکثر کمپانی‌های مسافربری با قطار در بریتانیا نیز به سمت دولتی شدن گام برداشته‌اند. اخیرا نیز شاهد درخواست غرامت برای جلوگیری از ورشکستگی برخی از این کمپانی‌ها از دولت بوده‌ایم.

پرواز کمتر، پیاده‌روی بیشتر

این تغییر، بیشتر طولانی مدت بوده و تاثیرات پایدارتری خواهد داشت. البته که سفرهایی که با هدف دید و بازدید از اقوام و دستان صورت می‌گیرد همچنان به قوت خودش باقی می‌ماند، اما سفر‌های دیگر به شدت کاهش خواهند یافت. به صورت خاص، سفرهای هوایی و ریلی تجاری با ویدیو کنفرانس‌ها جایگزین خواهند شد و حتی شاید پیاده رفتن به سر کار نیز از همین طرق صورت گیرد، زیرا اکنون کارمندان به خوبی با دورکاری خو گرفته‌اند.

همچنین احتمال می‌رود تجمعات در مناطق تجاری نیز با سرعت بیشتری کاهش پیدا کند، زیرا در این بین شرکت‌های ارسال غذا به شدت با افزایش تقاضا مواجه شده‌اند. با این حال با این قطعیت نمی‌توان در رابطه با تفریحات صحبت کرد. آیا مردم به سرعت و با شروع تابستان، به سینماها، شهربازی‌ها، کافه‌ها و مراکز تفریحی می‌روند؟ یا آیا مردم عادات خود را برای همیشه تغییر داده‌اند؟

در میان مدت، تمامی سناریو‌های گفته شده به یک پدیده ختم می‌شوند: کاهش سفرهای هوایی و دور. در مقابل، پیاده‌روی، دوچرخه‌سواری و استفاده از خودروهای شخصی افزایش می‌یابد. علت آن هم بی‌میلی افراد به اشتراک‌گذاری وسایل نقلیه با یکدیگر است. به همین دلیل تاکسی‌های درون شهری و ون‌های مسافربری به همراه اتوبوس‌ها ممکن است با کاهش شدید مسافر روبرو شوند.

در همین حین، تاثیر این قضیه بر تامین قطعات نیز شگرف است. بسیاری از بازدید‌های تجاری به انواع مجازی تبدیل خواهند شد. همچنین طی این دوران شاهد این بوده‌ایم که بسیاری از شرکت‌ها و کسب و کار‌ها به دلیل نداشتن انعطاف‌پذیری لازم، نتوانسته‌اند محصولات خود را به موقع به دست مشتری‌ها برسانند. علت آن هم تعطیل بودن اکثر کارخانه‌های چین در بیشتر فصل اول سال ۲۰۲۰ بود.

از هواپیما و قطار تا اینترنت

پیامد‌های این اتفاقات برای جامعه با پیچیدگی‌هایی همراه است. در سطح محلی، استفاده بیشتر از خودروهای شخصی و کاهش بهره‌وری از حمل و نقل عمومی، منجر به افزایش ترافیک، تصادفات جاده‌ای، تاخیر‌های مکرر، آلودگی صوتی و هوا در سطح شهر خواهد شد. با این حال بسیار از این اتفاقات به کمک استفاده از اینترنت، برطرف می‌شود.

همچنین انتظار می‌رود در دنیای پسا کرونا به دلیل کاهش سفرهای طولانی و هوایی، مصرف انرژی و آلایندگی‌های دی‌‌اکسید کربنی نیز کاهش یابد. البته تمامی این‌ها منوط به این است که پهنای باند اینترنت، کشش این همه تقاضا را داشته باشد. به صورت کلی به نظر می‌رسد این پاندمی باعث شود تا سیستم حمل و نقل، به قیمت کاهش رشد اقتصادی، آسیب کمتری به محیط‌زیست بزند.

فرصتی برای تحول سیستم حمل و نقل

در آینده پیمان‌کاران سیستم حمل و نقل باید به مسافران اطمینان خاطر بدهند که استفاده از آن‌ها تهدیدی بر سلامتی مردم نیست. در نتیجه پیمان‌کاران باید به فرایند‌ها ضدعفونی، پاکسازی و تعویض فیلتر‌های هوای خودروهای خود سرعت بیشتری ببخشند. بحران به وجود آمده همچنین منجر به تغییر نگرش در خدمات‌رسانی در ابعاد شبکه‌ای و شهری خواهد شد.

علاوه بر این این پاندمی باعث می‌شود تا فرصتی طلایی برای دولت‌ها پیش بیاید تا پایه و اساس سیستم حمل و نقل را هم در ابعاد اقتصادی و هم در ابعاد خدمات‌رسانی تغییر دهند. یکی دیگر از راه‌حل‌های طلایی دولت در این دوران ترویج بهترین راه برای استفاده از مدل‌های مختلف سیستم حمل و نقل است. دلیل آن هم این خواهد بود که پاندمی به وجود آمده باعث شده ما به صورت آنی، ماهیت استفاده از حمل و نقل عمومی را تغییر دهیم. در نهایت این کار به کنار گذاشتن تمامی رفتار و عادات فعلی خود در رابطه با چرایی، چگونگی و زمان سفرهای خود منجر می‌شود و می‌توانیم آن‌ها را بار دیگر از نو تعریف کنیم.

در نتیجه چگونه می‌توان در ابتدا پیاده‌روی، دوچرخه‌سواری و پس از آن حمل و نقل به کمک اتوبوس و قطار و در نهایت سفر‌های جاده‌ای را ترویج کرد؟ یکی از راه‌حل‌ها می‌تواند اختصاص دادن خطوط مخصوص به دوچرخه و کاهش خطوط خودور‌ها باشد. از راه‌حل دیگر می‌توان به ملی کردن حمل و نقل عمومی یا ایجاد خطوط مستقیم‌تر یا ارائه تخیف‌ها به سفر‌های میان شهری اشاره کرد.

همچنین دولت‌ها می‌توانند با ترویج بهترین نوع سفر از نقطه‌ای به نقطه دیگر، بار زیادی را از دوش سیستم حمل و نقل بردارند. در آخر باید به ارائه بسته‌های حمل و نقلی اشاره کرد. تصور کنید شما مبلغی را به صورت ماهیانه یا سالیانه برای مدل‌‌های مختلفی از حمل و نقل پرداخت کنید. آیا بد نبود ماهیانه ۱۰ سفر با اسنپ یا تپ‌سی به همراه ۱۰ بلیت مترو و استفاده نامحدود از سرویس بی‌دود داشته باشیم؟ نظر خود را با دیجیاتو در میان بگذارید.