اهمیت مطالعه UFOها با ابزارهای پیشرفته: استاد دانشگاه هاروارد پاسخ می‌دهد

اول لوب (Avi Loeb)، اخترفیزیکدان هاروارد که هیچگاه برای پریدن در ماجراهای جنجال‌برانگیز تردید نکرده، در تلاش برای پیشنهاد پروژه‌ای بزرگ برای یافتن بیگانگان در منظومه خورشیدی، و شاید حتی در اتمسفر زمین است. او تا به حال ۱٫۷ میلیون دلار سرمایه خصوصی برای «پروژه گالیله» جمع‌آوری کرده؛ پروژه‌ای که قرار است معیارهای علوم تجربی را وارد حوزه یوفولوژی کند.

برنامه لوب این است که از تلسکوپ در حال ساخت رصدخانه ورا سی. رابین (Vera C. Rubin Observatory) برای مطالعه اشیا بین‌ستاره‌ای که وارد منظومه خورشیدی می‌شوند استفاده کند. به علاوه، قرار است در این پروژه شبکه‌ای از تلسکوپ‌های کوچک در گروه‌های دوتایی ساخته شود که می‌توانند از هرچیزی که در اتمسفر زمین می‌بینند تصویربرداری و فاصله آن را محاسبه کنند.

آیا این پروژه چیزی است که باید آن را ستود یا به آن خندید؟ با این که اهالی دانشگاه ممکن است پروژه گالیله را چیزی بیشتر از دامن زدن به یک فریب عمومی نبینند، چنین تعصباتی بی‌فایده و کوته‌بینانه خواهند بود.

حتی منتقدان این پروژه نیز تصدیق می‌کنند که لوب فردی معتبر و بااستعداد است. با این حال، بسیاری از اخترشناسان او را همچون دون کیشوت می‌بینند که به آسیاب‌های بادی حمله می‌کنند. دلیل عمده این موضوع به نظرات خارج از عرف او درباره شیء اوموآوا (Oumuamua‎) بر می‌گردد. اوموآموا، که ابعادی به اندازه یک مرکز خرید دارد، برای اولین بار چهار سال قبل به صورت یک نقطه روی یک تلسکوپ ظاهر شد. مدار آن به ما می‌گوید که منشا آن درون خود منظومه خورشیدی نیست و از جایی دیگر در کهکشان وارد شده. در حالی که بسیاری از اخترشناسان می‌گویند اوموآموا یک دنباله‌دار یا یک سیارک است که به خاطر سفر بسیار طولانی‌اش فرسوده شده و به این شکل در آمده، لوب عقیده دارد که این شیء احتمالا یک سخت‌افزار بیگانه است - احتمالا یک کشتی خورشیدی.

واضح است که این یک فرضیه رادیکال به شمار می‌آید. همچنین یک اهانت آشکار به قاعده تیغ اوکام. این قاعده مانعی است در برابر فرضیه‌های مهندسی فرازمینی، زمانی که توضیحات متداول دیگری برای فهم اوموآموا کافی هستند.

اما لوب از حرفش کوتاه نمی‌آید، و اخیرا معمای دیگری را نیز به فرضیه‌اش اضافه کرده؛ این یکی بر اساس گزارشی است که کنگره درباره پدیده‌های هوایی ناشناس (UAP - unidentified aerial phenomena) منتشر کرده است. این گزارش نتیجه قانونی بود که در ماه دسامبر گذشته تصویب شد و سازمان‌های اطلاعاتی دولتی را ملزم می‌کرد که هرچه درباره UAPها (یا همان UFOها) می‌دانند، روی میز بگذارند. به ویژه این که این گزارش باید توضیحاتی را درباره تجربیات برخی از خلبانان نیروی دریایی، مبنی بر مشاهده و عکسبرداری از اشیایی مرموز در آسمان، شامل می‌شد. این گزارش، که در ماه ژوئن منتشر شد، چیزی درباره فضاپیماهای بیگانه نمی‌گفت (حداقل در نسخه‌ای که برای عموم منتشر شد)، اما تصدیق می‌کرد که از بین ۱۴۴ مورد جالب توجه، سازمان‌های اطلاعاتی تنها قادر به توجیه یکی از آن‌ها بوده‌اند.

پروژه گالیله پا پیش گذاشته که بگوید «دیگه کافیه!» بیایید سعی کنیم این پدیده‌های گیج‌کننده را با علوم معتبر پاسخ دهیم.

