ثبت بازخورد

لطفا میزان رضایت خود را از دیجیاتو انتخاب کنید.

واقعا راضی‌ام
اصلا راضی نیستم
چطور میتوانیم تجربه بهتری برای شما بسازیم؟

نظر شما با موفقیت ثبت شد.

از اینکه ما را در توسعه بهتر و هدفمند‌تر دیجیاتو همراهی می‌کنید
از شما سپاسگزاریم.

سوخت کربن خنثی
علمی

استارتاپ 1.5 میلیارد دلاری پرومتئوس با فناوری خود صنعت سوخت را متحول می‌کند؟

استارتاپ‌های مختلفی سعی دارند با استفاده از کربن موجود در هوا سوخت ترکیبی بسازند و آن را با قیمتی در حد سوخت‌های فسیلی روانه بازار کنند. یکی از این استارتاپ‌ها دقیقا مدعی ساخت چنین سیستمی ...

ایمان صاحبی
نوشته شده توسط ایمان صاحبی | ۹ اردیبهشت ۱۴۰۱ | ۲۲:۰۰

استارتاپ‌های مختلفی سعی دارند با استفاده از کربن موجود در هوا سوخت ترکیبی بسازند و آن را با قیمتی در حد سوخت‌های فسیلی روانه بازار کنند. یکی از این استارتاپ‌ها دقیقا مدعی ساخت چنین سیستمی شده و می‌خواهد با قیمت پایین محصول خود صنعت سوخت را متحول کند. اگرچه خیلی از شرکت‌های بزرگ از جمله BMW در استارتاپ «پرومتئوس» سرمایه‌گذاری کرده‌اند، اما منتقدان هم استدلال‌های خاص خودشان را دارند.

«راب مک‌گینیس»، بنیان‌گذار و مدیرعامل «پرومتئوس فیولز» (Prometheus Fuels) چند وقت پیش آماده شده بود تا فناوری درخشان خود را به نمایش بگذارد، دستگاهی با یک پوسته خاص که نانولوله‌های کربنی در آن قرار گرفته و روزنه‌هایی را تشکیل می‌دهند که الکل را از آب جدا می‌کنند. دستگاه آن روز به منبعی پر از آب و الکل وصل شده بود.

همان‌طور که مک‌گینیس توضیح می‌داد این فناوری چگونه کار می‌کند، تیمش با استفاده از این دستگاه باک یک موتورسیکلت «هارلی-دیویدسون» را پر می‌کردند. الکل از درون پوسته جاری می‌شد و آن‌قدر آن را محکم می‌کرد تا انرژی لازم برای موتور فراهم شود. سپس به حضار اجازه داده شد تا دوری با این موتورسیکلت بزنند.

این نمایش بخشی از ارائه مک‌گینیس برای معرفی فناوری جدیدی بود که قرار بود کار بزرگی انجام دهد. پرومتئوس می‌خواهد با خارج کردن گاز گلخانه‌ای از هوا و تبدیل آن به سوخت کربن خنثی (Carbon-Neutral)، آن هم به قیمتی نزدیک به سوخت‌های فسیلی معمولی، صنعت سوخت را متحول کند. این شرکت تاکنون سرمایه‌گذاران زیادی را جذب کرده و از شرکت‌هایی مثل واحد سرمایه‌گذاری بی‌ام‌و، فروشگاه Maersk و Y Combinator بیش از 50 میلیون دلار سرمایه به دست آورده است.

استارتاپ پرومتئوس

این استارتاپ همین حالا قراردادهایی امضا کرده تا میلیون‌ها گالن سوخت به شرکت هواپیمایی American Airlines و سایر شرکت‌های هواپیمایی برساند. حتی رئیس جمهور آمریکا، جو بایدن هم در یکی از سخنرانی‌های خود به نام این شرکت اشاره کرده بود. پرومتئوس فیولز سپتامبر پارسال اعلام کرده بود که ارزش آن‌ها به بیش از 1.5 میلیارد دلار رسیده است. ولی مشکل این‌جاست که شواهد کمی دال بر توانایی این استارتاپ در زمینه محقق‌سازی ادعاهایش وجود دارد.

