مروری بر ضوابط صدور کیف پول الکترونیکی
ضوابط صدور کیف پول الکترونیکی در آخرین جلسه شورای پول و اعتبار به تصویب رسید و روز گذشته ۱۰ شهریور ماه به شبکه بانکی کشور ابلاغ شد. طبق این ضوابط تمام مراحل حوزه صدور و ...
در دیجیاتو ثبت‌نام کنید
جهت بهره‌مندی و دسترسی به امکانات ویژه و بخش‌های مختلف در دیجیاتو عضو ویژه دیجیاتو شوید.
عضویت در دیجیاتوتازههای تکنولوژی
ضوابط صدور کیف پول الکترونیکی در آخرین جلسه شورای پول و اعتبار به تصویب رسید و روز گذشته ۱۰ شهریور ماه به شبکه بانکی کشور ابلاغ شد. طبق این ضوابط تمام مراحل حوزه صدور و فعالیت راهبری کیف پول الکترونیکی باید با موافقت بانک مرکزی صورت گیرد. در این ضوابط تاکید شده که تیم‌هایی که هم‌اکنون روی موضوع کیف پول الکترونیک فعالیت دارند باید حداکثر ظرف ۶ ماه به این ضوابط پایبند شوند.
تعاریف اصلی
در این ابلاغیه عباراتی وجود دارد که برای فهم بهتر آنها در قسمت نخست متن، به تعریف آنها اشاره شده است. در وهله اول عبارت راهبر را داریم. «راهبر کیف الکترونیک» پول در این جا شخص حقوقی است که مطابق این ضوابط و بر اساس قرارداد منعقده با موسسه اعتباری و با موافقت بانک مرکزی با «موسسه اعتباری» در حوزه ارائه خدمات صدور و پذیرندگی کیف الکترونیک پول فعالیت می‌کند. تعریف مهم دیگر به «موسسه اعتباری عامل» برمی‌گردد. که موسسه اعتباری طرف قرارداد با راهبر است.
در متن ضوابط فعالیت موسسات اعتباری و راهبران کیف الکترونیک پول در نظام پرداخت کشور آمده که این ضوابط برای کیف الکترونیک پول مبتنی بر حلقه بسته نیست و موضوع فعالیت راهبر کیف الکترونیک پول صرفا ارائه خدمات پرداخت از طریق کیف الکترونیک پول و سایر موارد مرتبط با آن است. طبق ضوابط ابلاغ شده برای کیف پول الکترونیکی موسسات اعتباری تنها مجاز به صدور کیف‌پول الکترونیکی مبتنی بر حساب هستند و آنان می‌توانند برخی از خدمات پرداخت را از طریق انعقاد قرار داد به راهبران کیف پول الکترونیکی واگذار کنند
شرایط راهبر
در قرارداد بین موسسه اعتباری عامل و راهبر، موسسه موظف است علاوه بر احراز هویت و اهلیت راهبر، پوشش ریسک ناشی از فعالیت راهبر را به عنوان یکی از ارایه دهندگان خدمات پرداخت در شبکه بانکی کشور و تطبیق فعالیت آن با قوانین و مقررات را تضمین نماید.
ناگفته نماند موسسه اعتباری عامل خودش می‌تواند به عنوان راهبر هم فعالیت کند اما می‌تواند با یک راهبر قرارداد ببندد و در این راه باید راهبر مذکور حداقل شرایط ذیل را دارا باشد:
راهبر باید یک شرکت سهامی در داخل کشور با حداقل سرمایه ثبتی ۵۰ میلیارد ریالی باشد. هیچ یک از اعضای هیات مدیره و مدیرعامل راهبر نباید دارای سوء پیشینه کیفری موثر باشند. هیچ یک از اعضای هیات مدیره و مدیرعامل راهبر نباید عضو هیات مدیره یا مدیرعامل سایر راهبران باشند. همچنین آنها نباید هیچ بدهی بانکی و مالیاتی داشته باشند. گفتنیست راهبران در نهایت می‌توانند حداکثر با سه موسسه اعتباری عامل قرارداد ببندند.
ویژگی‌ها و خدمات کیف
همچنین قرار است هر کیف الکترونیک یک شناسه کیف داشته باشد که با استفاده از اقلام اطلاعاتی زیر مشخص خواهد شد: شماره اختصاصی موسسه اعتباری عامل (۶ رقم) و ارقام رزرو (چهار رقم) و شماره اختصاصی راهبر (سه رقم) و یک سریال سیزده رقمی.
افزایش موجودی، کاهش موجودی، بیرون شبکه راهبر، درون شبکه راهبر ، خرید، کیف به کیف و برگشت از خرید از انواع تراکنش‌هایی هستند که در یک کیف پول الکترونیک انجام آنها شدنی است.
