رئیس کمیسیون طرح صیانت کیست؟ از مدافع اینترنت 128 کیلوبیتی تا پرچمداری طرح صیانت

روز گذشته اعضای هیئت رئیسه کمیسیون مشترک بررسی طرح حمایت از کاربران در فضای مجازی موسوم به طرح صیانت مشخص شدند. بر این اساس «رضا تقی‌پور انوری» به عنوان رئیس این کمیسیون انتخاب شد. فردی که در دوران فعالیتش در وزارت ارتباطات در زمان «محمود احمدی نژاد» مدافع محدودیت پهنای باند 128 کیلوبیت بر ثانیه برای کاربران خانگی بود و البته در همین خرداد ماه امسال، وجود طرح صیانت را از اساس تکذیب می‌کرد.

طرح جنجالی مجلس برای مدیریت فضای مجازی از اواسط خردادماه علنی شد. 16 خرداد ماه بود که یکی از خبرگزاری‌ها مصاحبه‌ای با تقی‌پور را منتشر کرد که این نماینده مجلس اعلام کرده بود طرحی درباره فضای مجازی به زودی به صحن علنی خواهد آمد که پیام‌رسان‌های خارجی مسدود شده مگر اینکه قانون ما را بپذیرند.

اما تقی‌پور که زمزمه‌هایی از انتصاب وی به عنوان مسئول فضای مجازی ستاد انتخاباتی رئیسی به گوش می‌رسید، فورا این مصاحبه را تکذیب کرده و گفت:

«خبر منتشر شده درباره طرح مجلس درخصوص فیلترینگ، دروغ و کذب است و با اقدام قضایی این موضوع را پیگیری می‌کنم. صحبت‌های مختلفی که طی 8 ماه گذشته دیگران و بنده درباره طرح «یکپارچه سازی داده‌ها و اطلاعات ملی» داشتیم، تقطیع و با استفاده از کلیدواژه‌های مطرح شده این خبر کذب را تولید و منتشر کردند. این طرح با موضوعات مطرح شده مانند فیلترینگ متفاوت است.»

دفاع سفت و سخت تقی‌پور از طرح صیانت

اما در کمتر از دو هفته بعد طرحی به صحن علنی مجلس آمد که فعالیت افراد و سازمان‌ها در پیام‌رسان‌های مسدود شده را جرم تلقی کرده و پیام‌رسان‌های خارجی (فیلتر نشده) نیز 2 ماه فرصت دارند شرایط خود را تطبیق دهند. این طرح به امضای 40 نفر از نمایندگان رسیده بوده و امضای تقی‌پور نیز پای این طرح دیده می‌شد.

این طرح که «صیانت از حقوق کاربران در فضای مجازی و ساماندهی پیام‌رسان‌های اجتماعی» نام داشت با مخالفت گسترده کارشناسان و مردم رو به رو شد تا جایی که نمایندگان مجلس آن را به ظاهر کنار گذاشته و پس از بررسی‌ها، طرح جدیدی با عنوان «حمایت از حقوق کاربران و خدمات پایه کاربردی فضای مجازی» را به صحن علنی آوردند.

تقی‌پور که یکی از مدافعان سرسخت این طرح بوده به تشریح آن در جلسه علنی مجلس پرداخته و از ضرورت بررسی آن ذیل اصل 85 قانون اساسی. سخن گفت:

«براساس این طرح گوگل، اینستاگرام و سایر پلتفرم‌های خارجی تا زمانی که نمونه‌های داخلی رشد نکنند، مسدود نخواهند شد. این طرح دست مسئولان را باز می‌گذارد تا با پلتفرم‌های خارجی مذاکره کنند تا در چارچوب قوانین و مقررات ما فعالیت خود را ادامه دهند.»

این صحبت‌های نماینده مردم تهران در مجلس، بسیاری را به یاد مصاحبه‌ وی در اواسط خرداد انداخت که آن را با جدیت تمام تکذیب کرده بود.

پس از رای مثبت نمایندگان مجلس به بررسی طرح صیانت ذیل اصل 85 قانون اساسی، نمایندگان مخالف مجددا این موضوع را به رای گذاشته و باز هم تقی‌پور، مخالف جدی لغو رسیدگی به طرح صیانت از حقوق کاربران در فضای مجازی طبق اصل 85 بود.

