توکن غیر قابل معاوضه (NFT) چیست و چرا میلیون‌ها دلار می‌ارزد؟

چند روز پیش، گرایمز، موزیسین و همسر ایلان ماسک، همراه با برادرش به فروش چند انیمیشن روی وب‌سایتی به نام Nifty Gateway پرداخت. از برخی انیمیشن‌ها تنها یک مورد وجود داشت و سایرین نیز نسخه‌هایی محدود با موجودی چند صدتایی بودند. تمام این انیمیشن‌ها ظرف ۲۰ دقیقه به فروش رفتند و در مجموع ۶ میلیون دلار برای گرایمز و برادرش درآمدزایی کردند.

علی‌رغم قیمت‌گذاری گزاف‌شان، هرکسی (با یک راست کلیک ساده) قادر به تماشا یا ذخیره یک کپی از این ویدیوها است و در نهایت شاهد فرشتگانی خواهید بود که بر فراز مریخ، زمین و مناظر خیالی پرواز می‌کنند. به جای دریافت یک کپی از فایل‌ها، خریداران مشتاق نوعی جواز خاص و قابل انتقال به نام «توکن غیر قابل معاوضه - Non-Fungible Token» (یا به اختصار NFT) دریافت کردند. اما آنچه آن‌ها حقیقتا بابتش پول دادند، نوعی سند بود - و همینطور امکان فروش آن سند به شخصی دیگر.

NFTها پاسخی فرهنگی به ایجاد کمیابی در اینترنت هستند و منجر به تولید نوع جدیدی از محصولات دیجیتال می‌شوند. این توکن‌ها دارند راهشان را به قلمروی هنر فرادست، موسیقی راک و حتی بازارهای انبوه مانند کارت‌های کلکسیونی مجازی NBA باز می‌کردند. در این مسیر نیز، برخی افراد خاص ثروتمند خواهند شد.

ویدیوی دیجیاتو درباره NFT

تماشای ویدیو در یوتیوب دیجیاتو:

تماشای ویدیو در آپارات دیجیاتو:

توکن‌های غیر قابل معاوضه چطور کار می‌کنند؟

NFTها جوازهایی دیجیتال هستند که به شخص اجازه می‌دهند روی متعلقاتی خاص، ادعای مالکیت کند و در عین حال به انتقال یا فروش آن‌ها بپردازد. امنیت این جوازها در گروی تکنولوژی بلاکچین است و از این نظر‌، کارکردی شبیه به بیت‌کوین و دیگر ارزهای دیجیتال دارند.

بلاکچین جایگزینی تمرکز زدایی شده برای دیتابیس‌های متمرکز است. بلاک‌چین‌ها معمولا اطلاعات را در قالب فرم‌های رمزنگاری شده در سراسر یک شبکه همتا-به-همتا ذخیره می‌کنند و به این ترتیب، هک کردن یا دستکاری آن‌ها کاری بسیار دشوار خواهد بود. به همین خاطر است که بلاکچین‌ها یک تکنولوژی ایده‌آل برای نگهداری سوابق مهم به حساب می‌آیند.

NFTها برای ادعای «مالکیت» بر متعلقات دیجیتالی استفاده می‌شوند که به راحتی می‌توان آن‌ها را کپی-پیست کرد و به اشتراک گذاشت

تفاوت کلیدی میان NFTها و رمزارزها اینست که پول‌های دیجیتال اجازه معاوضه را می‌دهند، هرکسی می‌تواند بیت‌کوین استخراج کند و به معاوضه آن با دیگر بیت‌کوین‌ها بپردازد. NFTها ذاتا غیر قابل معاوضه هستند و اساسا نقش پایشگری برای زنجیره مالکیت متعلقاتی خاص را ایفا می‌کنند. NFTها طراحی شده‌اند تا نمایانگر ادعای مالکیت انحصاری بر متعلقات باشند.

و اینجاست که موضوع عجیب می‌شوند. NFTها برای ادعای «مالکیت» بر متعلقات دیجیتالی استفاده می‌شوند که به راحتی می‌توان آن‌ها را کپی-پیست کرد و به اشتراک گذاشت - مانند یک فیلم، تصاویر JPEG یا هر فایل دیجیتال دیگری.

پس کپی دیجیتالی اورجینال معتبر چیست؟

در دنیای آنلاین، توصیف اعتبار و مالکیت بسیار دشوار است. فرهنگ اینترنت و خود اینترنت در تمام دوران با کپی، پیست و ادغام محتوا پیش رفته تا فرم‌هایی تازه از کار خلاقانه معتبر به دست آید.

