گوشی‌های هوشمند امروزی واقعا به چه میزان حافظه رم نیاز دارند؟
این روزها خرید یک موبایل هوشمند می‌تواند کاری گیج‌کننده باشد. لیست‌های بلند بالای مشخصات سخت‌افزاری پر شده‌اند از اعداد و ارقام مختلف و ارتباط این ارقام با عملکرد دنیای واقعی همواره واضح نیست. در میان ...
در دیجیاتو ثبت‌نام کنید
جهت بهره‌مندی و دسترسی به امکانات ویژه و بخش‌های مختلف در دیجیاتو عضو ویژه دیجیاتو شوید.
عضویت در دیجیاتوتازههای تکنولوژی
این روزها خرید یک موبایل هوشمند می‌تواند کاری گیج‌کننده باشد. لیست‌های بلند بالای مشخصات سخت‌افزاری پر شده‌اند از اعداد و ارقام مختلف و ارتباط این ارقام با عملکرد دنیای واقعی همواره واضح نیست. در میان تمام قطعات سخت‌افزاری موجود در موبایل‌های هوشمند، می‌توان بحث کرد که RAM یا حافظه دسترسی تصادفی (Random Access Memory) بیشتر از هر قطعه دیگری مورد سوءتفاهم قرار گرفته است.
اگر برایتان سوال است که موبایل هوشمندتان به چه میزان حافظه رم نیاز دارد، باید بگوییم که تنها نیستید. این پرسش از زمان ظهور موبایل‌های هوشمند، بارها و بارها طرح شده است. بنابراین بیایید نظر متخصصان را جویا شویم تا بفهمیم یک کاربر عادی به چه میزان حافظه رم نیاز دارد و اصلا این قطعه سخت‌افزاری چه می‌کند.
حافظه رم چه می‌کند؟
«ویشال کارا»، مدیر محصول در شرکت Piriform (شرکت سازنده اپلیکیشن CCleaner برای اندروید) می‌گوید: «موبایل‌های هوشمند طی چند سال اخیر مسیری طولانی را پیموده‌اند و حالا کارهایی بیشتری از هر زمان دیگر برای ما انجام می‌دهند. همانطور که به وظایف بیشتر و بیشتری با موبایل‌های هوشمندمان رسیدگی می‌کنیم، به رم بیشتری نیاز داریم تا عملکرد دستگاه بهینه باقی بماند.»
ما اپلیکیشن‌ها و بازی‌ها را روی حافظه داخلی نصب می‌کنیم و پردازنده (یا واحد پردازشی مرکزی) و پردازشگر گرافیکی (واحد پردازش گرافیکی) هم کار پردازش را برعهده دارند. در این بین رم چه می‌کند؟
کارا می‌گوید: «اسمارت‌فون‌ها برای مولتی‌تسکینگ به حافظه دسترسی فوری نیاز دارند و این همان کاری است که رم انجام می‌دهد. اساسا رم باعث می‌شود که تمام عملیات‌ها به صورت همزمان به اجرا در آیند.»
وقتی شما یک اپلیکیشن یا بازی را روی موبایل‌تان اجرا می‌کنید، نرم‌افزار روی رم بارگذاری می‌شود. تا زمانی که اپلیکیشن همچنان درون رم است، می‌توانید بدون نیاز به بارگذاری مجدد به همان نقطه‌ای بازگردید که رهایش کرده‌اید. به همین خاطر است که رم برای مولتی‌تسکینگ اهمیت دارد. اپلیکیشن‌های بارگذاری شده آنقدر در رم باقی می‌مانند تا رم پر شود و نیازمند تخلیه برای به اجرا در آمدن چیز دیگری باشد.
در تئوری، هرچه رم بیشتر باشد، می‌توانید پروسه‌های بیشتری داشته باشید و این یعنی اپلیکیشن‌های بیشتری به صورت همزمان به اجرا در می‌آیند.