فناوری استارتاپ پرومتئوس چیست؟

مک‌گینیس و تیمش نمونه اولیه سیستمی را ساخته‌اند که یک پوسته نانولوله‌ای را با دستگاهی ترکیب می‌کند که کربن دی‌اکسید و یک سلول الکتروشیمیایی نوین را می‌مکد. این سیستم کربن دریافتی را به الکل تبدیل و بعد آن را فشرده می‌کند تا هزینه‌ها کاهش یابد.

نسخه تجاری این سیستم از انرژی تجدیدپذیر استفاده می‌کند و یک مرحله نهایی دارد که الکل را به اشکال ترکیبی بنزین، گازوئیل و سوخت جت بدل می‌سازد. مک‌گینیس می‌گوید سوخت حاصله می‌تواند از نظر قیمت با سوخت‌های فسیلی رقابت کند و بیشتر از مقدار گازی که از هوا می‌مکد، آلودگی تولید نمی‌کند.

این فناوری تفاوت‌های زیادی با پالایشگاه‌های بزرگی دارد که جهان برای تامین سوخت مورد نیاز برای حمل و نقل به آن‌ها وابسته است. فناوری پرمتئوس ماژولار خواهد بود و می‌تواند هر جایی با هزینه نسبتا پایین ساخته شود. این شرکت آوریل پارسال اعمال کرد که انتظار دارد تا سال 2030 حدود نیم میلیون مرکز تولید سوخت فعال داشته باشد. این مراکز می‌توانند سالانه حدود 50 میلیارد گالن سوخت تولید کنند و تا پایان دهه جاری تقریبا 7 میلیارد تن کربن دی‌اکسید از هوا حذف کنند.

اگر این سوخت واقعا با هزینه و در مقیاس ادعایی تولید شود، پرومتئوس می‌تواند به‌طور جدی بازار جهانی انرژی را متحول کند. این استارتاپ به روشی ساده قادر به خنثی کردن آلودگی خودروهای درون جاده‌ها و حتی کشتی‌ها و هواپیماها خواهد بود. مک‌گینیس و تیمش همچنین می‌توانند از فشار وارد بر پالایشگاه‌ها بکاهند و نیاز به استخراج سوخت‌های فسیلی را کاهش دهند.

برخی کارشناسان به ادعاهای پرومتئوس شک دارند

نازل بنزین

با این حال، ادعاهای استارتاپ پرومتئوس با تردیدهایی در میان محققان، کارآفرینان و سرمایه‌گذاران روبرو بوده است. برخی کارشناسان با مشاهده ارائه این استارتاپ درباره فناوری مورد بحث، شک دارند که شرکت بتواند با هزینه‌های ادعاشده سوخت تولید کند. «اریک مک‌فارلند»، استاد مهندسی شیمی دانشگاه کالیفرنیا، سانتا باربارا می‌گوید: «خنده‌دار است. دوباره وارد دوره حباب فناوری شدیم. مردم روی چیزهایی سرمایه‌گذاری می‌کنند که هرگز کار نخواهند کرد، و این هم یکی از آن‌هاست.»

عده‌ای دیگری تردید دارند که یک استارتاپ کوچک بی‌سروصدا توانسته باشد یک ماده شیمیایی مدرن، یک کاتالیزگر تازه و یک پوسته نانولوله‌ای پیشرفته را در یک سیستم مقرون به‌صرفه با قابلیت تجاری‌سازی قرار داده باشد. آن‌ها یادآور شده‌اند که این شرکت هنوز سیستم خود را به‌طور عمومی به نمایش نگذاشته، فرآیندهای خود را به همتاداوری نرسانده و حتی به سرمایه‌گذاران بالقوه جزئیات زیادی درباره چگونگی کارکرد سیستم ارائه نکرده است.