عموم مردم تا جای ممکن با این داستان‌ها گمراه شده‌اند. برای هفت دهه باورمندان UFOها به خاطر ادعاهای خارق‌العاده و عاری از هیچگونه مدرک خارق‌العاده خود توسط دانشمندان جدی تحقیر شده‌اند. حالا به نظر می‌رسد یک دانشمند معتبر آماده است تا برای کمک پا پیش بگذارد.

این شاید باعث شود که افرادی با بی‌اهمیتی بگویند که خود لوب نیز گمراه شده. اما این موضوع به طور واضحی مهم است و باید بدون هیچ پیش‌فرض یا باوری بر پایه مدارک ضعیف UFOها در گذشته مورد بررسی قرار بگیرد.

اما با این که لوب در یافتن حامیانی از بین همکارانش کار دشواری پیش رو دارد، افرادی هستند که باید قدردان تلاش‌های او باشند. جامعه SETI (جستجو برای هوش فرازمینی) تا به حال در یافتن سیگنال‌های رادیویی و نوری از دیگر منظومه‌های ستاره‌ای ناموفق بوده. با این حال این آزمایش‌های SETI روز به روز در حال سرعت گرفتن هستند و مشارکت‌کنندگان آن امیدوارند که با بیشتر شدن اهداف مورد بررسی، بالاخره یک سیگنال بی‌چون و چرا پیدا شود.

اما یک استراتژی SETI جایگزین جستجو برای چیزهایی است که جوامع بسیار پیشرفته احتمالا ساخته‌اند. این بدون شک یک رویکرد مشروع برای پیدا کردن بیگانگان است و دیگر متکی به یافتن سیگنال‌هایی نیست که برای رسیدن به ما فرستاده شده‌اند. همچنین این روش این حقیقت را هم به شمار می‌آورد که دنیا سه برابر زمین عمر دارد. در نتیجه احتمالا گونه‌هایی از هوش در کهکشان وجود دارند که میلیون‌ها یا حتی میلیاردها سال از ما جلوتر هستند. شاید چنین گونه‌هایی واقعا علاقه داشته باشند که سخت‌افزارهایشان را به منظومه‌های ستاره‌ای دیگر بفرستند.

پس در واقع این احتمال وجود دارد که بیگانگان بخواهند به ما سر بزنند، و پروژه گالیله می‌گوید به دنبال رصد چنین چیزی است.

با این حال این پروژه بسیار بزرگ است و محرک آن پدیده‌هایی هستند که دانشمندان اندکی به ارزش مطالعه آن‌ها باور دارند. احساس بسیاری از اخترشناسان این است که اوموآموا فقط یک سنگ است که مسافتی بسیار زیاد را پیموده. سه ویدیوی جنجال‌برانگیز نیروی دریایی را می‌توان با استناد به هواپیماها و بالن‌ها توجیه کرد. و درباره شبکه‌ای از تلسکوپ‌ها که برای ثبت سخت‌افزارهای فرازمینی موجود در آسمان ما به کار گرفته می‌شوند، باید گفت که در حال حاضر حدود ۷۰۰ ماهواره که در حال دیده‌بانی زمین هستند نتوانسته‌اند چیزی پیدا کنند که متعلق به انسان‌ها نباشد.

به بیان دیگر، به احتمال زیاد هیچکدام از پدیده‌هایی که انگیزه‌ای برای پروژه گالیله بوده‌اند کار بیگانگان نیستند.

اما آیا این دلیل خوبی است که آزمایش لوب را کنار بگذاریم؟ برای دفاع از او، باید تصدیق کرد که راه‌های کمتر پیموده شده گاهی اوقات به چیزهایی بسیار جذاب ختم می‌شوند.

لوب سرمایه‌های خصوصی برای پروژه‌اش جذب کرده و از لحاظ ذهنی این توانایی را دارد که دقت علمی آن را تضمین کند. هیچکس با اعتبار علمی پایین‌تر از او توانایی عملی کردن این پروژه را ندارد.

اوی لوب که از هفت دولت آزاد است و می‌تواند چشم‌غره‌های همکارانش را هم نادیده بگیرد، کاملا آماده شروع این مسیر تاریک است. باید خوشحال باشیم که او آزادی و شهامت این را دارد که پا را از مرزهای متداول علم فرا گذارد و وارد حوزه‌هایی بشود که کمتر کسی جرات ورود به آن‌ها را دارد.