مدلسازی تایتان، از شباهت بیش از حد بزرگترین قمر سیاره زحل به زمین خبر می‌دهد

حدود یک میلیارد و 600 میلیون کیلومتر دورتر از جایی که شما در آن قرار گرفته‌اید، قمری در نزدیکی زحل وجود دارد که با نام «تایتان» شناخته می‌شود. در آسمان این سیاره ابر و روی سطح آن مولکول‌های ارگانیک وجود دارد. تایتان یکی از شبیه‌ترین کره‌های منظومه شمسی به زمین است و از این حیث می‌تواند احتمال کشف حیات را در خود بالا ببرد. حالا محققان با مدل‌سازی از این قمر به یک سوال قدیمی پاسخ داده‌اند و متوجه شده‌اند که چشم‌اندازهای آن تحت تاثیر یک فرآیند رسوبی خاص به وجود آمده است.

قمر یخی زحل تفاوت‌های زیادی با زمین دارد، اما گروهی از دانشمندان در تلاش برای کشف گونه‌های متفاوت حیات محیط عجیب این سیاره را مدل‌سازی کردند تا درک بهتری نسبت به تایتان پیدا کنند. آن‌ها می‌گویند انجام این تحقیقات که نتایجش در مجله Geophysical Research Letters منتشر شده، پیش از آغاز تلاش برای کشف حیات فرازمینی مورد نیاز بوده است.

این محققان درباره چگونگی تاثیر فرآیندهای رسوبی در تشکیل غارها، دره‌ها و شنزارهای تایتان مطالعه کردند. «متیو لاپوتره»، زمین‌شناس دانشگاه استنفورد می‌گوید: «اگر بفهمیم قطعات مختلف پازل چطور کنار هم جفت می‌شوند و چه مکانیکی دارند، می‌توانیم با استفاده از شکل‌های به جا مانده از این فرآیندهای رسوبی درباره اقلیم یا تاریخ زمین‌شناسی تایتان اطلاعات کسب کنیم و دریابیم که این فرآیندها ممکن است چگونه بر حیات در این سیاره تاثیر گذاشته باشند.»

پارادوکس وجود شن در قمر زحل

فرآیندهای رسوبی روی زمین به‌راحتی به ما توضیح می‌دهند که هر زمین‌چهر (Landform) چگونه به وجود آمده است. اما در تایتان اوضاع پیچیده‌تر است. منشاء زمین‌چهرهای بزرگ‌ترین قمر زحل به‌صورت یک راز باقی مانده چون دانه‌های شن تایتان مثل شن‌های زمین نیستند. لاپوتره می‌گوید: «وقتی باد دانه شن‌ها را جابه‌جا می‌کند، آن‌ها با یکدیگر و با سطح محیط برخورد می‌کنند. این برخوردها در طول زمان اندازه دانه‌های شن را کاهش می‌دهد. ولی مکانیزم رشدی که بتواند این موازنه را متعادل کند و اجازه دهد دانه‌های شن اندازه خود را حفظ کنند، کشف نشده بود.»

اگر دانه‌های شن تایتان در طول زمان با بادها از بین رفته باشد، زمین‌چهرهای این قمر چگونه به وجود آمده‌اند؟ محققان پس از مدل‌سازی از بزرگ‌ترین ماه سیاره کیوان دریافتند که این کره دارای نوع خاصی از فرآیند رسوبی به نام تف‌جوشی است که باعث ترکیب دانه‌هایی می‌شود که به یکدیگر برخورد می‌کنند.

این مدل‌سازی به محققان اجازه داد تا بالاخره بفهمند چرا در تایتان شن باقی مانده است. لاپوتره و همکارانش همچنین می‌گویند این قمر درست مثل زمین و آن‌چه قبلا در مریخ وجود داشته، دارای چرخه رسوبی فعالی است که می‌تواند توزیع عرضی چشم‌اندازها در فصول مختلف سیاره را توضیح دهد.