از سوی دیگر، عدم توانایی پرومتئوس در انجام تعهداتش در زمینه عرضه سوخت‌های ترکیبی به بازار، تردیدهایی را به وجود آورده است. مک‌گینیس ابتدا گفته بود پرومتئوس در سال 2020 بنزین جایگزین خود را با قیمت 3 دلار به ازای هر گالن عرضه می‌کند. اما این شرکت حالا بعد از دو سال هنوز نتوانسته دستگاه یکپارچه‌ای بسازد که قادر به تولید سوخت برای وسایل نقلیه استاندارد امروزی باشد.

همه این‌ها باعث شده عده‌ای به این نتیجه برسند که مک‌گینیس صرفا یک تبلیغات‌چی یا «شومن» است. او قبل از دریافت دکترای مهندسی محیط زیست از دانشگاه ییل، فارغ‌التحصیل رشته تئاتر و نمایش‌نامه‌نویسی بود. ناظران بیرونی می‌گویند ادعاهای عجیب مک‌گینیس در عقد قراردادهای مختلف به این شرکت کمک کرده اما باعث سخت‌تر شدن تشخیص واقعیت شده است. اکثر کارشناسانی که مجله MIT Technology Review با آن‌ها گفتگو کرده، باور دارند که هنوز دهه‌ها زمان لازم است تا کارخانه‌ها بتوانند از کربن موجود در هوا بنزین تولید کنند و قیمت آن را به اندازه سوخت‌های فسیلی کاهش دهند. برخی باور دارند که این مهم هیچ‌گاه محقق نخواهد شد.

راه‌حلی به نام الکتروسوخت

الکتروسوخت

پرومتئوس و چند استارتاپ دیگر که روی تولید سوخت از کربن موجود در هوا کار می‌کنند، محصول نهایی خود را «الکتروسوخت» نامیده‌اند، چون این فرآیند اساساً انرژی موجودی در الکتریسیته را به سوخت مایع تبدیل می‌کند. آن‌ها وعده فراهم‌سازی یک قطعه مهم از پازل تغییرات اقلیمی را می‌دهند. این افراد می‌خواهند یک منبع انرژی با مقدار کربن خنثی بسازند که کل صنعت حمل و نقش را پوشش دهد.

استفاده از باتری برای خودروهای برقی شخصی کارساز بوده، اما تجهیز همه خودروهای جهان به این فناوری و ساخت ایستگاه‌های شارژ لازم دهه‌ها طول می‌کشد. به‌علاوه، هیچ‌کس انتظار ندارد که باتری‌ها بتوانند به این زودی‌ها انرژی لازم برای کشتی‌ها و هواپیماهای بزرگ را تامین کنند.

در حقیقت رقابت با انرژی موجود در سوخت‌های هیدروکربنی (مثل بنزین و گازوئیل) و سهولت استفاده از آن‌ها اصلا ساده نیست. «مریت دیلی»، محقق مرکز کاهش آلودگی‌های کربنی دانشگاه آریزونا می‌گوید این سوخت‌ها ارزان، به‌راحتی قابل حمل، نگهداری و فشرده‌سازی هستند.

الکتروسوخت اجازه می‌دهد به استفاده از این سوخت‌ها ادامه دهیم و بدون نیاز به افزودن گاز گلخانه‌ای بیشتر، از زیرساخت‌های فعلی استفاده کنیم. واضح‌ترین راه برای تولید این نوع سوخت احداث نیروگاه‌هایی است که با استفاده از دستگاه‌های جاذب و حلال، کربن دی‌اکسید را به‌طور مستقیم از هوا به دام می‌اندازند. دستگاه‌های موسوم به الکترولایزر هم می‌توانند آب را جدا کرده و هیدروژن تمیز بسازند. سپس همین هیدروژن در ترکیب با کربن می‌تواند هیدروکربن به وجود آورد.

