چرا سیلیکون ولی باید بیشتر از دونالد ترامپ، نگران ریاست جمهوری جو بایدن باشد؟

به ندرت پیش می‌آید که دونالد ترامپ و رقبای لیبرالش بر سر یک موضوع توافق نظر داشته باشند. اما آن‌ها هر دو به یک اندازه نسبت به تاثیرگذاری کمپانی‌های بزرگ تکنولوژی بر زندگی مردم آمریکا بی‌اعتماد هستند.

ماجرای پلتفرم‌زدایی دراماتیک دونالد ترامپ از سوی توییتر، فیسبوک، اینستاگرام و یوتیوب بعد از حمله شورشیان حامی او به کپیتول در واشنگتن باعث شد رییس جمهور پیشین آمریکا، لقب «تفرقه‌انداز» را به غول‌های حوزه شبکه‌های اجتماعی بدهد. و ناتوان از برقراری ارتباط مستقیم با طرفدارانش از طریق اپلیکیشن‌های محبوبش، ترامپ گفت که شرکت‌های پشت این پلتفرم‌ها دست به «اشتباهی فاجعه‌بار» زده‌اند.

بن شدن ترامپ بدان خاطر از سوی غول‌های تکنولوژی عملی شد که آن‌ها نگران ادامه خشونت به خاطر ادعاهای دروغین رییس جمهور بودند، آن هم بعد از اینکه ۵ نفر در جریان حمله به کنگره جان باختند. بعد هم شاهد تعلیق پارلر، اپلیکیشن شبکه اجتماعی محبوب هواداران ترامپ و بسیاری از فعالان باله راست به دست اپل، آمازون و گوگل بودیم و آتش خشم محافظه‌کاران شعله‌ورتر شد.

تمام این‌ها به خاطر خصومتی بود که ترامپ در این سال‌ها نسبت به سیلیکون ولی نشان داده و در دوران فعالیتش به عنوان رییس جمهور آمریکا، دست صاحبان پلتفرم برای مقابله به مثل بسته بود. در جریان کمپین ریاست جمهوری سال ۲۰۲۰، ترامپ بارها غول‌های دنیای اینترنت را هدف قرار داد و از این گفت که آن‌ها به شکلی اشتباه در مصونیت قانون ۲۳۰ قرار گرفته‌اند که باعث می‌شود بر محتویات پست شده از سوی کاربران کنترل کامل داشته باشند.

و حالا که جو بایدن چند روزی است پا به درون کاخ سفید گذاشته، کمپانی‌های تکنولوژی باید خودشان را برای فشار بیشتر از سوی دولت او آماده کنند. حتی پیش از شکست دادن ترامپ در انتخابات، رییس جمهور جدید آمریکا ابایی از انتقاد از سیلیکون ولی نداشت. او در ماه ژوئن از فیسبوک خواست که به کنترل ترامپ و «ادعاهای سرکشانه» او در این شبکه اجتماعی بپردازد.

حتی پیش از شکست دادن ترامپ در انتخابات، رییس جمهور جدید آمریکا ابایی از انتقاد از سیلیکون ولی نداشت

بایدن از سوی دیگر در نامه‌ای سرگشاده، کمپانی فیسبوک را متهم به این کرد که به رییس جمهور پیشین اجازه داده از این پلتفرم برای «اشاعه ترس و اطلاعات دروغین راجع به روند رای‌گیری و تلاش برای به خطر انداختن آنچه باعث به رسمیت شناختن قدرت می‌شود، یعنی صدای ما و بسته‌های پستی آرای ما» استفاده کند.

در روزهای بعد از پیروزی جو بایدن در انتخابات، بیل روسو، مدیر ارتباطات کمپین بایدن، فیسبوک را به «پاره کردن پارچه دموکراسی ما» متهم کرد. خود بایدن هم چندین بار به وضوح گرفته که به نگرانی‌ها راجع به پلتفرم‌های شبکه اجتماعی و قدرت کنترل نشده آن‌ها رسیدگی خواهد کرد. او در نخستین روزهای نامزدی ریاست جمهوری خود نیز مارک زاکربرگ، مدیرعامل فیسبوک، را با سخنانی تند خطاب قرار داد. او در مصاحبه با نیویورک تایمز در ماه ژانویه ۲۰۲۰ گفت که «نه، من هیچوقت طرفدار فیسبوک نبوده‌ام و این را احتمالا خودتان هم می‌دانید. من هیچوقت طرفدار بزرگ زاکربرگ نبوده‌ام. به نظرم او یک مشکل واقعی است».

بایدن ضمنا به این نشریه گفت که به نظرش، قانون ۲۳۰ باید «ابطال شود».