در سطح فنی، اینترنت اساسا سیستمی بهینه و آزاد برای برداشتن زنجیره‌ای از صفر و یک‌ها از روی این کامپیوتر و دسترسی‌پذیر کردن آن‌ها روی کامپیوتری متفاوت در جایی دیگر بوده است. محتویاتی که به صورت آنلاین در دسترس قرار می‌گیرند، معمولا آن چیزی هستند که اقتصاد دانان نام «کالاهای غیر رقابتی» را برایشان انتخاب کرده‌اند. به عبارت دیگر، تماشا، اشتراک‌گذاری یا ادغام محتوا از سوی یک شخص، به هیچ طریقی مانع انجام همین کار از سوی اشخاص دیگر نمی‌شود.

در توییتر، توییت‌ها تنها به اندازه‌ای که ری‌توییت می‌شوند ارزش دارند

اشتراک‌گذاری مداوم باعث می‌شود که مقادیر نامحدودی از محتوا برای تماشا، اشتراک‌گذاری،‌ کپی کردن یا بازتولید کردن وجود داشته باشد و یک اقتصاد مبتنی بر وفور شکل می‌گیرد که فرهنگ آنلاین بر آن سوار است.

تیک‌تاک ذاتا بر مبنای بازتولید لوپ‌های صوتی با جلوه‌های بصری به ظاهر بی‌پایان اما در عین حال منحصر به فرد استوار شده و تمام این محتویات، ورژنی تقلیدی از چیزی دیگر اما با متغیرهای لایتنهایی هستند. در توییتر، توییت‌ها تنها به اندازه‌ای که ری‌توییت می‌شوند ارزش دارند. اخبار جعلی تنها به این خاطر وجود دارند که الگوریتم فیسبوک تصمیم به افزایش انگیجمنت آن‌ها از طریق اشتراک‌گذاری‌شان می‌گیرد و همین باعث می‌شود اشتراک‌گذاری باز هم بیشتر شود.

اطلاعات می‌خواهد آزاد باشد

طول عمر محتوای دیجیتال، بر میزان توانایی آن در گسترده شدن متکی است. لیبرال‌های سایبری در اینترنت یک شعار برای توصیف این موضوع داشتند: اطلاعات می‌خواهد آزاد باشد. تلاش برای جلوگیری از انتشار اطلاعات در فضای آنلاین، تاریخچه‌ای طولانی از زیر پا گذاشتن جنبه‌های مختلف تکنولوژی مانند رمزنگاری را به نمایش درآورده است.

NFTها اما کدها و فرهنگ را کنار یکدیگر می‌آورند تا فرمی تازه از کنترل را شکل دهند که متکی بر قانون یا انهدام سیستم‌های پیشین نیست. این توکن‌ها نوعی «اعتبار» را در جهانی که همه‌چیز آن قابل اشتراک‌گذاری است به وجود می‌آورند.

گام بعدی چیست؟

حدودا ۴۰ سال پیش، ویلیام گیبسون، نویسنده علمی-تخیلی کانادایی، فضای سایبری را «توهمی توافقی» توصیف کرد که در آن میلیاردها کاربر به این توافق نظر رسیده‌اند که جهان آنلاین، واقعی است. NFT این موضوع را به سطحی تازه می‌برد: توکن‌ها این توهم توافقی را به وجود می‌آورند که فلان زنجیره از صفر و یک‌ها متفاوت بوده و معتبرتر از آن زنجیره از صفر و یک‌های دقیقا مشابه ظاهر می‌شود.

NFT قرار است توهمی مشترک از نایابی را به جهانی که در آن محتوا به وفور یافت می‌شود بیاورد. کمبود خریدار هم وجود ندارد: بازار NFT به همین زودی صدها میلیون دلار می‌ارزد.

آیا NFTها آنقدر متمایز ظاهر می‌شوند که کارکرد اینترنت را عوض کنند؟

کارکرد حقیقی NFT ها، ایجاد تفاوتی ملموس میان خالقان محتوا و مصرف‌کنندگان محتوای آنلاین و همینطور آن‌ها که توانایی پرداخت پول برای تولید محتوا یا ادعای مالکیت بر آثار «معتبر» را دارند است. اینترنت روند تولید محتوا را تمرکز زدایی کرده است، اما NFT ها می‌خواهند به فرهنگ توزیع محتوا شکلی مجددا متمرکز ببخشند.

NFT ها فرآیند مبادله پول قابل معاوضه با اعتبار غیر قابل معاوضه را تسهیل می‌کنند که البته اتفاقی تازه نیست

NFT ها فرآیند مبادله پول قابل معاوضه با اعتبار غیر قابل معاوضه را تسهیل می‌کنند. البته که این اتفاقی تازه نیست و پیشتر مشابه‌ آن در بسیاری از صنایع، به خصوص صنعت هنر اتفاق افتاده است. اینکه فرهنگ-کد NFT ها چطور به تکامل خواهد رسید برای هیچکس واضح نیست، اما در حال حاضر NFT ها در حال ایجاد راه‌هایی تازه برای درآمدزایی هستند.