تصویر شماتیک پرومتئوس

این سازوکار بسیار ساده است و توسط یکی از رقبای استارتاپ پرومتئوس به نام Carbon Engineering استفاده می‌شود. این شرکت در سال 2017 قابلیت تولید سوخت از کربن موجود در هوا را به یکی از نیروگاه‌های آزمایشی خود اضافه کرد. آن‌ها در دنباله همان سال وعده دادند که در بریتیش کلمبیا یک نیروگاه تجاری با قابلیت تولید سالانه بیش از 25 میلیون گالن بنزین، گازوئیل و سوخت جت با کربن پایین می‌سازند.

ولی مشکل این‌جاست که ساخت و استفاده از تجهیزات مکش مستقیم هوا و الکترولایزر پرهزینه است. جداسازی کربن دی‌اکسید از جاذب و فشرده‌سازی گاز حاصله نیاز به دمای زیادی دارد. به‌علاوه، تامین انرژی الکترولایزرها هم نیازمند مقدار زیادی برق است.

مطالعه‌ای که پارسال درباره الکتروسوخت‌ها انجام شد، نشان داد که قیمت هر گالن بنزین با فناوری‌های استاندارد، حتی با حداکثر مقیاس تجاری حدود 16.80 دلار خواهد بود. این مطالعه پیش‌بینی می‌کرد که این قیمت در دهه آینده به 6.40 دلار و تا سال 2050 به 3.60 دلار برسد، اما این کاهش قیمت مستلزم کاهش قابل توجه هزینه تجهیزات و برق است.

با توجه به این هزینه‌ها، بسیاری از ناظران باور دارند که الکتروسوخت نمی‌تواند بدون سیاست‌های حمایتی جایگاهی در بازار پیدا کند. برای مثال، Carbon Engineering می‌گوید روی کمک‌های دولتی حساب کرده تا بتواند توازن مالی خود را برقرار کند.

با این وجود، پرومتئوس وعده داده که سوخت آن‌ها می‌تواند به‌طور مستقیم با سوخت‌های نفتی رقابت کند. این شرکت معتقد است گام‌هایی را حذف کرده که سایر الکتروسوخت‌ها را پرهزینه می‌کنند. به‌علاوه، این استارتاپ می‌گوید محقق‌سازی سازوکار آن‌ها نه به چندین دهه بلکه فقط به چند سال زمان نیاز دارد.

رقابت با بنزین

نازل بنزین

مک‌گینیس در سال 2012 در حالی استارتاپ نمک‌زدایی از آب به نام Oasys Water را ترک کرد که خودش یکی از بنیان‌گذاران آن بود. با این حال، او به توسعه فناوری پوسته‌های این استارتاپ ادامه داد. مک‌گینیس تمرکز خود را روی نانولوله‌های کربنی گذاشت که می‌توان آن‌ها را برای جذب یا پس زدن برخی ترکیبات خاص طراحی کرد. او سال‌ها زمان صرف کرد تا بفهمد چگونه می‌تواند از این پوسته‌ها درون صفحات پلاستیکی استفاده کند. او آن‌ها را به شکل ایستاده نسبت به سطح قرار داد تا در ماده حاصله منافذ انتخابی به وجود آید.

او در سال 2018 در مقاله‌ای که در مجله Science Advances منتشر شد، نشان داد که می‌تواند پوسته‌هایی از نانولوله‌های کربنی بسازد که امکان پس زدن نمک و سولفات منیزیم را دارند. بهینه‌سازی‌ها و آزمایش‌های بعدی به این نانولوله‌ها اجازه داد دهانه‌ای چنان بزرگ داشته باشند که مولکول‌های الکل بتوانند از آن‌ها بگذرند اما بخش‌های داخلی بدنه، آب را پس بزنند. مک‌گینیس متقاعد شد که می‌تواند از این فناوری برای کاهش هزینه‌ها استفاده کند و گامی مهم در زمینه تولید سوخت‌های ترکیبی بردارد.

