ایمپلنت جدید MIT فعالیت دارو را با نور کنترل می‌کند

محققان MIT ایمپلنتی ساخته‌اند که ضمن انتقال دارو به محل مورد نظر آن را با تابش نور فعال کرده و از ایجاد عوارض جانبی جلوگیری می‌کند.

زمانی که داروها از راه دهان یا تزریق وریدی وارد بدن می‌شوند در اغلب موارد از دیگر قسمت‌های بدن نیز عبور کرده و عوارض جانبی ناخواسته ایجاد می‌کنند. محققان MIT در حال توسعه روش دیگری برای رساندن دارو به بدن هستند که نور و داروی حساس به نور را مستقیماً به منطقه هدف رسانده و از بروز عوارض جانبی جلوگیری می‌کند.

داروهایی موسوم به «حساس به نور» (photoswitchable) حاوی مولکول‌های حساس به نور هستند که پس از تابیده شدن نور دارو را فعال می‌کنند. به عبارت دیگر دارو حین حرکت در جریان خون و دستگاه گوارش غیرفعال مانده و تنها پس از رسیدن به عضو یا منطقه مورد نیاز فعال می‌شود، در نتیجه عوارض جانبی کاهش یافته و یا به کلی از بین می‌روند.

اما چطور می‌توان پرتوی نور را دقیقاً حین رسیدن دارو به منطقه مورد نظر تاباند و آن را فعال کرد؟ محققان MIT دستگاهی اختراع کرده‌اند که همین کار را انجام می‌دهد. این دستگاه از دو فیبر بسیار باریک ساخته شده که مثل لوله‌های اسلحه دولول کنار همدیگر قرار گرفته‌اند؛ یکی از آن‌ها تیوب بسیار باریکی است که دارو را انتقال می‌دهد و دیگری فیبر نوری است که پرتوی نور را می‌تاباند. طول این دستگاه تنها چند میکرومتر است بنابراین با عمل جراحی می‌توان آن را بدون آسیب زیان آور درون بافت زنده قرار داد.

محققان دستگاه مورد بحث را درون قسمتی از مغز موش زنده به نام ventral tegmental area یا مرکز پاداش‌دهی قرار دادند و به کمک آن نوعی ویروس را به منظور تقویت فعالیت نوعی گیرنده به نام TRPV1 در نورون‌های آن منطقه تزریق کردند. محققان پس از چندین هفته از این دستگاه برای ارسال نور سبز و نسخه حساس به نور نوعی ترکیب شیمیایی به نام «کپسایسین» (capsaicin) به همان نورون‌ها استفاده کردند. تابش نور سبب فعال شدن این ترکیب شیمیایی و اتصال آن به گیرنده TRVP1 شد و در نتیجه پاسخ پاداش دهی نورون‌ها را تحریک کرد.

نتایج این تحقیق در ژورنال ACS Chemical Neuroscience منتشر شده است.