پژوهشی جدید: واکسن دیابت نوع یک در بیماران با ژن خاص می‌‌تواند موثر باشد

نتایج حاصل از آزمایش فاز دو واکسن جدید دیابت نوع یک نشان می‌دهد که این درمان برای بیمارانی با نوع خاص ژن می‌تواند موثر باشد. اگر نتایج آزمایش‌های آتی تایید شود، از این راهکار درمانی می‌توان برای حدود ۵۰ درصد بیماران دیابتی نوع یک استفاده کرد.

محققان چند سال قبل متوجه شدند که پروتئین پانکراس به نام «GAD65»، یکی از نشانگرهای مرتبط با بیماری دیابت نوع یک است. در این بیماران دیابتی، وجود چنین آنتی بادی‌هایی اغلب نشانه اولیه بیماری است. مدت‌هاست محققان روی ایجاد اختلال در مکانیسم خود ایمنی مطالعه می‌کنند تا بلکه از آن به عنوان راهی برای جلوگیری از تخریب سلول‌های تولیدکننده انسولین استفاده کنند.

به همین منظور و برای ایجاد سیستم ایمنی در برابر این پروتئین‌های GAD طبیعی، واکسنی به نام GAD-alum تولید شده است. اگر سیستم ایمنی بیمار دیابتی بتواند مانع از تخریب پروتئین‌های GAD شود، در این صورت می توان سطح تولید انسولین طبیعی را حفظ کرد. با این وجود، برخی از آزمایش‌های انجام شده روی واکسن GAD طی سال‌های اخیر بی‌نتیجه بوده‌‌اند.

محققان در مرحله آزمایش فاز دوم واکسن GAD، بیش از ۱۰۰ بیمار مبتلا به دیابت نوع یک را که بیماری آنها به تازگی تشخیص داده شده بود، مورد بررسی قرار دادند تا متوجه شوند این درمان برای چه افرادی مفید است.

نیمی از گروه ۱۰۹ بیمار، ماهانه سه بار واکسینه شدند. در حالیکه نیمی دیگر تزریق دارونما انجام دادند. پانزده ماه بعد هیچ تفاوتی در تولید انسولین بین گروه‌های درمان و دارونما مشاهده نشد. اما محققان تاثیر قابل توجهی را در گروهی از بیماران با نوع خاص ژنتیک مشاهده کردند.

با بررسی نوعی از ژن های HLA به نام DR3-DQ2، محققان پس از ۱۵ ماه متوجه تاثیر مثبت واکسن در این گروه شدند. جالب است بدانید که حدود ۵۰ درصد از کل بیماران شرکت کننده در این آزمایش، دارای این نوع ژن خاص بودند.

«جانی لودویگسون»، یکی از محققان این پژوهش می‌گوید: «بیماران زیرگروه با ژن‌های HLA نوع DR3-DQ2 به سرعت تولید انسولین را از دست ندادند. در حالیکه، هیچ گونه تاثیر قابل توجهی در بیماران فاقد این ژن رویت نشد.»