مک‌گینیس در اواخر سال 2018 پروژه خود را در برنامه شتاب‌دهنده Y Combinator ثبت کرد و وارد این برنامه شد. او می‌گوید همان موقع بود که استارتاپ پرومتئوس فیولز شکل گرفت. او در ماه مارس 2019 در رویداد Demo Day به روی صحنه رفت و نمونه اولیه محصول خود را در قالب دستگاهی به اندازه یک یخچال به نمایش گذاشت. دستگاه در آن‌جا نشتی پیدا کرد و قابل استفاده نبود، اما او مدعی شد که از سال آینده هر گالن بنزین خود را به قیمت 3 دلار روانه بازار می‌کند.

فناوری استارتاپ پرومتئوس چگونه کار می‌کند؟

فرآیند کار فناوری استارتاپ پرومتئوس به چهار مرحله تقسیم می‌شود. در گام اول، پره‌های صنعتی هوا را به داخل می‌کشند و آن را از ترکیبی از آب و چند ماده دیگر که می‌تواند شامل سدیم کربنات باشد، عبور می‌دهند. سپس واکنشی با مولکول‌های کربن دی‌اکسید موجود در هوا به وجود می‌آید که عمده کربنات را به بیکربنات تبدیل می‌کند.

آن‌گاه ماده حاصله به سلولی شبیه باتری منتقل می‌شود که در وسط یک پوسته و در طرفین الکترود دارد. این سلول برای به وجود آوردن چند واکنش شیمیایی از الکتریسیته استفاده می‌کند و در نهایت الکل را می‌سازد. در این فناوری از کاتالیزگری استفاده می‌شود که بر پایه فناوری تحت لیسانس «آزمایشگاه ملی اوک ریج» (Oak Ridge) ساخته شده است. این آزمایشگاه در توصیفات قبلی خود از این کاتالیزگر گفته بود آن را از ترکیب اسپایک‌های کربن با نانوذرات مس ساخته است. زمانی که یک ولتاژ به این معادله اضافه می‌گردد، کربن دی‌اکسید محلول در آب با بازدهی 63 درصدی به اتانول تبدیل می‌شود.

استارتاپ پرومتئوس

پوسته نانولوله‌ی کربنی پرومتئوس در مرحله سوم وارد کار می‌شود و الکل را از آب جدا می‌کند. در مرحله آخر، یک کاتالیزگر دیگر با الکل ترکیب می‌شود و آن را به بنزین، گازوئیل یا سوخت جت ترکیبی تبدیل می‌کند. این استارتاپ در سال 2020 مجوز جداگانه‌ای را از آزمایشگاه اوک ریج دریافت کرد تا بتواند از طریق یک فرآیند چندمرحله‌ای که متکی بر یک کاتالیزگر نامشخص است، از اتانول سوخت جت بسازد.

فرآیند کلی کار پرومتئوس با رویکرد سایر شرکت‌هایی که به دنبال تبدیل کربن هوا به سوخت هستند، فرق می‌کند. آن‌طور که مک‌گینیس گفته بود، سیستم‌های این استارتاپ می‌توانند تحت فشار استاندارد جوی و در دمای اتاق کار کنند. این فناوری همچنین به انرژی گرمایی لازم برای تولید کربن دی‌اکسید فشرده نیازی ندارد و هزینه الکترولایزر مخصوص تولید هیدروژن را حذف می‌کند. در عوض، پرومتئوس مدعی است که می‌تواند الکل را به‌طور مستقیم از کربن دی‌اکسید محلول در آب دریافت کرده و آن را به سوخت‌های استاندارد تبدیل کند.

«ایوان دیوید شروین»، محقق فوق دکترای دانشگاه استنفورد می‌گوید اگر این استارتاپ واقعا توانسته راه تولید این نوع سوخت را پیدا کند، صرفه‌جویی در انرژی و هزینه به شکل چشمگیری کاهش خواهد یافت.