نماینده مردم تهران با بیان اینکه برخی می خواهند مجلس را از حق قانونگذاری در حوزه فضای مجازی محروم کنند، گفت نمایندگان نباید اجازه دهند مغلطه بر منطق و هوچی گری بر عقل غلبه کند و نباید تصمیم درست خود را لغو کنند:

«تعطیلی این طرح یعنی حمایت از کسانی که 8 سال در فضای مجازی خیانت کردند و کشور را بدون قید و شرط در اختیار دشمنان ملت ایران قرار دادند؛ امروز فضای مجازی کشور اشغال شده است و باید قانونمند شود، چرا مخالف قانون هستید؟ چرا قانون گریزی می کنید و از قانون می ترسید؟ براساس قانون می خواهید منافع ملت را تامین و از کسب و کارها حمایت کنید. چرا از این طرح می ترسید؟»

در نهایت نیز نمایندگان مجلس به لغو رسیدگی به طرح صیانت از حقوق کاربران طبق اصل 85 قانون اساسی رای منفی دادند تا کمیسیون مشترکی برای بررسی طرح صیانت تشکیل شود. تقی‌پور که یکی از مدافعان سرسخت این طرح بوده نیز به نمایندگی از کمیسیون صنایع و معادن در این جلسات حضور پیدا کرده و به عنوان رئیس کمیسیون مشترک بررسی طرح صیانت انتخاب شد.

به نظر می‌رسد با حضور وی در راس این کمیسیون و حضور حداقل 10 نماینده موافق طرح صیانت در کمیسیون مشترک، بایستی این طرح را از پیش تصویب شده بدانیم.

وزیر ارتباطات دولت دهم و موافق پهنای باند 128 کیلوبیتی

پررنگ‌ترین بخش کارنامه تقی‌پور به دوران حضور وی در وزارت ارتباطات باز می‌گردد. او که در دولت دوم محمود احمدی‌نژاد وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات شده بود، محدودیت پهنای باند 128 کیلوبیت بر ثانیه برای کاربران خانگی وجود داشت و اگر افراد سرعت اینترنت بیشتری برای مصرف خانگی خود می‌خواستند نیازمند یک سری مجوزهای خاص نظیر تحصیل در دوران کارشناسی ارشد و… بودند. او بعده‌ها در این باره اظهار داشت این ممنوعیت فقط برای کنترل محدودیت پهنای باند کشور بوده و قانون هیچ اشاره‌ای به این موضوع نداشته است. این در حالی است که ستورالعمل ممنوعیت استفاده کاربران خانگی از سرعت بالای 128 کیلوبیت بر ثانیه مصوبه شورای عالی انقلاب فرهنگی بود.

در زمان تقی‌پور که کار واگذاری شرکت مخابرات ایران به بخش غیردولتی به مرحله نهایی خود رسید.

او زمانی که در این سمت بود، صحبت‌های جنجالی درباره فناوری در دنیا مطرح کرد، به عنوان مثال موتورهای جستجو نظیر گوگل را موتورهای جاسوسی خواند. همچنین مزایده اپراتور سوم تلفن همراه ایران (رایتل) نیز در زمان تقی پور انجام شد و پروانه اپراتور سراسری فیبر نوری که به کنسرسیوم ایران نت داده شده هم صادر شد اما این اپراتور هیچگاه فعال نشد.

احمدی‌نژاد تلاش زیادی کرد تا وزارت ارتباطات و وزارت راه و شهرسازی را با یکدیگر ادغام شد و تقی‌پور در برابر این اقدام احمدی نژاد ایستادگی کرد. مخالفت او در نهایت باعث برکناری‌اش از وزارت ارتباطات شد. پس از اینکه از بدنه دولت خارج شد، به عضویت شورای شهر تهران در آمد و سخنگوی این شورا شد. او در سال 98 به مجلس شورای اسلامی راه یافت و عضو کمیسیون صنایع است. همچنین عضو عالی شورای عالی فضای مجازی نیز به شمار می‌آید.

حضور در وزارت دفاع، مدیر کل صنایع مخابرات و کامپیوتر، قائم مقامی صاایران، مدیرعامل صنایع مخابرات و ریاست سازمان فضایی از دیگر سوابق وی به شمار می‌آید.

چه موافق باشیم چه مخالف، 23 نماینده عضو کمیسیون مشترک هستند که طی هفته‌های پیش‌رو درخصوص چند و چون استفاده از شبکه‌های اجتماعی از جانب میلیون‌ها کاربر ایرانی تصمیم‌گیری خواهند کرد و رییس این کمیسیون رضا تقی پور خواهد بود. بررسی گرایش جناحی این نمایندگان حکایت از این دارد که بیشتر اعضای این کمیسیون از جمله ریاست آن را موافقان طرح تشکیل می‌دهند و عده‌ای بر این باورند با این اوصاف باید کار را تمام شده قلمداد کرد.

ناگفته نماند جلسات کمیسیون مشترک به‌طور رسمی آغاز نشده و تا نمایندگان مردم گام به گام وارد بررسی این طرح جنجالی نشوند، نمی‌توان با قطعیت درباره سرنوشت طرح صیانت نظر داد. در نهایت باید دید که آیا امیدی به اعمال تغییرات در طرح مذکور وجود دارد تا دست کم به مسدودسازی فضای مجازی برای ایرانیان ختم نشود یا خیر.