دانشمندان منطقه‌ای مملو از ستارگان در حال انفجار را در کهکشان راه شیری پیدا کردند

اخترفیزیک‌دانان به‌تازگی ناحیه جدیدی را در کهکشان راه شیری پیدا کرده‌اند که مملو از ستارگان در حال انفجار و درخشان آبی رنگ است؛ ستاره‌هایی که آماده انفجار و تبدیل شدن به ابرنواخترند.

محققان با تلسکوپ «گایا» متعلق به سازمان فضایی اروپا (ESA) مشغول تهیه پرجزئیات‌ترین نقشه از بازوهای مارپیچی کهکشان راه شیری بودند که این منطقه را کشف کردند و نام آن را «تیغه قیفاووس» گذاشتند. این تیغه که میان «بازوی شکارچی» - جایی که منظومه شمسی وجود دارد – و صورت فلکی برساوش قرار گرفته، کمربندی بین دو بازوی مارپیچی است که تعداد زیادی ستاره با اندازه سه برابر خورشید و به رنگ آبی را در بر می‌گیرد.

اخترشناسان به خاطر طول موج‌های غالبا آبی رنگی که از آن‌ها ساطع می‌شود، به این ستاره‌های غول‌پیکر ستاره‌های آبی OB می‌گویند. این ستاره‌ها نادرترین، داغ‌ترین، کم‌عمرترین و بزرگ‌ترین ستارگان کهکشان ما محسوب می‌شوند. واکنش‌های هسته‌ایِ دیوانه‌واری که در مرکز ستارگان در حال انفجار رقم می‌خورد، آن‌ها را شش برابر از خورشید داغ‌تر می‌کند. انفجارهای عظیمی که به عمرشان خاتمه می‌دهند، عناصر سنگینی را به کهکشان می‌فرستند که برای حیات ضروری است.

«میکل‌آنجلو پانتالئونی گونزالز» که یکی از نویسندگان مقاله حاصل از این تحقیق در «مرکز اخترزیست‌شناسی اسپانیا» است، می‌گوید: «ستاره‌های OB نادرند. تعداد آن‌ها در کهکشانی با ۴۰۰ میلیارد ستاره شاید کمتر از ۲۰۰ هزار عدد باشد. این ستاره‌ها مسئول پدید آمدن بسیاری از عناصر سنگین‌ هستند و می‌توانیم آن‌ها را به عنوان غنی‌سازان شیمیایی کهکشان تلقی کنیم. به خاطر وجود چنین ستارگانی که مدت‌ها قبل مردند، شیمی خاک سیاره ما به غنای کافی برای خیزش بیوشیمیایی رسید.»

به گفته محققان، هرجا ستاره‌های آبی را بیابیم، می‌توانیم فعال‌ترین و زنده‌ترین مناطق کهکشان را پیدا کنیم. این گروه با کمک تکنیکی موسوم به «اختلاف منظر ستاره‌ای» موفق به محاسبه دقیق فاصله دقیق ستارگان و کشیدن نقشه‌ای جامع‌تر از تمام نقشه‌های قبلی کهکشان راه شیری شد. محققان با مشاهده پیوسته مسیر حرکت ستاره‌ها در یک جهت ثابت توانستند ثابت کنند که این منطقه جدید نه چیدمانی اتفاقی از چند ستاره بلکه بخشی از بازوی مارپیچ کهکشان است.

آن‌ها معتقدند که با نگاه به موقعیت تیغه قیفاووس که کمی بالاتر از دیسک کهکشان قرار گرفته، می‌توان به سرنخ‌های هیجان‌انگیزی درباره گذشته کهکشان راه شیری دست یافت. گونزالز مدعی است: «اگر در کهکشانی موج‌دار زندگی می‌کنیم که دگرگونی‌های عمودی یا شیارهایی روی دیسک آن به چشم می‌خورد، این اتفاق می‌تواند نشان‌دهنده تاریخی پرتلاطم از تکامل کهکشان ما باشد. این نشانه‌ها ممکن است علامت برخوردهای قبلی با سایر کهکشان‌ها باشد.»

گام بعدی دانشمندان طراحی نقشه‌ای دقیق‌تر با ستاره‌های OB بیشتر است. آن‌ها امیدوارند که با این کار بتوانند اطلاعات بیشتری از ساختار کهکشان راه شیری بدست آورند.