در نگاه نخست، این بدان معناست که هنرمندان در هر نقطه‌ای از جهان می‌توانند بابت اثر قابل کپی و پیست خود پول دریافت کنند. اما تعیین قوانین جهان‌شمول برای پرداخت پول در ازای محتوا حداقل تا به امروز آنقدرها آسان نبوده است: برای مثال می‌توانید به پرداختی‌های اندکی فکر کنید که موزیسین‌ها از سرویس‌های استریم موسیقی مانند اسپاتیفای دریافت می‌کنند.

NFT ها ضمنا به خاطر مصرف انرژی فراوان مورد انتقاد قرار گرفته‌اند، زیرا روند رمزنگاری توکن‌ها نیازمند انبوهی از قدرت کامپیوتری است. بنابر محاسبات CryptoArt، قدرت پردازشی مورد نیاز برای ساخت NFT برای هر یک از انیمیشن‌های گرایمز، با الکتریسیته لازم برای جوشاندن ۱.۵ میلیون کتری برقی برابری می‌کرد و ۷۰ تن کربن‌ دی‌اکسید نیز تولید شده است. بعید می‌دانیم بهایی که نسل‌های بعدی باید بپردازند در ارزش کنونی این بازار دخیل شده باشد.

تفاوت بین توکن قابل‌معاوضه با توکن غیرقابل‌معاوضه چیست؟

در تعریف واژه «توکن» (Token) که معنای لغوی آن در فارسی «ژتون» است، یک واحد اطلاعات رمزگذاری‌شده دربردارنده ارزش یا حق‌وحقوق محسوب می‌شود. این آیتم دیجیتالی به‌منظور تسهیل دسترسی به دفتر کل یا بلاکچین یا سایر ساختارهای دیجیتالی و همچنین مشارکت در این ساختارهای دیجیتالی و توسعه آن‌ها عرضه می‌شود. به بیان ساده توکن‌ها ابزاری برای امکان‌پذیر کردن نقل‌وانتقال مالکیت دارایی‌های دیجیتالی به شمار می‌رود.

توکن‌ قابل‌معاوضه (fungible Token) درواقع توکن‌ ارزهای دیجیتالی محسوب می‌شود و دربردارنده ارزهای دیجیتالی مثل بیت کوین و سایر رمزارزهای مشابه است. در حقیقت این توکن‌ها دربردارنده ارزش هستند و این توکن‌ها با سایر توکن‌هایی که ارزش برابری دارند، قابل‌معاوضه هستند؛ به‌عنوان‌مثال زمانی که شما یک بیت کوین از فردی دریافت می‌کنید، لازم نیست همان بیت کوین را به او بازگردانید و می‌توانید بیت کوین دیگری را به او بدهید؛ اما توکن غیرقابل معاوضه (Nonfungible Token) یا NFT تنها مختص یک دارای دیجیتالی مثل یک اثر هنری دیجیتالی است و نمی‌توان NFT دیگری را به‌جای آن دادوستد کرد.

بنابراین اصلاً نباید NFT را با مفهوم رمز ارز اشتباه بگیرید. اگرچه این دو دارای دیجیتالی هر دو بر پایه فناوری رمزنگاری و بلاکچین ایجاد شده‌اند؛ اما ماهیت آن‌ها کاملاً متفاوت است. به‌طور ساده باید بگوییم ارزهای دیجیتالی مانند اسکناس هستند؛ مثلا شما زمانی که یک اسکناس ۵ هزار تومانی از کسی می‌گیرید، لازم نیست در هنگام پرداخت بدهی خود همان اسکناس‌ را که قرض گرفته‌اید، پس بدهید و هر اسکناس ۵ هزار تومانی دیگری را به او بدهید و ارزش تمام اسکناس‌های ۵ هزارتومانی یکسان است؛ اما NFT یک شناسه دیجیتالی منحصربه‌فرد است و نمونه یکسان دیگری ندارد.

شما با استفاده از توکن‌های غیرقابل‌معاوضه می‌توانید در هنگام فروش آثار هنری دیجیتالی خود مالکیت معنوی آن اثر را برای خود حفظ کنید و تنها مالکیت مادی آن را انتقال دهید.

نحوه ساخت NFT و خرید‌وفروش آن

همان‌طور که گفتیم NFT می‌تواند برای فروش آثار هنری دیجیتالی خود مثل عکس دیجیتالی، یک نقاشی دیجیتالی، فایل موسیقی ساخته‌شده، ویدیوی هنری، یک فایل گیف هنری یا حتی مدل‌های مورداستفاده قرار می‌گیرد. در صورت تمایل برای تبدیل هنر دیحیتالی خود به NFT و فروش آن در قالب NFT، پس از ایجاد فایل هنری خود مراحل زیر را دنبال کنید:

ایجاد یک کیف پول دیجیتالی و افزودن رمزارز

1. قبل از ایجاد NFT باید یک کیف پول دیجیتالی (کیف رمزارز) یا به‌اصطلاح «والت دیجیتالی» (digital wallet یا crypto wallet) بسازید؛ زیرا در صورت فروش NFT مبلغ آن به‌صورت ارز دیجیتالی به شما پرداخت می‌شود و در صورت تمایل برای خرید آن هم باید مبلغ آن را با ارز دیجیتالی پرداخت کنید. خریدوفروش با استفاده از ارز دیجیتالی هم نیازمند ایجاد یک کیف پول دیجیتالی است. «متاماسک» (Metamask) یکی از محبوب‌ترین کیف‌های دیجیتالی محبوب برای خریدوفروش NFT محسوب می‌شود: برای ایجاد حساب کاربری در این کیف پول دیجیتالی مراحل زیر را دنبال کنید:
2. دانلود اپلیکیشن یا افزونه متاماسک: اپلیکیشن این کیف پول دیجیتالی برای اندروید و iOS منتشر شده است. در ضمن افزونه آن برای مرورگرهای گوگل کروم، فایرفاکس، اج و بریو (Brave) نیز ایجاد شده است. برای دریافت و نصب اپلیکیشن یا افزونه موردنظر خود می‌توانید به این صفحه مراجعه کنید.
3. ایجاد حساب کاربری: پس از دریافت و نصب اپلیکیشن یا افزونه وارد آن شوید و گزینه Get Started را انتخاب کنید. در مرحله بعدی گزینه Create a Wallet را انتخاب کنید. در مرحله بعدی پنجره‌ دربردارنده پیامی باز می‌شود که از شما می‌خواهد به فرایند تقویت عملکرد متاماسک کمک کنید. در صورت تمایل برای انجام این کار گزینه I agree و در صورت عدم تمایل گزینه No thanks انتخاب کنید.
4. در مرحله بعد در کادر New Password یک رمز عبور مناسب وارد (حداقل ۸ کاراکتر) و در کادر Confirm Password دوباره آن را وارد کنید. پس از ورود به حساب کاربری ۱۲ کلمه به شما نمایش داده می‌شود تا در صورت فراموش کردن نام کاربری یا رمز عبورتان یا هر دو، بتوانید با واردکردن این کلمات وارد حساب کاربری خود شوید؛ بنابراین حتماً این ۱۲ کلمه را روی یک تکه کاغذ بنویسید و از آن در مکانی امن به‌دقت نگهداری کنید. توصیه می‌کنیم این کلمات را ترجیحاً در وسایل دیجیتالی خود ذخیره نکنید تا دسترسی به آن‌ها و سوءاستفاده از این کلمات برای ورود به کیف پولتان به‌راحتی امکان‌پذیر نباشد. پس از نوشتن کلمات روی گزینه Next کلیک کنید.
5. در مرحله بعدی نیز ۱۲ کلمه برای شما نمایش داده می‌شود که باید کلماتی را که در صفحه قبلی نمایش داده شدند از میان آن‌ها انتخاب کنید. پس از انتخاب کلمات روی گزینه Confirm کلیک کنید تا به مرحله بعدی بروید در مرحله بعدی با کلیک روی گزینه All Done مراحل ایجاد کیف پول شما تکمیل می‌شود.

انتخاب یک فروشگاه برای ارائه NFT و فروش آن

در گام بعدی باید یک فروشگاه برای ارائه و فروش NFT خود انتخاب کنید. فروشگاه‌های آنلاین زیادی برای این منظور ایجاد شده است که از میان آن‌ها می‌توان به زورا (Zora)، مینتیبل (Mintable) و اوپن سی (Open sea) اشاره کرد (این فروشگاه‌ها درواقع یک پلتفرم محسوب می‌شوند). شما می‌توانید از طریق این فروشگاه‌ها NFT خود را ایجاد کنید و آن را به فروش برسانید.

به طور خلاصه باید بگوییم.پس از ورود به فروشگاه و تبدیل اثر هنری خود به فایل NFT، فایل به یک آدرس دیجیتالی تبدیل و ذخیره می‌شود. آدرس دیجیتالی ایجادشده برای هر یک از NFT ها، منحصربه‌فرد و اختصاصی است و تغییر و کپی آن امکان‌پذیر نیست. خریدار با خرید NFT می‌تواند به آدرس دیجیتالی آن دسترسی پیدا کند.

 اوپن سی یکی از محبوب‌ترین و بزرگ‌ترین فروشگاه‌های فروش NFT است. به همین دلیل نحوه ایجاد NFT و خرید و فروش آن در این فروشگاه را توضیح می‌دهیم.

پس از ورود به این فروشگاه باید ابتدا روی گزینه Create در صفحه اول این فروشگاه کلیک کنید و سپس با انتخاب یکی از کیف‌های پولی که این فروشگاه از آن‌ها پشتیبانی می‌کند، کیف پول خود را حساب کاربری‌تان در فروشگاه متصل کنید (این فروشگاه از متاماسک پشتیبانی می‌کند).