کارا بار دیگر توضیح می‌دهد: «از نظر اینکه یک موبایل هوشمند به چه میزان حافظه رم نیاز دارد، هیچ پاسخ درست و غلطی وجود ندارد. با این همه رم نقشی بزرگ در روان بودن تجربه حاصل شده از موبایل‌های هوشمند ما ایفا می‌کند. برخلاف کامپیوترهای شخصی که تاخیر چند ثانیه‌ای بارگذاری اپلیکیشن‌ها در آن‌ها قابل پذیرش است، انتظار داریم که اپلیکیشن‌های روی اسمارت‌فونمان فورا بارگذاری شوند».
رم ضمنا به پروسه‌ها اجازه می‌دهد که در پس‌زمینه به اجرا در آیند. برخی از این پروسه‌های پس‌زمینه، مانند زمانی که موبایل به چک کردن ایمیل‌ها می‌پردازد، واقعا کارآمد هستند. برخی دیگر مانند نرم افزاری که توسط شرکت سازنده موبایل روی دستگاه نصب شده یا اپلیکیشنی که هیچوقت از آن استفاده نمی‌کنید، آنقدرها کارآمد به حساب نمی‌آیند.
خیزش رم
نخستین اسمارت فون اندرویدی جهان که T-Mobile G1 یا HTC Dream نام دارد، تنها به ۱۹۲ مگابایت حافظه رم مجهز بود و نخستین آیفون هم همراه با ۱۲۸ مگابایت رم از راه رسید. این ارقام طی یک دهه اخیر به شکلی پیوسته افزایش یافته‌اند و گاهی هم سازندگان موبایل‌های هوشمند مقدار رم را به شکلی چشمگیر افزایش داده‌اند و بحث‌های تازه‌ای را رقم زده‌اند. آخرین پرچمدار سامسونگ یعنی گلکسی اس ۲۱ اولترا همراه با یک نسخه گران‌قیمت از راه رسیده که ۱۶ گیگابایت حافظه رم در خود جای داده است.
با ۱۶ گیگابایت رم، اس ۲۱ اولترا اساسا دو برابر حافظه رم بیشتر نسبت به برادر کوچک‌ترش، گلکسی اس ۲۱ استاندارد دارد و چنین اختلافی واقعا عجیب به نظر می‌رسد. هر دو دستگاه به پردازنده‌ای یکسان مجهز شده‌اند و سایر مشخصات‌شان هم مشابه است، بنابراین چرا حافظه رم در مدل اولترا اینقدر دراماتیک افزایش یافته؟
«جان پول» از استودیوی Primate Labs (سازندگان نرم‌افزار بنچمارک Geekbench 4 برای iOS و اندروید) توضیح می‌دهد که: «اگر بخواهیم کلی صحبت کنیم، هرچه رم بیشتر باشد بهتر است و با افزایش رم شاهد کاهش پرفورمنس نیستیم.» اما آیا این میزان از رم واقعا ضروری است؟
مقدار رمی که روی موبایل‌های هوشمندمان نیاز داریم قطعا در حال افزایش است. یک کاربر عادی اسمارت‌فون، به صورت میانگین ۱۱۰ اپلیکیشن روی موبایل خود نصب کرده و از ۴۶ اپلیکیشن مختلف در ماه استفاده می‌کند. این داده‌ای است که براساس تحلیل موسسه آماری «App Annie» در سه‌ماهه دوم سال ۲۰۲۰ به دست آمده. با سر زدن به تنظیمات موبایل گلکسی نوت ۲۰ که ۸ گیگابایت حافظه رم دارد متوجه می‌شویم که ۴.۷ گیگابایت استفاده می‌شود، ۷۴۸ مگابایت رزرو است و ۲.۶ گیگابایت خالی می‌ماند. این یعنی مقدار زیادی از رم تنها با وظایف پس‌زمینه استفاده می‌شود و با خالی کردن اپلیکیشن‌های پس‌زمینه تنها ۳.۵ گیگابایت فضا گیرمان می‌آید.
