ایستگاه فضایی بین المللی: از اتصال اولین ماژول‌ها تا کشف دنیاهای جدید
اگر بخواهیم در یک جمله این دست‌ساخته جذاب بشر را معرفی کنیم، میتوانیم بگوییم که ایستگاه فضایی بین‌المللی یک فضاپیمای بزرگ در مدار زمین است. این فضاپیما خانه‌ای برای فضانوردان و اعضای خدمه ماموریت‌های فضایی ...
در دیجیاتو ثبت‌نام کنید
جهت بهره‌مندی و دسترسی به امکانات ویژه و بخش‌های مختلف در دیجیاتو عضو ویژه دیجیاتو شوید.
عضویت در دیجیاتوتازههای تکنولوژی
اگر بخواهیم در یک جمله این دست‌ساخته جذاب بشر را معرفی کنیم، میتوانیم بگوییم که ایستگاه فضایی بین‌المللی یک فضاپیمای بزرگ در مدار زمین است. این فضاپیما خانه‌ای برای فضانوردان و اعضای خدمه ماموریت‌های فضایی است که تا پایان ماموریتشان بتوانند به نیازهای اولیه و ابزارهای علمی مورد نیاز خود دسترسی داشته باشند.
البته این فضاپیما بیش از آنکه خانه‌ای برای ساکنانش باشد، یک آزمایشگاه فضایی خاص و بزرگ است. تاکنون چندین کشور طی یک همکاری بین‌المللی تلاش کردند تا این آزمایشگاه را برپا کنند و فضانوری‌ها و آزمایش‌های علمی خود را در فضایی خارج از جو زمین انجام دهند.
سن ایستگاه فضایی بین‌المللی چقدر است؟
اولین قطعه ایستگاه فضایی بین‌المللی در ۲۹ آبان ۱۳۷۷ به فضا رفت. ماژول «راشا زاریا» (Russia Zarya) روسیه‌ای با راکت پروتون این کشور به موقعیت مورد نظر در مدار منتقل شد و دو هفته پس از آن، ناسا با شاتل فضایی STS-88 ماژول Unity/Node1 را به همان موقعیت ارسال کرد تا فضانوردان این ماموریت این دو قطعه را به هم اتصال دهند.
بیشتر قطعات این مجموعه در دو سال پس از آن به این دو ماژول اصلی متصل شد و در ۱۲ آبان ۱۳۷۹ آماده راه‌اندازی و سکونت فضانوردان شد. به گفته ناسا، قطعات اصلی این ایستگاه فضایی تا سال ۱۳۹۰ به آن متصل شد و ساخت آن پایان یافت. تا امروز، تعمیر قطعات این ایستگاه با پیاده‌روی فضانوردان و با کمک بازوهای رباتی متصل به ایستگاه انجام می‌شده است.
از زمان آغاز به کار این مجموعه، شش فضانورد به عنوان اعضای خدمه ایستگاه فضایی در آن ساکن بودند که به مرور زمان و پس از پایان ماموریت هر یک از آن‌ها، فرد جدیدی جایگزین می‌شود.
ایستگاه فضایی بین‌المللی چه بخش‌هایی دارد؟
ایستگاه فضایی بین‌المللی از چندین قسمت مختلف تشکیل شده است که از زمان راه‌اندازی آن در ۱۲ آبان ۱۳۷۹ تا امروز، فضانوردان ملیت‌های مختلف بخش‌های متفاوتی به آن اضافه کرده‌اند. به گفته ناسا، این ایستگاه ماژول‌های آزمایشگاهی از ایالات متحده، روسیه، ژاپن و اروپا دارد. این ایستگاه به همراه پنل‌های خورشیدی خود به اندازه یک زمین فوتبال آمریکایی است و ۱۱۰ متر طول دارد و وزن آن تقریبا ۴۲۰ تن است.
این مجموعه شش اتاق خواب بزرگ، دو سرویس بهداشتی، یک باشگاه ورزشی و یک پنجره ۳۶۰ درجه دارد که تجربه زندگی در فضا را برای هر بازدیدکننده‌ای جذاب و لذت بخش می‌کند. فضانوردانی که ایستگاه فضایی را بازدید کرده‌اند، فضای داخلی آن را مشابه دو بوئینگ ۷۴۷ می‌دانند.
ایستگاه فضایی بین‌المللی قطعه به قطعه با پیاده‌روی فضایی فضانوردان و کمک بازوهای رباتی در مدار ساخته شده است. ناسا برای ساخت این مجموعه و ارسال محموله‌ها از شاتل‌های فضایی استفاده می‌کرد، اما برخی از این محموله‌ها با راکت‌های یکبار مصرف نیز به موقعیت ایستگاه فضایی منتقل می‌شد. این مجموعه با اتصال چندین ماژول متفاوت به یکدیگر شکل گرفته است که این ماژول‌ها شامل اتاق‌های خواب، آزمایشگاه‌ها، پنل‌های خورشیدی و ساختارهای خارجی آن می‌شود.
