هر آنچه درباره واکسن کرونای آکسفورد می‌دانیم

شرکت داروسازی آسترازنکا و دانشگاه آکسفورد از اثربخشی ۷۰ درصدی واکسن کرونای خود در آزمایش‌های انسانی خبر داده اند. این واکسن با حضور بیش از ۲۰ هزار داوطلب در انگلستان، برزیل و آفریقای جنوبی آزمایش شده است.

واکسن کرونای فایزر/BioNTech و مدرنا از mRNA به عنوان پلتفرم خود برای انتقال دستورات ژنتیکی استفاده می‌کنند. واکسن کرونای آسترازنکا/آکسفورد اما از DNA استفاده می‌کند و آن را به کمک ویروس دیگری موسوم به Adenovirus به سلول‌ها انتقال می‌دهد. شرکت های دیگری همچون CanSino Biologics و جانسون و جانسون نیز از همین ویروس برای واکسن خود استفاده می‌کنند.

واکسن کرونای آکسفورد/آسترازنکا همانند واکسن‌های شرکت فایزر و مدرنا در دو نوبت با فاصله تقریباً یک ماه تزریق خواهد شد. مدیرعامل شرکت آسترازنکا از تولید ۳ میلیارد دوز از آن در سال ۲۰۲۱ و آغاز پروسه پایان دادن به پاندمی کرونا صحبت کرده است. در ادامه هر آنچه تاکنون درباره واکسن کرونای آکسفورد منتشر شده است را مرور می‌کنید:

 اثربخشی ۷۰ درصدی

نتایج جدیدترین کارآزمایی‌های بالینی نشان می‌دهند که واکسن کرونای آسترازنکا و دانشگاه آکسفورد ۷۰ درصد اثرگذار است. این واکسن مشابه واکسن کرونا شرکت‌های فایزر و مدرنا، در دو نوبت و دستکم با فاصله یک ماه تزریق خواهد شد.

آزمایشات انسانی نشان می‌دهند که اثربخشی این واکسن بسته به سایز دوزها متغیر است. برای مثال زمانی که بیماران دو دوز کامل را دریافت کردند، اثربخشی واکسن به ۶۲ درصد رسیده، اما با تزریق نیمی از دوز در نوبت اول و تزریق یک دوز کامل در نوبت دوم، اثربخشی به ۹۰ درصد افزایش پیدا کرده است. آسترازنکا و آکسفورد با در نظر گرفتن این دو روش، کارآمدی واکسن خود را به طور میانگین ۷۰ درصد اعلام کرده‌اند.

حمل‌ونقل آسان‌تر و قیمت کمتر

واکسن کرونای آکسفورد/آسترازنکا تا ۶ ماه در دمای فریزر معمولی قابل نگهداری است، این درحالیست که واکسن کرونای شرکت فایزر/BioNTech باید در دمای منفی ۷۵ درجه سانتی گراد نگهداری شود. واکسن شرکت مدرنا نیز تقریباً وضعیت مشابهی داشته و باید در دمای منفی ۲۰ درجه سانتی گراد نگهداری شود.

بنابراین حمل و نقل واکسن کرونای آکسفورد/آسترازنکا آسان‌تر خواهد بود و کشورهای در حال توسعه و فقیرتر کار راحت تری برای توزیع آن خواهند داشت. این واکسن همچنین در مقایسه با واکسن دو شرکت یاد شده، ارزان‌تر است، چرا که آسترازنکا وعده داده هیچ سودی در ازای فروش این واکسن کسب نکند و آن را با قیمت کمتر به کشورهای در حال توسعه بفروشد.

یک دوز از واکسن کرونای آسترازنکا/آکسفورد بین ۳ تا ۴ دلار قیمت خواهد داشت. برای مقایسه، قیمت یک دوز از واکسن شرکت فایزر برای ۱۰۰ میلیون دوز اول، ۱۹.۵۰ دلار اعلام شده است. مدرنا نیز هر دوز از واکسن خود را بسته به تعداد سفارش بین ۲۵ تا ۳۷ دلار قیمت گذاری کرده و این قیمت را «منصفانه» می‌داند.

تولید ۳ میلیارد دوز در سال ۲۰۲۱

مدیرعامل شرکت آسترازنکا در خبری امیدوارکننده از تولید ۳ میلیارد دوز واکسن کرونا در سال آینده میلادی خبر داده و وعده می‌دهد که اگر واکسن این شرکت توسط کشورهای دنیا مجوز بگیرد، سال آینده واکسیناسیون گسترده برای خاتمه دادن به پاندمی کرونا آغاز خواهد شد. وی افزود تولید انبوه واکسن کرونا از حالا شروع شده و تولید آن به طور مرتب در هفته‌ها و ماه‌های آتی ادامه خواهد داشت تا این شرکت به هدف تولید ۳ میلیارد دوز برسد.

احتمال عرضه زودهنگام در اروپا

آژانس دارویی اروپا (EMA) که وظیفه تنظیم مقررات، ارزیابی و نظارت بر داروهای شیمیایی کشورهای حوزه اروپا را بر عهده دارد، ارزیابی سریع داده‌های آزمایشگاهی واکسن کرونای آسترازنکا/آکسفورد را از حالا شروع کرده که به روند تأیید شدن واکسن سرعت می‌بخشد.

آژانس دارویی اروپا می‌گوید به خاطر نتایج امیدوارکننده واکسن آسترازنکا/آکسفورد و همچنین وضعیت بحرانی کرونا، به روند بررسی آن سرعت بخشیده تا مسیر برای تأیید زودتر آن هموار شود. آژانس دارویی اروپا پیشتر با استفاده از همین روش یکی از داروهای کرونا به نام remdesivir را در مدت زمان کوتاه تأیید کرد.

توزیع در انگلستان پیش از پایان سال ۲۰۲۰

خبرگزاری BBC گزارش کرده است که در حال حاضر ۴ میلیون دوز از واکسن شرکت آسترازنکا و دانشگاه آکسفورد آماده توزیع است و ۹۶ میلیون دوز دیگر نیز به زودی تحویل داده خواهد شد. مدیرعامل شرکت آسترازنکا از آغاز واکسیناسیون کرونا در انگلستان از اواسط ماه دسامبر (تقریباً یک ماه دیگر) خبر داده است. او مزیت بزرگ این واکسن را تولید در مقایس بالا و توزیع آسان در جهان می‌داند. وی ابراز امیدواری کرد که در صورت تأیید شدن این واکسن توسط سازمان‌های بهداشتی کشورها، روند واکسیناسیون گسترده از یک ماه دیگر شروع شود.

دولت انگلستان اعلام کرد ساکنین خانه‌های سالمندان و کارکنان آن‌ها جزو اولین نفرات واکسینه می‌شوند. کادر درمان بیمارستان‌ها و افراد بالای ۸۰ سال در مرحله بعد و در نهایت شهروندان معمولی واکسن را دریافت خواهند کرد. کمیته علمی ستاد مقابله با کرونا مهر سال ۱۴۰۰ را به عنوان تاریخ احتمالی آغاز واکسیناسیون در ایران اعلام کرده است.