پس از متصل شدن کیف پولتان حساب کاربری‌تان در فروشگاه می‌توانید با کلیک روی گزینه Sign اطلاعاتی مانند تصویر، آدرس ایمیل و نام کاربری خود را وارد کنید (پیش از واردکردن نام کاربری تنها آدرس کیف پول دیجیتالی‌تان به‌عنوان نام کاربری‌تان نمایش داده می‌شود).

پس از ایجاد حساب کاربری برای ایجاد NFT در فروشگاه مراحل زیر را دنبال کنید:

1. با کلیک روی گزینه Create وارد صفحه بارگذاری NFT می‌شوید. در این قسمت می‌توانید نام و توضیح کوتاه در مورد فایل NFT خود بنویسید. درصورتی‌که می‌خواهید آدرس NFT به صفحه وب خاصی لینک شود، می‌توانید آدرس URL صفحه موردنظر را نیز در این صفحه وارد کنید. تبدیل فایل‌های تصویری، صوتی، ویدیویی و حتی مدل‌های سه‌بعدی به NFT امکان‌پذیر است. حداکثر حجم یک فایل برای تبدیل آن به NFT باید ۱۰۰ مگابایت باشد (البته توصیه می‌کنیم برای بارگذاری سریع فایل آن حجم کمتر از این میزان باشد). فرمت‌های قابل پشتیبانی برای تبدیل فایل به NFT شامل GLTF و GLB (صحنه‌ها و مدل‌های سه‌بعدی)، OGG و MP3 وWAV (فایل‌های صوتی)، MP4 و WEBM (فایل‌های ویدیویی)، PNG (فایل‌های تصویری)، SVG (مدل‌ها و تصاویر دو بعدی)، PG (اسناد و فایل‌های متنی) و GIF (فایل‌های گیف) می‌شود.
2. در مرحله بعدی می‌توانید فایل NFT خود را مطابق میل‌تان سفارشی‌سازی کنید. مثلاً می‌توانید متن به NFT خود اضافه کنید (با انتخاب گزینه Properties) و ویژگی‌های متنی ذکرشده را در قالب نوار پیش‌رونده (با استفاده از گزینه Level) یا به‌صورت عددی (با استفاده از گزینه Stats) نمایش دهید. همچنین می‌توانید با فعال کردن گزینه unlockable content دسترسی به محتواهای فایل خود را امکان‌پذیر کنید یا با فعال کردن explicit & sensitive content به کاربران هشدار دهید که فایل شما دربردارنده اطلاعات صریح و حساسی است.
3. پس از اعمال سفارشی‌سازی‌های موردنظر خود، بلاکچینی که را می‌خواهید NFT روی آن ضرب یا به‌اصطلاح مینت (Mint)شود، انتخاب کنید (در حالت پیش‌فرض بلاکچین اتریوم انتخاب شده است؛ توصیه می‌کنیم آن را تغییر ندهید). درنهایت روی گزینه Create کلیک کنید تا فایل NFT شما ایجاد شود. لازم به ذکر است در هنگام ساخت NFT مبلغی به‌عنوان کارمزد از شما درخواست و از کیف پول کسر می‌شود؛ بنابراین باید موجودی کیف پول دیجیتالی به‌اندازه کافی ‌باشد. برای افزودن رمزارز به کیف دیجیتالی خود باید ارز دیجیتالی موردنظر خود (مثلاً اتریوم) را خریداری و آن را به کیف پول خود منتقل کنید. نحوه انجام این کار در مقاله «چگونه وارد متاورس شویم و در آن آواتار بسازیم» دیجیاتو توضیح داده شده است

فروش NFT

پس از ایجاد فایل NFT می‌توانید آن را به فروش برسانید. برای فروش این فایل مراحل زیر را دنبال کنید:

1. پس از کلیک روی عکس پروفایل خود (درصورتی‌که هنوز عکسی برای پروفایل خود انتخاب نکرده‌اید روی آیکون آدمک داخل دایره کلیک کنید)، ابتدا گزینه Profile و پس از آن گزینه Sell را انتخاب کنید.
2. در مرحله بعدی باید قیمت و روش فروش خود را مشخص کنید. برای فروش NFT خود می‌توانید از روش فروش با قیمت ثابت (Fixed Price sale) یا فروش با بالاترین قیمت پیشنهادشده یا کمترین قیمت قابل‌قبول (Timed Auction sale) یا همان فروش مزایده‌ای استفاده کنید. همچنین می‌توانید دوره زمانی مشخصی برای قابل‌فروش بودن NFT خود مشخص کنید (یک روز، ۳ روز، یک هفته) یا تاریخ آغاز و پایان موردنظرتان را در تقویم مشخص کنید. در ضمن می‌توانید فایل‌های NFT را در قالب یک پکیج به فروش برسانید یا خریدار خاصی را برای NFT خود مشخص کنید (برای انجام این کار تنها کافی است آدرس آن‌ها را در بخش Reserve for a specific buyer وارد کنید). پس از انجام این مراحل با انتخاب گزینه complete listing فایل در لیست فروش قرار می‌گیرد.
3. پس از فروش فایل وجه آن به کیف پول دیجیتالی شما انتقال داده می‌شود. لازم به ذکر است با هر بار فروش فایل ۱۰ درصد از مبلغ آن به کیف پول سازنده آن انتقال داده می‌شود؛ البته در هنگام فروش فایل ۲.۵ درصد از مبلغ آن به‌عنوان حق سرویس به فروشگاه تعلق می‌گیرد. متأسفانه در حال حاضر استفاده از خدمات فروشگاه اپن سی برای ایرانیان به دلایل تحریم امکان‌پذیر نیست و برای بهره‌مندی از خدمات آن یا باید آدرس آی پی خود را تغییر دهید و یا فروشگاه دیگری را برای ساخت و فروش NFT انتخاب کنید (چند فروشگاه NFT داخلی نیز ایجاد شده است). نحوه ساخت و فروش NFT در فروشگاه‌های مختلف ایجادشده برای این هدف تقریباً مشابه است.