در یکی از اسلایدهایی که در اختیار سرمایه‌گذاران این شرکت قرار داده شده بود، می‌توان پمپ سوختی متعلق به استارتاپ پرومتئوس را مشاهده کرد که علامت «کربن خالص صفر» روی آن دیده می‌شود. این پمپ، بنزین را گالنی 3.50 و گازوئیل را گالنی 3.75 دلار عرضه می‌کند که زیر میانگین قیمت سوخت در آمریکاست.

ادعایی زودتر از موعد؟

مک‌گینیس کمی بعد تاریخ تحویل سوخت این شرکت را به تعویق انداخت و گفت: «پیش‌بینی می‌کنیم که با کنار هم قرار دادن همه این پیشرفت‌ها، عرضه بنزین تجدیدپذیر از کربن دی‌اکسید با قیمتی در حد بنزین فسیلی ظرف دو سال آینده ممکن شود.» با این حال، این ضرب‌الاجل هم مانند ضرب‌الاجل قبلی از دست رفت و اتفاقی نیفتاد.

مک‌گینیس این تاخیرها را متوجه همه‌گیری ویروس کرونا و اثر آن بر زنجیره تامین می‌داند و دیگر از ارائه یک تاریخ مشخص برای عرضه سوخت خودداری کرده است. او پیش‌تر گفته بود: «حس می‌کنم خودم را به دردسر انداختم چون پیش‌بینی‌هایی کردم و بعد همه‌گیری رخ داد.» ولی او بعدا گفت که اگر همه‌چیز طبق برنامه پیش برود، پرمتئوس می‌تواند امسال سوخت نهایی خود را به نمایش بگذارد و شاید در سال 2023 عرضه تجاری آن را آغاز کند.

با این وجود، ناظران بیرونی از مشکلات بیشتری بر سر راه این استارتاپ خبر می‌دهند. اولین مشکل این است که پرومتئوس در تخمین قیمت سوخت خود هزینه انرژی خورشیدی را 2 سنت به ازای هر کیلووات ساعت مدنظر قرار داده است. مک‌گینیس می‌گوید این قیمت را بر اساس اخباری در نظر گرفته که پیرامون مذاکرات شهرداری لس آنجلس برای خرید انرژی تجدیدپذیر با این نرخ منتشر شده بود.

شماتیک پمپ پرومتئوس

ولی لس آنجلس در واقع از قراردادی 25 ساله با یک شرکت بزرگ خبر داده بود. «رامز نام»، سرمایه‌گذار حوزه انرژی‌های پاک که بر صنعت انرژی‌های خورشیدی تمرکز دارد و از حامیان الکتروسوخت محسوب می‌شود، می‌گوید اگر در آفتابی‌ترین بخش ایالات متحده نیروگاه بسازید و به‌طور مستقیم برق تولید کنید، هزینه انرژی حدود 3 سنت بر کیلووات ساعت خواهد بود. اگر انرژی نیروگاه از محل دیگری منتقل شود، این هزینه بالاتر می‌رود.

رامز نام می‌گوید: «فکر می‌کنم آن‌ها کمی جلوتر از واقعیت رفته و این ادعاها را مطرح کرده‌اند.» با این حال، او مدعی است که در دهه جاری می‌توان انتظار داشت که هزینه انرژی خورشیدی به سطح موردنظر پرومتئوس برسد.

اتکای کامل به برق پاک که برای حفظ محاسبات کربن خنثی ضروری است، محدودیت‌های دیگری هم به وجود می‌آورد. اگر نیروگاه‌ها صرفا متکی بر انرژی خورشیدی یا بادی باشند، برای سودآوری باید خودشان هم بسیار کم‌هزینه، تا حد زیادی اتوماتیک و به شکل انعطاف‌پذیری قادر به افزایش و کاهش سطح تولید باشند. در غیر این صورت به تجهیزات ذخیره‌سازی انرژی از جمله باتری‌های بزرگ نیاز پیدا می‌کنند که هزینه‌هایشان را به شکل چشمگیری افزایش می‌دهد. این نیروگاه‌ها در برخی مناطق می‌توانند از منابع انرژی هسته‌ای، زمین‌گرمایی یا ترکیبی از منابع خورشیدی و بادی استفاده کنند.