روی بازوهایی که پنل‌های خورشیدی را به بدنه اصلی ایستگاه فضایی بین‌المللی متصل می‌کند، سنسورهایی وجود دارد که دمای داخل ایستگاه را کنترل می‌کند.
اولین ماژول ایستگاه فضایی یعنی راشا زاریا در ۲۹ آبان ۱۳۷۷ با راکت پروتون روسیه به فضا پرتاب شد. دو هفته پس از آن، ناسا ماژول Unity/Node1 را به همان موقعیت ارسال کرد و فضانوردان این ماموریت، این دو قطعه را به هم متصل کردند. پس از آن، سایر قطعات مهم ایستگاه با شاتل‌های فضایی و سایر راکت‌ها به این موقعیت منتقل می‌شدند و در طول این سال‌ها چندین قطعه جدید به آن اضافه شد.
ایستگاه فضایی بین‌المللی کجاست؟
ایستگاه فضایی بین‌المللی در ارتفاع میانگین ۴۰۰ کیلومتری از سطح زمین قرار دارد و هر ۹۰ دقیقه یکبار با سرعت میانگین ۲۸ هزار کیلومتر بر ساعت به دور زمین می‌چرخد. میانگین؟ بله. این فضاپیما مثل هر جسم دیگری که در مدار زمین قرار می‌گیرد، به دلیل اتلاف انرژی دچار کاهش ارتفاع می‌شود و سرعتش را از دست می‌دهد. اما زمانی که تغییر محسوسی در ارتفاع یا سرعت ایستگاه ایجاد شود، سنسورها و موتورهایی که روی ایستگاه فضایی نصب شده‌اند آن را به موقعیت امن خود بازمی‌گردانند.
خوشبختانه ایستگاه فضایی بین‌المللی در مداری قرار دارد که گاهی اوقات از فراز ایران عبور می‌کند. با بازتاب نور خورشید از پنل‌های خورشیدی این ایستگاه، درخشش آن حتی از سیاره ناهید بیشتر می‌شود و به راحتی با چشم غیر مسلح می‌توان آن را مشاهده کرد. با نقشه‌هایی مثل وبسایت Heavens-above می‌توانید ایستگاه فضایی بین‌المللی و سایر ماهواره‌ها را ردیابی و رصد کنید.
ایستگاه فضایی بین‌المللی چه اهمیتی دارد؟
ایستگاه فضایی بین‌المللی به فضانوردان اجازه می‌دهد که حضوری طولانی در فضا داشته باشند و بتوانند از شرایط ریزگرانش (Microgravity) در فضا برای انجام آزمایش‌های علمی خود استفاده کنند. از زمانی که ایستگاه فضایی بین‌المللی در فضا قرار گرفته است، انسان‌ها هر روز در آن زندگی کردند و تجربه‌های متفاوتی رقم زدند.
در آزمایشگاه‌های ایستگاه فضایی، به دلیل شرایط خاص گرانشی، آزمایش‌هایی انجام شده است که روی زمین قابل انجام نبودند. هر کدام از این آزمایش‌ها به نتایجی ختم می‌شود که می‌تواند شرایط زندگی انسان‌ها را بهبود ببخشد و حتی برخی از آن‌ها در زندگی روزمره ما تاثیرگذار هستند.
همچنین، محققان با حضور فضانوردان در گرانش ضعیف ایستگاه فضایی بین‌المللی، می‌توانند واکنش بدن انسان به ریزگرانش را مطالعه کنند. تا امروز، ناسا و سایر همکارانش به خوبی نگهداری از یک ایستگاه فضایی را یاد گرفتند و تجربه‌هایی به دست آوردند که می‌تواند در ماموریت‌های فضایی آینده تاثیرگذار باشد و به آن‌ها کمک کند.
در حال حاضر، تمرکز اصلی ناسا روی کاوش دنیاها و سیاره‌های دیگر است. ایستگاه فضایی بین‌المللی در این مسیر، اولین قدم برای رسیدن به این دنیاهای جدید و تجربه‌های بزرگتر است و ناسا در ماموریت‌های آینده خود، مثل ماموریت‌های گذشته، از این ایستگاه و تجربه‌های آن استفاده می‌کند و برای همیشه - یا حداقل آینده نزدیک - فضاپیمای محبوب ناسا خواهد ماند.
برای گفتگو با کاربران ثبت نام کنید یا وارد حساب کاربری خود شوید.