خرید ان اف تی

برای خرید NFT در اپن سی باید پس از انتخاب فایل موردنظر خود گزینه Buy Now را انتخاب کنید (درصورتی‌که سازنده روش Timed Auction sale را برای فروش انتخاب کرده باشد، می‌توانید با انتخاب گزینه Make Offer مبلغ پیشنهادی خود را مشخص کنید). پس از تکمیل فرایند خرید فایل موردنظر به کیف پول شما انتقال داده می‌شود و مبلغ به کیف فروشنده منتقل می‌شود. برای مشاهده NFT خریداری‌شده به بخش Collected در پروفایل خود مراجعه کنید.

آیا خریدوفروش NFT قانونی است؟

در حال حاضر قوانین زیادی در رابطه با ایجاد NFT و خریدوفروش آن وضع نشده است؛ اما اصلاً فعالیتی غیرقانونی محسوب نمی‌شود و یکی از راه‌های کسب درآمد در متاورس و یکی از منابع درآمد هنرمندان فعال در حیطه هنر دیجیتالی محسوب می‌شود. در ضمن ساخت NFT و خریدوفروش آن تنها روش نقل‌وانتقال مالکیت دارایی‌های دیجیتالی است..

کاربردهای NFT

NFT علاوه بر ایجاد بستر مناسب برای فروش آثار هنری دیجیتالی با حفظ مالکیت معنوی این آثار در هنگام انتقال مالکیت آن‌ها و همچنین اثبات مالکیت دارایی‌های دیجیتالی و امکان‌پذیر کردن انتقال مالکیت آن‌ها و تسهیل این کار (به‌خصوص در متاورس) کاربردهای دیگری نیز دارد که به شرح زیر هستند:

• ایجاد دارایی‌های دیجیتالی مختلف در متاورس و حتی زمین متاورس به شکل NFT و خریدوفروش آسان و مطمئن آن‌ها از این طریق

• ایجاد برچسب‌های کد QR برای هر کالا که دربردارنده تمام اطلاعات آن باشد. در ضمن امکان ردیابی محصولات از مرحله تولید تا مرحله انتقال و عرضه آن‌ها نیز با استفاده از این فناوری امکان‌پذیر است. NFT می‌تواند از دست‌کاری شدن اطلاعات محصولات مختلف توسط افراد سودجو و فروشندگان متخلف نیز جلوگیری کند؛ زیرا در فایل NFT داده‌ها و اطلاعات رمزگذاری می‌شوند و کلید رمز فایل تنها در اختیار افراد مجاز به دسترسی به اطلاعات قرار می‌گیرد و دسترسی به اطلاعات برای افراد غیرمجاز غیرممکن است.
• ذخیره‌سازی اطلاعات پزشکی بیماران بدون خطر دسترسی به اطلاعات شخصی آن‌ها و نقض حریم خصوصی آن‌ها و همچنین ذخیره‌سازی اطلاعات بسیار حساس پزشکی

• ارائه آیتم‌های دیجیتالی در بازی‌ها (مخصوصاً بازی‌های متاورس) برای ارتقای توانایی‌ها و مهارت‌های شخصیت‌های بازی یا سفارش سازی ظاهر آن‌ها. در بازی‌های NFT پاداش‌ها و جوایز معمولاً در قالب NFT به بازیکنان اهدا می‌شود و بازیکنان می‌توانند از طریق خریدوفروش آن‌ها درآمد خوبی به دست آورد. در کل NFT می‌تواند معامله آیتم‌های مختلف و کسب درآمد در سیستم بازی را آسان‌تر کند.

