مدیرعامل اریاتک: در طرح صیانت، امنیت بر اقتصاد و حیات اولویت داده شده است

مدیرعامل اریاتک فعال حوزه بلاکچین با بیان این که حوزه IT و خدمات دیجیتال تنها شانس و راه نجات ایران از وضعیت موجود است، می‌گوید در طرح مجلس برای فضای مجازی، امنیت بر اقتصاد و حیات ایران مقدم بوده و اگر این رویکرد اصلاح نشود، ایران شانس بسیار بزرگ خود برای رشد در حوزه فناوری را از دست می‌دهد.

«سعید خوشبخت» در گفتگو با دیجیاتو به بحث پنجره جمعیتی اشاره کرده و می‌گوید دهه 60 پیک جمعیتی ایران بوده و بایستی کشور با نیروی بسیاری که در اختیارش قرار گرفته در مسیر توسعه حرکت می‌کرد اما با وجود برنامه‌ریزی‌های انجام شده برای سال 1404 که ایران تبدیل به کشور اول منطقه شود و تولید ناخالص 5 تا 10 درصدی داشته باشد، واقعیت طور دیگری رقم خورده و در طول یک دهه گذشته، تولید ناخالص ما هیچ رشدی نداشته و صفر درصد بوده است.

مدیرعامل اریاتک اعتقاد دارد با توجه به این که در بحث کشاورزی، صنعت و حتی نفت که این روزها دنیا به عدم حضور نفت ایران عادت کرده است، فقط یک فرصت برای توسعه‌یافتگی ایران باقیمانده و آن توسعه‌یافتگی مبتنی بر IT و خدمات نرم‌افزاری است. بنابراین حوزه IT تنها راه نجات ایران از وضع موجود است.

تقدم امنیت بر اقتصاد

خوشبخت در خصوص طرح «قانون حمایت از حقوق کاربران و خدمات پایه کاربردی فضای مجازی» مجلس به دیجیاتو گفت:

«این طرح می‌گوید در فضای مجازی، حقوقی از دست می‌رود پس ما بایستی از آن حفاظت کنیم. به عبارت دیگر طرح مذکور در لایه اقتصادی و کسب‌وکار صحبت نمی‌کند بلکه به لایه حقوقی پرداخته است. اما اگر به ادبیات آن توجه کنیم می‌بینیم روی واژه «امنیت» تاکید بسیاری شده است. نویسندگان طرح معتقدند امنیت شهروندان و کشور در فضای مجازی در معرض تهدیدهایی است که به واسطه طرح صیانت می‌خواهیم این تهدیدها را برطرف کنیم.»

خوشبخت با بیان این که طرح مجلس درباره فضای مجازی، امنیت را مقدم بر کسب‌وکار و اقتصاد دانسته، اعتقاد دارد بخش مهمی از مسائل امنیتی که کشور طی چند وقت اخیر با آن روبه‌رو شده، ناشی از مسائل اقتصادی بوده است: «اگر مردم سرمایه‌شان را در بورس از دست نمی‌داند، امکان دامپروری و کشاورزی همانند قبل بود و پول وجود داشت آیا باز هم شرایط امنیتی در کشور به همین شکل بود؟ بنابراین مشخص می‌شود که مجلس به این فرض نگاه نکرده و توجهی نداشته که حیات کشور وابسته به توسعه همه‌جانبه IT است.»

به گفته وی این که طرح صیانت مجلس، امنیت را بر اقتصاد مقدم دانسته با واقعیت جامعه ما نمی‌خواند چرا که تنها راه برون رفت از مشکلات امنیتی، توسعه اقتصادی و فضای کسب‌وکار است. بنابراین هرگونه محدودیت و نگاه امنیتی در این چارچوب، مخالف با ذات توسعه‌گرایی است.

خوشبخت همچنین امنیت و فضای کسب‌وکار دیجیتال را دو امر در تعارض با هم می‌داند و تاکید دارد در حوزه IT و تقدم امنیت بر اقتصاد به معنی از دست دادن تمام فرصت‌های کسب‌وکاری است؛ زیرا فرصت‌های کسب‌وکاری در حوزه IT به صورت نمایی رشد می‌کنند و در آن فضا ممکن است سرمایه صفر یا هزار برابر شود. بنابراین نگارندگان طرح به این موضوع توجه نداشته‌اند که در حوزه IT نمی‌توان هم کسب‌وکار با درآمد بالا داشت و هم در فضای کاملا امن حرکت و همه چیز را کنترل کرد: «آن‌ها انتخاب کرده‌اند در فاصله صفر تا هزار برابر شدن سرمایه‌ها وارد نشویم و ورود در فاصله هزار تا هزار و صد باشد که این به معنای از دست رفتن فرصت توسعه کسب‌وکارهای دیجیتال است که تنها شانس ادامه حیات ایران هستند.»