دور دوم انتخابات جورجیا که در روز پنجم ژانویه برگزار شد هم احتمالا رویکرد بایدن در قبال کمپانی‌های بزرگ دنیای تکنولوژی را تغییر داده باشد. پیروزی جان اوسوف و رافائل وارناک نه‌تنها کنترل کاخ سفید و مجلس نمایندگان آمریکا را به دست دموکرات‌ها انداخته، بلکه‌ آن‌ها اکنون بر مجلس سنا هم تسلط دارند و کامالا هریس می‌تواند توازن ۵۰-۵۰ رای‌ها را از روی صندلی رییس سنا برهم بزند.

وزارت دادگستری و کمیسیون مبادلات فدرال این کشور نیز زیر نظر دولت بایدن، میراث‌دار دو پرونده آنتی تراست فدرال خواهند بود که سال پیش علیه گوگل و فیسبوک تشکیل داده شد. دو دموکرات حاضر در کمیسیون مبادلات فدرال آمریکا اخیرا از پرونده‌ این آژانس علیه فیسبوک حمایت کرده‌اند، پرونده‌ای که براساس آن این کمپانی دست به ساخت یک مونوپولی غیرقانونی زده و باید جلویش گرفته شود.

دولت بایدن، میراث‌دار دو پرونده آنتی تراست فدرال خواهد بود که سال پیش علیه گوگل و فیسبوک تشکیل داده شد

بنابراین بایدن اکنون ترغیب شده که دست به فعالیت‌های گسترده‌تر زده و بیش از پیش به تضعیف هیولاهای جهان تکنولوژی بپردازد. پروژه آزادی‌های اقتصادی آمریکا سازمانی ضد مونوپلی است که توسط سارا میلر، یکی از اعضای تیم انتقال قدرت بایدن، مدیریت می‌شود و این گروه نیز خواستار تجسس روی گوگل از سوی وزارت دادگستری شده است. وزارت دادگستری اکنون از این کمپانی به خاطر میزان نفوذش روی جستجو در اینترنت شکایت کرده، اما پروژه آزادی‌های اقتصادی می‌خواهد که گوگل در حوزه‌هایی نظیر گشت‌وگذار، نقشه و اپ استور نیز به چالش کشیده شود. همین گروه خواستار فعالیت وزارت دادگستری علیه آمازون نیز شده است.

«اساسا دولت بایدن اکنون به گشتاور فراوانی دسترسی دارد و فرصتی بزرگ برای اینکه ارتباطات آنلاین را برای دموکراسی امن‌تر کند و شکلی منصفانه‌تر به فضای بازرگانی ببخشد». این را خانم میلر می‌گوید. سازمان او یک نامه سرگشاده به دولت بایدن نوشته و آن‌ را ترغیب به فعالیت قاطعانه کرده است.

در بخشی از این نامه آمده:

«ما امیدواریم که دولت شما تلاش هر دو حزب برای پاسخگو بودن کمپانی‌ها به تخطی از قوانین آنتی‌تراست را ادامه دهد و منتظر همکاری با یکدیگر هستیم تا برخی از آسیب‌هایی که شرکت‌های بزرگ تکنولوژی به وجود آورده‌اند را برطرف کنیم. همینطور که برای به دست گرفتن دفاتر دولتی آماده می‌شوید، شما را ترغیب می‌کنیم که از سپردن سمت‌های قانونی حوزه آنتی‌تراست به افرادی که پیشتر نقش وکیل، لابی‌گر یا مشاور را در آمازون، اپل، فیسبوک و گوگل ایفا کرده‌اند ممانعت کنید. در عوض از شما می‌خواهیم قانون‌گذاران مجرب یا خادمان عمومی که خطر را درک کرده‌اند را به کار بگیرید و به تثبیت قدرت این سازمان‌ها در بازار کمک نکنید. دموکراسی آمریکایی در بحران است و به برخی طرق، این نتیجه کار سازمان‌های شبکه اجتماعی است که روزنامه‌های محلی را به مسلخ برده‌اند و مدل تجاری خود را بر درگیر، رادیکالیزه و معتاد کردن کاربران بنا نموده‌اند تا بتوانند بازارهای تبلیغات را مونوپلیزه کنند».