همچنین درصورتی‌که آیتم‌های مختلف در بازی به NFT تبدیل شوند، از دسترسی کودکان به آیتم‌هایی که به دلایل مختلف مناسب سن آن‌ها نیست، جلوگیری می‌شود؛ آیتم‌هایی مثل سلاح‌های سرد و گرم خشونت‌آمیز که می‌تواند روحیه خشنی در کودکان ایجاد کند و آن‌ها را به انسان‌های پرخاشگری تبدیل کند یا آیتم‌های مختص سفارشی‌سازی ظاهری که ممکن است برای رده سنی کودکان مناسب نباشد.

• عرضه لباس‌های دیجیتالی طراحی‌شده توسط فعالان عرصه مد دیجیتال در متاورس. این لباس‌ها می‌توانند برای سفارشی‌سازی ظاهر آواتارهای دیجیتالی در متاورس به کار گرفته شوند.

• خریدوفروش بلیط‌های دیجیتالی برای رویدادها و مراسم مختلف و همچنین بلیط وسایل حمل‌ونقل عمومی. با استفاده از این فناوری برای ارائه بلیط هم نیاز به مصرف کاغذ کمتر می‌شود و هم می‌توان تمام اطلاعات لازم را در NFT بلیط قرارداد و تنها با اسکن NFT تمام آن‌ها را مشاهده کرد؛ به‌عنوان‌مثال می‌توان پرداختی‌های مشتریان برای استفاده از وسایل حمل‌ونقل عمومی در ایستگاه‌های مختلف را در این فایل‌های NFT قرار داد.

مسلماً ذکر تمام اطلاعات لازم روی بلیط‌های کاغذی در بسیاری از موارد یا امکان‌پذیر نیست یا باعث شلوغی نوشته‌ها روی بلیط‌ها می‌شود برای خریدوفروش بلیط ها در متاورس نیز می‌توان از NFT استفاده کرد.

• خریدوفروش اسناد دیجیتالی در دنیای واقعی و دنیای متاورس

• کاهش کلاه‌برداری‌ها در معاملات مختلف به‌خصوص در معاملات خرید یا اجاره ملک

• جلوگیری از ضایع شدن حقوق مخترعان در هنگام ثبت گواهی‌نامه حق اختراع، جلوگیری از سرقت حق اختراع و ایده دزدی و همچنین جلوگیری از تضییع حق کپی‌رایت. همان‌طور که گفتیم هر NFT تنها برای یک آیتم ایجاد می‌شود و NFT اختصاصی هر آیتم اعم از اسناد و مدارک و آثار هنری دیجیتالی نمونه مشابه دیگری ندارد و قابل کپی هم نیست.

در ضمن به دلیل اینکه در فایل NFT داده‌های متا یا متادیتا هم رمزگذاری می‌شوند و کلید رمز هر یک از آن‌ها تنها در دسترس افراد مجاز قرار می‌گیرد، دسترسی به چنین اطلاعاتی توسط افراد غیرمجاز و دست‌کاری آن‌ها غیرممکن می‌شود.

• امکان‌پذیر شدن ایجاد مدارک تحصیلی به‌صورت کاملاً دیجیتالی و رمزگذاری‌شده به‌صورت اختصاصی برای هر فرد. ممکن است در آینده به لطف این فناوری مدارک تحصیلی فیزیکی و کاغذی کاملاً منسوخ شوند و دسترسی به اطلاعات تحصیلی افراد برای هکرها غیرممکن شود.

• تبدیل آثار هنری فیزیکی به NFT جهت جلوگیری از سرقت آن‌ها یا ایجاد نمونه‌های جعلی از آن‌ها

• تسهیل شناسایی هویت افراد برای رای‌گیری با ایجاد NFT اختصاصی برای هر فرد

• ایجاد مدارک شناسایی دیجیتالی برای افراد (با استفاده از این روش افرادی که فاقد مدارک شناسایی فیزیکی هستند دیگر برای احراز هویت خود با مشکل مواجه نمی‌شوند و صدور مدارک شناسایی المثنی نیز دیگر برای آن‌ها لازم نیست)

در کل NFT می‌تواند در هر حیطه‌ای که حفاظت از اطلاعات مهم و جلوگیری از دسترسی افراد غیرمجاز به این اطلاعات و دست‌کاری آن‌ها اهمیت زیادی دارد، ابزار مفیدی برای رمزگذاری اطلاعات و حفظ امنیت آن‌ها باشد. در ضمن این فناوری در حیطه‌هایی که ایجاد شناسه دیجیتالی اختصاصی و منحصربه‌فرد برای هر آیتم برای تسهیل ردیابی آن‌ها یا دسترسی به اطلاعات لازم در مورد آن‌ها بسیار مهم و حتی ضروری است، نیز می‌تواند مؤثر واقع شود.