طرح حقوقی و امنیتی اما با مضامین اقتصادی

یکی از نکات عجیب طرح صیانت مجلس به عقیده خوشبخت، وجود تعداد زیادی مضامین اقتصادی مانند پهنای باند، قیمت و ... در طرحی است که بحث آن حقوق و امنیت است. از همین روی این موضوع را عاملی برای افزایش نگرانی‌ها نسبت به طرح می‌داند.

به اعتقاد وی، برخی از مشاوران این طرح، احتمالاً ذی‌نفعانی هستند که در حوزه کسب‌وکارهای IT فعال بوده و محدود شدن برخی سرویس‌های بین‌المللی و جایگزینی آن‌ها با سرویس‌های داخلی برای این افراد می‌تواند آورده اقتصادی قابل توجهی داشته باشد. از همین روی طرح را به جای یک موضوع سیاسی، طرحی اقتصادی می‌داند و به دیجیاتو می‌گوید:

«به نظر می‌رسد یک سری افراد که توانایی رقابت با کسب‌وکارهای خارجی را ندارند، سعی در ایجاد نگرانی‌های امنیتی داشته‌اند تا سطح این دغدغه‌ها را برای نمایندگان مجلس نیز بالا برده و سرویس‌های بی‌کیفیت و با قیمت بالای خود را جایگزین نمونه‌های خارجی کرده و به مردم بفروشند. از همین روی، این یک پرسش کلیدی است که مشاوران و طراحان واقعی این طرح چه کسانی بوده‌اند؟»

خوشبخت با تاکید بر این که مسائل سایبری در همه جای دنیا مهم و مورد توجه است، معتقد است در کنار آن توجه به اقتصاد و حیات مردم نیز اهمیت دارد. افرادی که مدعی هستند پس از اجرای طرح راه‌حلی برای کسب‌وکارها دارند چرا تا کنون نتوانسته‌اند یک سرویس موفق را در اختیار عموم قرار دهند.

وی با اشاره به بحث پیام‌رسان‌ها و فیلترینگ تلگرام می‌گوید شکست این طرح نه از نظر استقبال مردم بلکه از نظر عدم امکان سرویس دهی به کاربران بوده است.

او علاوه بر ترجیح دادن امنیت بر اقتصاد، به اشتباه افتادن سیاست‌گذار توسط برخی مشاوران را از دیگر اشکالات این طرح می‌داند که از نظر وی تعمدی در این زمینه بوده تا یک سری افراد مسائل اقتصادی را در بحث مسائل امنیتی، لاپوشانی کنند.

خطر بیخ گوش ایران دیجیتال

خوشبخت در ادامه به طرح حاکم دبی برای راه‌اندازی یک سیلیکون ولی در این کشور و جذب صد هزار توسعه‌دهنده از سراسر دنیا اشاره کرده و آن را به معنای مرگ حوزه IT و خدمات دیجیتال در ایران می‌داند:

«بهترین افرادی که برای تحصیل آن‌ها هزینه کردیم و تجربه کاری در اختیارشان قرار دادیم، از کشور مهاجرت کرده و هزینه‌های‌مان سوخت می‌شود. ما به لحاظ IT در حال از دست دادن مزیت‌های خود هستیم زیرا امکان کار بین‌المللی را از بهترین نیروهای این حوزه گرفته و آن‌ها را مجبور به مهاجرت می‌کنیم.»

او معتقد است این که در طرح صیانت مجلس از ایجاد محدودیت برای شرکت‌های خارجی صحبت شده تا شرایط ما را بپذیرند عملا شدنی نیست و از سوی دیگر موجب حذف ما از بازار دنیا می‌شود. در حالی که این بازار صادراتی می‌تواند پولی به مراتب بیشتر از فروش نفت در اختیارمان بگذارد اما با مقدم بر شمردن امنیت بر اقتصاد چنین سرمایه‌ای از دست می‌رود.

این کارشناس تاکید دارد تقدم امنیت بر اقتصاد و مشاوره غلط برای لاپوشانی موضوعات اقتصادی با مسائل امنیتی، دو رویکرد اشتباه این طرح بوده و مادامی که این مدل فکری اصلاح نشود، سایر تغییرات در بندهای آن هیچ فایده‌ای نداشته و ایران عملا تنها شانسی که برای ادامه زیست خود دارد را کنار می‌گذارد. وی این تصمیم را منجر به فقیر شدن ایران دیجیتال دانسته و از آن با عنوان تصمیمی خطرناک یاد می‌کند.

به گفته خوشبخت اگر به دنبال ایران دیجیتال قوی هستیم، باید ایران دیجیتال ماجراجو داشته باشیم که در این ماجراجویی، تحول، شجاعت، ریسک و حرکت‌هایی است که ذاتا می‌تواند به اشتباه هم منجر شود اما حائز اهمیت نیست. در حالی که پیش نویس طرح مجلس می‌گوید ما آینده دیجیتال دنیا را نمی‌سازیم و به دنبال زندگی در نقطه‌ای هستیم که امنیت مقدم بر اقتصاد است.