تاکید شده به مانده موجودی کیف هیچ سودی تعلق نمی‌گیرد. یکی از نگرانی‌های بانک مرکزی در نهایی شدن و شکل‌گیری ضوابط کیف پول الکترونیکی خلق پول بود. همچنین صدور کیف رایگان نبوده و مستلزم اخذ حداقل کارمزدی معادل صدور کارت مجازی از دارنده کیف را در بر خواهد گرفت.
سقف مجاز مبلغ تراکنش افزایش موجودی روزانه هر کیف شخصی معادل حداکثر موجودی مجاز آن است. تراکنش‌های «افزایش موجودی» و «کاهش موجودی و کیف به کیف از طریق سامانه های بانکی یا سامانه‌های ملی پرداخت (مجموعه سامانه‌های پرداخت شامل شتاب، ساتنا، پایا و.. که تحت نظارت بانک مرکزی قرار دارند.) شدنی خواهد بود.
نظارت و امنیت کیف
در این ابلاغیه آمده است که موسسه اعتباری عامل موظف شده ریز تراکنش‌های افزایش موجودی و کاهش موجودی مربوط به کیف شخص را نزد خود نگهداری کرده و روزانه به نهاد ناظر ارائه کند؛ کاری که در حال حاضر بر عهده شاپرک سپرده شده است.
در ماده ۱۸ نیز ذکر شده که موسسه اعتباری عامل موظف به نگهداری مانده موجودی کیف صرفا در حساب واسط بوده و نباید از حساب دیگری برای نگهداری موجودی کیف استفاده شود و در صورت مشاهده چنین کاری، تخلف صورت گرفته است . حساب واسط حسابی نزد موسسه اعتباری عامل است که وجوه ریالی کیف پول در آن نگهداری می‌شود و صرفا به منظور پشتیبانی و اجرای تراکنش‌های کیف پول الکترونیکی تعریف می‌شود.
همچنین با توجه به احتمال شکست و یا به طور کلی خاتمه فعالیت راهبر، «موسسه اعتباری عامل» موظف است ظرف حداکثر ۷۲ ساعت استرداد مانده کیف را به دارنده کیف شخصی انجام دهد. همچنین به راهبر اجازه داده شده تا در چارچوب توافق با موسسه اعتباری عامل، یک مدل کسب و کاری با دارندگان کیف برقرار نماید که به واسطه آن می‌تواند کارمزد مجزایی نیز دریافت کند.
انواع سطوح دارندگان کیف
سه سطح مختلف برای افرادی که کیف شخصی می‌خواهند در نظر گرفته شده که در ماده ۲۴ این ضابطه به تعریف مفصل آنها پرداخته شده است.
سطح ۱:متقاضی با انطباق اطلاعات هویتی و شماره تلفن همراه شناسایی و احراز هویت می‌شود. حداکثر موجودی کیف شخصی و حداکثر مبلغ هر تراکنش برابر با شاخص ریز پرداخت و کل گردش فصلی وی پنج برابر شاخص مذکور است.
سطح دو: متقاضی با انطباق اطلاعات هویتی، شماره کارت و حساب و شماره تلفن همراه شناسایی و احراز هویت می‌شود. حداکثر موجودی کیف شخصی دو و نیم برابر شاخص ریز پرداخت و حداکثر مبلغ هر تراکنش برابر با شاخص ریز پرداخت است.
سطح سه: متقاضیان سطح دو می‌تواند پس از یک سال فعالیت سالم و بدون رفتار مشکوک، عدم حضور در لیست سیاه بانک مرکزی و نیز عدم منع قضایی و حقوقی از دریافت این خدمات به سطح سه منتقل شوند. حداکثر موجودی کیف شخصی این دسته از متقاضیان پانزده برابر شاخص ریز پرداخت است و حداکثر مبلغ هر تراکنش برابر شاخص ریز پرداخت خواهد بود.
تاکید شده است که حداکثر تعداد کیف شخصی برای هر شخص حقیقی در سطح یک و ۲ مجموع سه عدد و در سطح سه یک عدد خواهد بود.
در ماده ۳۶ درباره تیم‌هایی که هم‌اکنون روی موضوع کیف پول الکترونیک فعالیت دارند نیز توضیحاتی ارائه شده و تاکید شده که حداکثر پس از ظرف ۶ ماه به این ضوابط پایبند شوند.
متن کامل این ضوابط را در این فایل PDF بخوانید.
برای گفتگو با کاربران ثبت نام کنید یا وارد حساب کاربری خود شوید.