ما اکنون فضای ذخیره‌سازی بیشتری نسبت به هر زمان دیگری نیز داریم. گلکسی اس ۲۱ اولترای مجهز به رم ۱۶ گیگابایتی، ۵۱۲ گیگابایت حافظه داخلی هم دارد. این حافظه برای انبوهی از اپلیکیشن‌ها کفایت می‌کند و در واقع زیاد هم هست. پول به این موضوع اشاره دارد که نرم‌افزارها هم حجیم‌تر و پیچیده‌تر شده‌اند، دوربین‌ها تصاویر سنگین‌تر در فرمت RAW ثبت می‌کنند و پردازش تصویر بیشتری دارند و نمایشگرها هم روزبه‌روز بزرگ‌تر می‌شوند. اما او همچنان تردیدهای خودش را نسبت به نیاز ما به مقادیری فراوان از حافظه رم دارد.
پول می‌گوید: «احساس من این است که تولیدکنندگان موبایل‌های هوشمند وارد نوعی نبرد بر سر مشخصات سخت‌افزار می‌شوند و به سراغ مقادیر بیشتر رم می‌روند چون خیلی ساده می‌تواند قابلیت متمایزکننده برای دستیابی به فروش بالاتر باشد. آن‌ها می‌گویند نگاه کنید موبایل ما چقدر حافظه رم بیشتری نسبت به موبایل رقیب‌مان دارد، پس قطعا موبایل ما بهتر است.» جالب است بدانید «لائو شی»، یکی از مدیران اجرایی هواوی نیز پیشتر به این نکته در سال ۲۰۱۷ میلادی اشاره کرده بود.
چرا رم بیشتر لزوما بهتر نیست؟
اگر رم پتانسیلی فراوان بهبود پرفورمنس و افزایش کارایی دارد، ممکن است این سوال برایتان مطرح شود که اصلا چه مشکلی دارد که موبایل‌هایی با حافظه رم بالاتر به دست‌مان برسد؟
پول می‌گوید: «هرچه رم بیشتری در موبایل قرار دهید، انرژی بیشتری مصرف می‌کنید و عمر باتری کوتاه‌تری خواهید داشت. رم در هر صورت مقادیر مشخصی از انرژی را مصرف می‌کند، چه در حال به اجرا در آوردن چند اپلیکیشن باشد و چه خالی باشد. شما همچنان دارید با انرژی موجود در باتری، بهای رم را می‌پردازید.»
به عبارت دیگر، اگر از رم استفاده نکنید، به شکلی غیر ضروری در حال خالی کردن باتری موبایل هستید. پروسه‌های پس‌زمینه‌ای که پیشتر به آن‌ها اشاره کردیم در هر صورت بهایی مشخص دارند و هرکسی که از اپلیکیشن فیسبوک روی اندروید استفاده کرده باشد از این بهای سنگین باخبر است.
پول می‌گوید: «حتی اگر رم‌ها کار زیادی انجام دهند، همچنان پردازنده را مجبور به هر کاری که باید انجام دهد، می‌کنند و این ارتباطی مستقیم با تخلیه باتری دارد.»
دنیای متفاوت آیفون
موبایل‌های اندرویدی به جای ۴ گیگابایت حافظه رم، حالا حافظه رم ۸ گیگابایتی را به عنوان استاندارد برگزیده‌اند و چند وقتی است که پای موبایل‌هایی مجهز به رم ۱۲ یا ۱۶ گیگابایتی هم به بازار باز شده، اما آیفون اپل همواره با مقادیر کمتری از رم به دست مشتریان رسیده است.
مدیران اپل همواره تمایلی به صحبت راجع به میزان رم موجود در موبایل‌های آیفون نشان نداده‌اند و هیچوقت راجع به این بعد از مشخصات سخت‌افزار دیوایس‌هایشان صحبت نمی‌کنند. اما با کالبدشکافی‌های صورت گرفته پی برده‌ایم که آیفون ۱۲ چهار گیگابایت حافظه رم دارد و حتی گران‌قیمت مدل کنونی، یعنی آیفون ۱۲ پرو مکس نیز نیازهایش را با ۶ گیگابایت رم برطرف می‌کند.
