مطالعه جدید: باکتری‌ها می‌توانند از بینی به مغز رفته و منجر به آلزایمر شوند

محققان استرالیایی شواهدی پیدا کرده‌اند که نشان می‌دهد باکتری‌هایی که در بینی زندگی می‌کنند، می‌توانند از طریق حفره‌های بینی به مغز راه پیدا کرده و در نهایت سبب بیماری آلزایمر شوند. این مطالعات به دانشمندان کمک می‌کند که ابتلا به آلزایمر از طریق عفونت‌های ویروسی یا باکتریایی را به خوبی مطالعه کنند.

«کلامیدیاپنومونیه» باکتری‌ رایجی در سراسر دنیاست که عامل اصلی ذات‌الریه و طیف وسیعی از سایر بیماری‌های تنفسی است. خبر نگران‌کننده‌تر این است که گاهی این باکتری در مغز نیز یافت می‌شود و عامل اصلی بیماری‌های دیگری نیز می‌گردد.

در یک مطالعه جدید، محققان دانشگاه «گریفیث» و دانشگاه «کوئینزلند» شروع به بررسی نحوه ورود این باکتری به مغز و نحوه آسیب زدن آن کردند. این تیم تحقیقاتی پیش از مطالعه، در زمینه بیماری‌هایی که یک باکتری ساکن در حفره بینی می‌تواند در مغز ایجاد کند، مطالعه کرده بودند.

«جنی اکبرگ» نویسنده ارشد این مطالعه می‌گوید: « ما در پژوهش قبلی نشان داده‌ بودیم که چگونه باکتری‌های موجود در حفره بینی می‌توانند به سرعت و تنها در عرض 24 ساعت از طریق حفره‌ها به مغز راه پیدا کنند و وارد سیستم عصبی مرکزی شوند.»

آزمایش باکتری مسبب آلزایمر

در آزمایش‌هایی که بر روی موش‌ها انجام شد، تیم محققان دریافتند باکتری کلامیدیاپنومونیه می‌تواند تنها در عرض 72 ساعت پس از ورود به بینی، اعصاب بویایی و سپس حباب بویایی – ساختار عصبی کوچک در قسمت جلویی مغز که وظیفه پردازش حس بویایی را دارد – آلوده کند و با یک حرکت کوتاه به مغز دسترسی یابد.

از سوی دیگر، این باکتری با ورود به سیستم عصبی مرکزی تغییراتی ایجاد می‌کند که با بیماری آلزایمر ارتباط دارند. به عنوان مثال، دانشمندان موفق به مشاهده رسوبات «آمیلوئید بتا» در مغز شدند که یکی از ویژگی‌های متمایز بیماری آلزایمر است.

این تحقیق جدید، اطلاعات ارزشمندی را در این زمینه برای دانشمندان به ارمغان آورده است. در چند سال اخیر، گروه‌های تحقیقاتی بسیاری در تلاش بوده‌اند تا ارتباط میان آلزایمر و عفونت‌های ویروسی و باکتریایی بینی و دهان را دریابند. ویروس «هرپس» یکی دیگر از کاندیدهای مشکوک در این زمینه است. از سوی دیگر به نظر می‌رسد باکتری‌هایی که موجب بیماری لثه می‌شوند نیز، قابلیت ایجاد شرایط ابتلا به آلزایمر را دارند.

اکبرگ می‌گوید: « ما برای مدت طولانی مشکوک بودیم که آیا باکتری‌ها و ویروس‌ها می‌تونند منجر به التهاب عصبی شوند یا خیر. هرچند احتمال داده می‌شود که تنها یک ویروس یا باکتری به تنها سبب ابتلا به این بیماری نباشد، اما در نتیجه این تحقیقات مشخص شد که نقشی اساسی دارد. بدیهی است که عوامل دیگر مانند ژنتیک و میزان فعالیت ذهنی نیز اثرگذار هستند.»

این تیم عقیده دارد که یافتن راه‌هایی برای جلوگیری از ورود این باکتری به بینی می‌تواند منجر به درمان‌های جدید و پیشگیرانه برای بیماری آلزایمر شود.