مزایا و معایب ان اف تی

NFT با توجه به ماهیت خود مزایا و معایبی دارد که به شرح زیر هستند:

مزایا

• رشد ارزش: به‌عنوان‌مثال ان‌اف‌تی CryptoPunk #3100 دربردارنده ۱۰ هزار تصویر ایجادشده در قالب توکن دیجیتالی و پیکسل شده است، در سال ۲۰۱۶ به قیمت ۲۱۲۶ دلار فروخته شد و اکنون فردی که این NFT را در اختیار دارد، قیمت ۷.۵ میلیون دلار را برای آن پیشنهاد کرده است! بنابراین NFT دارایی دیجیتال مناسبی برای سرمایه‌گذاری بلندمدت در حوزه اقتصاد دیجیتال و فضای مجازی محسوب می‌شود.

• برخورداری از مالکیت منحصربه‌فرد و اختصاصی

• غیرمتمرکز بودن: غیرمتمرکز بودن NFT به این معنی است که برای استفاده از آن و نقل‌وانتقال مالکیت آن نیاز به کسب مجوز از مراجعی مثل بانک یا هر سازمان یا نهاد دیگری نیست.
• حفاظت از اطلاعات مهم با امنیت بالا و جلوگیری از دسترسی هکرها به اطلاعات و آسیب‌پذیر شدن آن‌ها در برابر هکرها

معایب

• دشوار بودن تبدیل آثار هنری فیزیکی به آثار دیجیتالی در برخی از موارد. بدون تردید برخی از آثار فیزیکی هنری قدیمی و شاخص مثل تابلوهای نقاشی اصل بسیار قدیمی متعلق به نقاشان شاخص، بسیار ارزشمند هستند و حتی برخی از آن‌ها جزو سرمایه‌ها و گنجینه‌های ملی محسوب می‌شود. برای تبدیل نسخه‌های اصل این آثار هنری به فایل‌های دیجیتالی باید بسیار با احتیاط عمل کرد تا کوچک‌ترین آسیبی نبینند و این موضوع باعث می‌شود تبدیل آن‌ها به آثار هنری دیجیتالی دشوار شود

• ارزش نه‌چندان بالای برخی از فایل‌های NFT: همان‌طور که گفتیl در هنگام خرید فایل‌های مختلف NFT تنها مالکیت مادی آن‌ها به شما انتقال داده می‌شود و مالکیت معنوی آن در اختیار سازنده آن باقی خواهد ماند. همچنین ممکن است کپی‌های متعددی از یک اثز هنری دیجیتال منتشر شود و NFT ایجادشده از آن ارزش چندانی نداشته باشد
• مصرف زیاد انرژی برای تولید NFT: ایجاد فایل NFT نیازمند انجام پردازش‌ها و فعالیت‌های محاسباتی گسترده است که افزایش مصرف انرژی برق را به دنبال دارد. افزایش مصرف برق هم باعث افزایش استفاده از سوخت‌های فسیلی برای تولید برق بیشتر می‌شود که می‌تواند آسیب‌های قابل‌توجهی را به محیط‌زیست وارد کند.

گران‌ترین NFT ها

از میان گران‌ترین NFT هایی که تاکنون فروخته شده است می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• Pak’s ‘The Merge’ با قیمت ۹۱.۸ میلیون دلار : این NFT تاکنون توسط ۳۰هزار کلکسیونر خریداری شده و در دسامبر ۲۰۲۱ به گران‌ترین NFT فروخته‌شده تا زمان کنونی تبدیل شد. این NFT در واقع یک پروژه است که شامل توکن‌های انبوه می‌شود و می‌توان با آن توکن جمع‌آوری کرد. هر چقدر تعداد توکن‌های این NFT بیشتر شود، ارزش آن بیشتر می شود.
• Everydays: the First 5000 Days با قیمت ۶۹.۳ میلیون دلار: این NFT دربردارنده ۵ هزار تصویر کلاژ ایجادشده توسط هنرمندی به نام بیپل (Beeple) است که تاکنون ۵۰۰۰ کلکسیونر آن را خریداری کرده‌اند.

• Clock با قیمت ۵۲.۷ میلیون دلار: این NFT تاکنون توسط ۱۰ هزار کلکسیون خریداری شده است نشان‌دهنده تعداد روزهای طی شده از زمان آغاز حبس «جولین آسانژ» (Julian Assange)، بنیان‌گذار «ویکی لیکس» ( WikiLeaks)، سازمان افشاکننده اسناد و اطلاعات محرمانه و حساس از سوی منابع ناشناس، است. تعداد روزهای این NFT هر روز به‌روز می‌شود.
• human one با قیمت ۲۸.۹۸ میلیون دلار: این NFT نیز متعلق به بیپل است و در حقیقت یک ویدیو محسوب می‌شود که یک انسان را از زوایای مختلف نشان می‌دهد
• CryptoPunk #5822 با قیمت ۲۳.۷ میلیون دلار: تاکنون چندین نسخه از NFT کریپتوپانک ایجاد شده و در حال حاضر CryptoPunk #5822 گران‌قیمت‌ترین NFT این مجموعه NFT محسوب می‌شودامکان دارد در آینده NFT گران‌قیمت‌تری از این مجموعه نیز ایجاد شود.

سوالات رایج درباره NFT