به خاطر تفاوت‌های بنیادین میان پلتفرم‌های iOS و اندروید در چگونگی مدیریت حافظه، اپل می‌تواند با مقدار کمتری از رم به پرفورمنس برابر با دیگر موبایل‌های هوشمند دست پیدا کند. اندروید به سیستمی تحت عنوان «جمع‌آوری زباله» متکی است و iOS از سوی دیگر رویکرد «شمارش مرجع» را در پیش می‌گیرد. با یک جستجوی ساده در اینترنت متوجه می‌شویم که هر دو رویکرد مخالفین و موافقین خود را دارند، اما به نظر می‌رسد اکثریت این حقیقت را پذیرفته‌اند که رویکرد جمع‌آوری زباله نیازمند حافظه بیشتر است تا مشکلی در عملکرد به وجود نیاید.
هر دو پلتفرم به سیستمی برای مدیریت حافظه مجهز شده‌اند که کارکرد رم را به این سخت‌افزار دیکته می‌کند. به همین خاطر، ممکن است که با افزایش صرف مقدار رم شاهد هیچ بهبودی در عملکرد نباشید. برای استفاده حداکثری از مقادیر بالاتر رم، باید قوانین مدیریت حافظه را نیز دستکاری کرد و نکته اصلی این است که دقیقا نمی‌دانیم تولیدکنندگان موبایل‌های هوشمند تا چه حد قادر و حاضر به دستکاری سیستم مدیریت حافظه هستند.
آزاد کردن رم
کارا می‌گوید: «از دوران کامپیوترهای شخصی مجهز به حافظه محدود، کاربران به این باور رسیده‌اند که رم خالی به معنای پرفورمنس خوب است. این باوری منطقی در آن دوران بود. اما این روزها که به حافظه بیشتری دسترسی داریم، این باور که رم آزاد نشان‌دهنده پرفورمنس بالاست کاملا اشتباه تلقی می‌شود. در واقع در یک موبایل هوشمند، موضوع دقیقا عکس این باور است.»
این باور که رم آزاد اتفاقی مثبت است همچنان به قوت خود باقی مانده. علاوه بر این، اگر به خالی کردن رم خود از اپلیکیشن‌های باز عادت داشته باشید، احتمالا بهتر باشد که از این عادت دست بکشید، زیرا کمکی به شرایط نمی‌کنید. بستن اپلیکیشن‌ها باعث نمی‌شود که عمر باتری افزایش یابد یا موبایل‌تان سریع‌تر عمل کند. در واقع عکس این‌ها رخ می‌دهد.
کارا می‌گوید: «عملیات بارگذاری یک اپلیکیشن از حافظه ذخیره‌سازی به درون حافظه رم، نیازمند قدرت پردازشی فراوان است که منجر به مصرف انرژی بیشتر می‌شود.» اکثر تولیدکنندگان موبایل‌های هوشمند همچنان نرم‌افزارهایی برای نظارت بر رم و گاهی خالی کردن آن و بستن پروسه‌ها می‌سازند و در اختیار مشتریان قرار می‌دهند. پول می‌گوید: «مردم دوست دارند که حافظه رم‌شان خالی باشد و تصور می‌کنند در این صورت فضای بیشتری برای عملیات‌های دیگر دارند. اما بهتر است که رم‌تان در حال استفاده باقی بماند».
در غایی‌ترین حالت، میزان رمی که اسمارت‌فون شما به آن نیاز دارد، وابسته به این است که چطور از موبایل خود استفاده می‌کنید. اما شرایط دیگر مثل سابق چالش‌برانگیز نیست. برخی کاربران شاید همچنان بتوانند از مزایای ۱۲ گیگابایت رم برخوردار شوند و برخی هم شاید بگویند که رم ۱۶ گیگابایتی، عملکرد موبایل در آینده را تضمین می‌کند. اما برای اکثر کاربران امروزی، هرچیزی بیشتر از ۸ گیگابایت حافظه رم، اضافه‌کاری محض است.
دیدگاه‌ها و نظرات خود را بنویسید
برای گفتگو با کاربران ثبت نام کنید یا وارد حساب کاربری خود شوید.
رم ۳ برای اکثر پردازش ها کاملا کافیه
روی اندروید ۱۰
تنها جایی که کمی ممکنه رم بیشتر کمک کننده باشه فیلمبرداری و عکاسی هستش