شورای عالی فضای مجازی مصوبه مقابله با نشر اطلاعات کذب در فضای مجازی را ابلاغ کرد

شورای‌عالی فضای مجازی کشور برای مقابله با نشر اطلاعات، اخبار و محتوای خبری خلاف واقع در فضای مجازی مصوبه‌ای را در جلسه شصت و هشتم این شورا ابلاغ کرده است. بر اساس این مصوبه باید تا سه ماه آینده لایحه قضایی مقابله با اطلاعات و اخبار خبری خلاف واقع در فضای مجازی توسط قوه قضاییه و وزارت فرهنگ و وزارت ارتباطات ابلاغ شود.

شورای عالی فضای مجازی کشور الزامات پیشگیری و مقابله با نشر اطلاعات، اخبار و محتوای خبری خلاف واقع در فضای مجازی مصوب جلسه شصت و هشتم این شورا را با هدف صیانت از سلامت و امنیت روانی جامعه و کاهش آسیب‌های موصوف از طریق تعریف و تعیین اقدامات پیشگیرانه و واکنشی و ارتقاء سطح مسئولیت‏ پذیری و پاسخگویی هماهنگ و به هنگام برای مقابله با ناهنجاری‏ ها و پیامدهای آن ابلاغ کرد. به نظر می‌رسد تدوین این مصوبه برای مقابله با فیک‌نیوز که در چند سال اخیر در بحث دولتمردان بسیار به آن تاکید شده، صورت پذیرفته است.

در آخرین مصوبه مرکز ملی فضای مجازی تاکید شده که قوه قضائیه با همکاری مرکز ملی فضای مجازی، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات، باید ظرف مدت سه ماه از ابلاغ این مصوبه، نسبت به ارائه لایحه قضایی مقابله با اطلاعات، اخبار و محتوای خبری خلاف واقع با پوشش همه ابعاد اقدام کنند. همچنین هیات نظارت بر مطبوعات درگاه‌های نشر داخلی هم مطابق با شرایط تعیین شده در قانون مطبوعات باید شیوه‌نامه جدید نظارت بر تخلفات ناشی از اطلاعات، اخبار و محتوای خبری خلاف واقع را در چارچوب قانون و آیین‌نامه‌های موجود، تهیه و اجرا کند.

طبق این مصوبه وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی باید ظرف مدت سه ماه، درگاه‌های نشر پرمخاطب را شناسایی و احراز هویت کند. در این مصوبه به پیام‌رسان‌های خارجی هم توجه شده و تاکید شده که وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی باید با همکاری وزارت امور خارجه برای جمع‌آوری اطلاعات نقاط تماس درگاه‌ها و پیام‌رسان‌های اجتماعی خارجی برای مقابله فعال نشر اخبار خلاف واقع در این پلتفرم‌ها ساز و کاری را تعیین کنند.

یکی دیگر از اقداماتی که شورای عالی فضای مجازی در نظر گرفته است، تدوین و پیاده‌سازی نظام اعتبار سنجی و رتبه‌بندی درگاه‌ها و سکوهای نشر با همکاری سازمان صدا و سیما است. در واقع این شورا کاری کرده تا اعتبارسنجی درگاه‌ها توسط صدا و سیما مشخص شود.

همچنین براساس این مصوبه سازمان صدا و سیما برای آگاه‌سازی افکاری عمومی، ارتقای تاب‌آوری اجتماعی و کاهش میزان اثرگذاری و وزارت امورخارجه با بهره‌گیری از ظرفیت‏‌های حقوقی و دیپلماتیک، برای مقابله با موارد ارجاعی از سوی دستگاه‏‌های مسئول در خصوص عملیات سازمان‌یافته انتشار اطلاعات، اخبار و محتوای خبری خلاف ‏واقع علیه منافع و امنیت ملی با منشا خارجی اقدام خواهند کرد.

در این مصوبه برای سکوهای نشر و درگاه‌های نشر جهت مواجهه با پیامدهای اطلاعات، اخبار و محتوای خبری خلاف‏ واقع وظایفی مقرر شده است. طبق این مصوبه پلتفرم‌ها نشر باید ساز و کار لازم برای تشخیص اطلاعات، اخبار و محتوای خبری خلاف واقع دریافتی قبل از انتشار اعم از رویه‌های انسانی یا ماشینی موسوم به تعدیل محتوا یا اتصال به سامانه‌های راستی آزمایی مرجع ایجاد کنند. همچنین به محض اطلاع از انتشار اطلاعات، اخبار و محتوای خبری خلاف واقع نسبت به حذف و درج توضیحات اقدام و از رویه‌ها و سامانه‌های گزارش‌دهی فوری به مراجع ذیربط استفاده کنند.

بر اساس تعریف این مصوبه، درگاه نشر شامل کانال، صفحه، وب‌سایت، برنامک و بات یا ربات‌های می‌شود که بیش از ۵ هزار مخاطب داشته باشد و همه مردم به آن دسترسی دارند و همچنین در این صفحات اطلاعات، اخبار و محتوای خبری منتشر یا بازنشر می‌شود. مرکز ملی فضای مجازی همچنین گفته که هر سامانه و زیرساختی که قابلیت ایجاد و مدیریت فنی و مقرراتی درگاه‌های نشر را دارد، سکوی نشر محسوب می‌شود.