شاهکاری به قدمت صنعت خودروسازی؛ 70 سال تاریخچه موتور V12 فراری

در حالی که بسیاری از خودروسازان در طول قرن گذشته موتورهای قدرتمند و پر شکوه V12 را عرضه می‌کردند اما امروزه شرکت‌های اندکی باقی مانده‌اند که همچنان محصولات با موتور V12 تولید می‌کنند. فراری یکی ...

نوشته شده توسط پویا بهرامی | ۲۸ آذر ۱۴۰۰ | ۲۰:۳۰

در دیجیاتو ثبت‌نام کنید

جهت بهره‌مندی و دسترسی به امکانات ویژه و بخش‌های مختلف در دیجیاتو عضو ویژه دیجیاتو شوید.

عضویت در دیجیاتو

تازه‌های تکنولوژی

فراری یکی از این اندک شرکت های باقی مانده است که هنوز مشغول به تولید موتور V12 است و آخرین موتور V12 فراری نیز با کد F140 شناخته می‌شود.

این موتور در طول سالیان گذشته تبدیل به یک شاهکار مهندسی مدرن شده است.

اندکی پس از پایان جنگ جهانی دوم، صنعت خودروسازی ایتالیا شروع به رشد کرد. یکی از این افراد مهم انزو فراری بود که در ابتدا با نام «Auto Avio Costruzioni» شروع به کار کرد اما در سال 1947 آن را به نام خود تغییر داد.

در آن سال اولین موتور فراری رسما تولید شد و آن هم یک موتور 1.5 لیتری V12 بود که توسط طراح موتور برجسته یعنی «جیوچینو کولومبو» طراحی شده بود.

این موتور به صورت اختصاصی برای رقابت‌های فرمول 1 طراحی شده بود و توانست 6 رقابت از 14 رقابت را پیروز شود.

در ادامه دو موتور دیگر توسط «آرلیو لامپردی و ویتورو جنو » طراحی شد اما موتوری که توسط کولمبو طراحی شده بود پیوسته توسعه و بهبود داده شد و تا سال 1988 میلادی نیز در محصولات این شرکت استفاده شد.

فراری در طول این سال‌ها موتورهای با تعداد سیلندر کمتر نیز تولید کرده است اما به طور سنتی مدل‌های پرچمدار خود را با موتور V12 روانه بازار کرده است.

پس از توقف تولید موتور کولمبو، در اوایل دهه 90 میلادی خانواده موتورهای F133/F116 معرفی شد که در مدل گرندتورر 456 استفاده شد.

در نمایشگاه خودروی پاریس 2002، این شرکت از جدیدترین پرچمدار خود یعنی انزو فراری پرده برداری کرد. این مدل از موتور کاملا جدید با نام «تیپو F140 B» نیرو می‌گرفت.

این موتور 6 لیتری تمام آلومینیومی با زاویه 65 درجه بین دو بلوک سیلندر، مجهز به دو میل بادامک بالای هر ردیف بلوک است. سیستم زمان بندی متغیر سوپاپ‌ها و سیستم تزریق بوش ME7 از مهم ترین ویژگی های آن به شمار می‌رود.

این موتور قوی‌ترین موتور تنفس طبیعی بود که تا آن زمان تولید شده بود. حداکثر قدرت آن به 651 اسب بخار در دور 7800 rpm می‌رسد و حداکثر گشتاور آن نیز برابر با 657 نیوتن متر در دور 5500 rpm است.

در آن زمان فراری در فرمول 1 حکمرانی می‌کرد و بسیاری از فناوری های خود را در مدل انزو استفاده کرده بود.

گرچه موتور انزو هیچ شباهتی با موتور V10 استفاده شده در رقابت‌های فرمول 1 نداشت و بر اساس معماری موتور 8 سیلندر F136 توسعه داده شده بود.

انزو فراری با تیراژ 400 دستگاهی تا سال 2004 تولید شد اما موتور آن همچنان توسعه پیدا کرد و در مدل ویژه شرکت مازراتی یعنی MC12 و مدل مسابقه‌ای GT1 آن استفاده شد.

همچنین این موتور در کانسپت birdcage 75 ساخته شده توسط پینین فارینا نیز استفاده شد.

در سال 2005 فراری سری محصولات مخصوص پیست‌های اتومبیل رانی با نام FXX را معرفی کرد و این بار این موتور با حداکثر قدرت 789 اسب بخار و 686 نیوتن‌متر گشتاور در مدل مبتنی بر اساس انزو مورد استفاده قرار گرفت. برای اولین بار این موتور به ظرفیت 6.3 لیتر رسید.

در سال 7200 نیز مدل FXX Evoluzione معرفی شد که خروجی را به رقم خیره کننده 848 اسب بخار و حداکثر گشتاور 690 نیوتن متر رساند.

این موتور بدون هیچ گونه سیستم کمکی از جمله سیستم بازیاب انرژی جنبشی و موتور الکتریکی به این قدرت رسید.

در ادامه فراری از این موتور در دو مدل 599 GTB و 599 GTO نیز استفاده کرد.

اولین بار این موتور به قوای محرکه هیبریدی مجهز شد و در مدل لفراری مورد استفاده قرار گرفت. این موتور به تنهایی توانایی تولید 789 اسب بخار قدرت و 700 نیوتن متر گشتاور را داشت که با اضافه شدن سیستم هیبریدی مشتق شده از خودروهای فرمول 1 به حداکثر قدرت 950 اسب بخار و 900 نیوتن متر گشتاور رسید.

لفراری نیز از سری FXX بی نصیب نماند و در مدل قدرتمندتر خود با نام FXX-K Evo به حداکثر قدرت 1036 اسب بخار و 900 نیوتن متر گشتاور رسید.

آخرین نسخه این موتور نیز در سال 2017 معرفی شد و این بار حجم موتور به 6.5 لیتر افزایش پیدا کرد. 4 مدل مختلف از آخرین نسخه تولید شده که حداکثر قدرتی بین 789 تا 819 اسب بخار تولید می‌کنند.

مدل‌های 812، مونزا SP1 و SP2 از جمله محصولات مجهز به این نسخه هستند.

درست زمانی که همه انتظار داشتند که فراری به طور کلی پروژه ارتقای موتورهای V12 خود را کنار بگذارد و مشغول برقی سازی محصولات خود شود.

دو محصول جدید یعنی 812 Competizione و فراری دیتونا SP3 با زبان طراحی نفس گیر معرفی شد. دیتونا SP3 با الهام از نمونه‌های پیروز در رقابت های 24 ساعته دیتونا سال 1967 میلادی طراحی شده است و موتور 6.5 لیتری آن توانایی تولید 828 اسب بخار قدرت بدون هیچ گونه سیستم کمکی را دارد.

در حال حاضر آینده موتور V12 فراری مشخص نیست اما بسیاری از افراد انتظار دارند که فراری با کمک توربوشارژر این موتور را در آینده نیز عرضه خواهد کرد.