«شانس بسیار زیادی» وجود دارد که دولت بایدن، توافق میان دو کمپانی گوگل و فیسبوک را به خاطر تخطی از قوانین آنتی‌تراست برهم بزند

این گروه از بایدن می‌خواهد نسبت به قدرتی که واشنگتن دی‌سی در اختیار این کمپانی‌ها قرار داده محتاط عمل کند. در بخشی دیگر از این نامه آمده که «عموم مردم باور دارند که سازمان‌های برتر دنیای تکنولوژی مانند فیسبوک و گوگل همین حالا قدرت و تاثیری بیش از اندازه در واشنگتن به دست آورده‌اند. این سازمان‌ها لابی‌گری و هزینه‌های کمپین‌های انتخاباتی را در سال‌های اخیر به شکل چشمگیری افزایش داده‌اند. فیسبوک و آمازون هرکدام بیشتر از هر کمپانی دیگری در کشور، هزینه صرف لابی‌گری کرده‌اند».

بنابر آمار Center for Responsive Politics، کمپانی‌های اینترنتی در ۹ ماه نخست سال ۲۰۲۰، مجموعا ۵۹ میلیون دلار هزینه کرده‌اند. راب اتکینسون، مدیر بنیاد Information Technology and Innovation می‌گوید: «به نظرم صنعت اینترنت به صورت خاص، مسیری بسیار دشوار پیش روی خود خواهد داشت. سال‌های اوباما ماه عسل بودند. سال‌های ترامپ این‌طور بودند که "اطلاعات زیادی راجع به تو نداشتم و فکر نمی‌کنم دیگر از تو خوشم بیاید" و حالا قرار است به دادگاه طلاق برویم. دولت بایدن قرار است فشار زیادی وارد کند و صنعت تکنولوژی به خاطر گناهانش مجازات خواهد شد».

اتکینسون باور دارد که «شانس بسیار زیادی» وجود دارد که دولت بایدن، توافق میان دو کمپانی گوگل و فیسبوک را به خاطر تخطی از قوانین آنتی‌تراست برهم بزند. ریچارد بلومنتال، سناتور دموکرات کانتیکات نیز پیش از خشونت در ساختمان کنگره به نشریه واشنگتن پست گفته بود که از پیش «به دفعات» با بایدن صحبت کرده و موضوع مکالمات‌شان، «گام‌های دیگر برای اجبار این کمپانی‌های بزرگ تکنولوژی به مسئولیت‌پذیری هرچه بیشتر» بوده است. او به واشنگتن پست گفت که: «به نظرم کنگره و دولت جدید، مانند دولت قبل تمرکزی مضاعف بر رفرم خواهند داشت».

بنابر گزارش اخیر خبرگزاری رویتزر، تیم انتقال قدرت بایدن برای کمیسیون مبادلات فدرال و وزارت دادگستری، در روز ۱۸ نوامبر با گروه‌های ترقی‌خواه و میانه‌رو ملاقات کرد تا به صحبت راجع به اولویت‌ها در حوزه آنتی‌تراست بپردازند. این نشریه می‌گوید به گروه‌ها گفته شده که «حتی اگر قرار است ببازید هم پرونده‌های قانونی خود را رو کنید».

بایدن نیز دو نفر در دولت پیشین اوباما را برای بالاترین سمت‌های مربوط به آنتی‌تراست در وزارت دادگستری جدید در نظر دارد. رناتا هسی که از اواسط ۲۰۱۶ الی ژانویه ۲۰۱۸ دستیار دادستان کل آمریکا بود و به آمازون در خرید ۱۳ میلیارد دلاری Whole Foods مشاوره داد یکی از آن افراد است.

شاید ترامپ از توییتر بن شده باشد، اما دردسر برای مارک زاکربرگ، جک دورسی و ساندار پیچای تازه آغاز شده

کاندیدای دیگر هم بنابر گزارش‌ها خوان آرتیاگا خواهد بود که بین سال‌های ۲۰۱۳ الی ۲۰۱۷، برای وزارت دادگستری دولت اوباما کار کرد. یکی دیگر از نامزدها نیز جاناتان کانتر است که گزینه مورد علاقه گروه‌های ترقی‌خواه به حساب آمده و از منتقدین جدی گوگل و دیگر کمپانی‌های بزرگ تکنولوژی است.

پرامیلا جایاپال، نماینده دموکراتیک کنگره آمریکا به واشنگتن پست می‌گوید: «به نظرم ما اکنون داریم به تمام گزینه‌ها نگاه می‌کنیم. به نظرم نشانه‌ها زیاد بوده که ما، یعنی دموکرات‌ها و جمهوری‌خواهان و دولت جدید، می‌خواهیم قدرت قانون‌گذاری نشده کمپانی‌های شبکه اجتماعی را شدیدا جدی بگیریم».

با تمام این اوصاف، شاید ترامپ از توییتر بن شده باشد، اما دردسر برای مارک زاکربرگ، جک دورسی و ساندار پیچای تازه آغاز شده و این مدیران قرار است در دوران زمام‌داری رییس جمهور تازه آمریکا، انبوهی از چالش‌های تازه را تجربه کنند.