مک‌گینیس در پاسخ به سوالی درباره مشکلات انرژی‌های تجدیدپذیر متغیر گفته بود سیستم آن‌ها به شکلی منعطف طراحی شده و می‌تواند به‌سرعت و بسته به موجودی و قیمت برق خاموش و روشن شود. این مراکز همچنین در شرایط خاص برای فعالیت‌های خود از هیدروژنی استفاده می‌کنند که به‌عنوان محصول جانبی ساخته می‌شود.

فناوری استارتاپ پرومتئوس بیرون آزمایشگاه هم عملی است؟

شاید مهم‌ترین سوال درباره فناوری پرومتئوس این باشد که بخش‌های مختلف این سیستم تجربی، به‌ویژه سلول‌های الکتروشیمیایی آن که الکل تولید می‌کنند، در خارج از آزمایشگاه چگونه عمل خواهند کرد. «شان مک‌کوی»، استادیار واحد مهندسی شیمی و نفت دانشگاه «کلگری» می‌گوید گروه‌های دانشگاهی هم بخش‌های کلیدی این فرآیند را بررسی کرده‌اند. اکثر پروژه‌ها در مراحل ابتدایی تحقیق با مشکل روبرو می‌شوند. بسیاری از پروژه‌های که برای تبدیل کربن دی‌اکسید به الکل به سراغ فرآیندهای الکتروشیمیایی رفته‌اند، به نرخ بازدهی بسیار پایینی رسیده‌اند.

مک‌کوی می‌گوید: «آیا به لحاظ فنی می‌توان این کار را به روشی که آن‌ها مطرح کرده‌اند انجام داد؟ بله. اما اگر مشکلات اساسی این سازوکار را برطرف نکرده باشند، احتمالا سال‌ها با تبدیل این فناوری به یک واقعیت تجاری فاصله دارند. آیا می‌توانند قیمتی ارائه کنند که (بدون یارانه) با سوخت‌های فسیلی قابل رقابت باشند؟ شک دارم.»

نازل پمپ بنزین

مک‌فارلند می‌گوید با توجه به هزینه بالای سلول‌های الکتروشیمیایی و برق مورد نیاز، دستیابی به مجموعه واکنش‌های اضافه‌ای که برای تولید الکل‌های پیچیده لازم است، بسیار پرهزینه خواهد بود. او ادامه می‌دهد: «حتی اگر این هزینه برای آن‌ها 2 سنت [به ازای هر کیلووات ساعت] تمام شود، باز هم نمی‌توانند با سوخت‌های فسیلی رقابت کنند.»

در حقیقت، برخی معتقدند با توجه به هزینه سخت‌افزارها، نیاز به برق و توانمندی کشورهای تولیدکننده نفت در کاهش قیمت سوخت‌های فسیلی، بعید است که هیچ شرکت یا فناوری بتواند از کربن موجود در هوا سوختی بسازد که از نظر قیمت با سوخت‌های موجود قابل رقابت باشد. مک‌کوی می‌گوید: «چالش اصلی این است: نمی‌توانید با انرژی رایگانی رقابت کنید که از خورشید وارد گیاهان شده و سوخت‌های فسیلی را به وجود آورده است.»

افزون بر این، برای برخی عجیب است که Breakthrough Energy Ventures، «کربن دایرکت» و «لورکربن کپیتال»، به‌عنوان سه شرکت سرمایه‌گذاری بزرگ در حوزه حذف کربن در استارتاپ پرومتئوس سرمایه‌گذاری نکرده‌اند. منابع آگاه می‌گویند هزینه نهایی و ادعاهای فنی این استارتاپ بسیار بعید به نظر می‌رسید و مک‌گینیس به آن‌ها اجازه نداده که درباره ادعاهای این شرکت مطالعات جامعی داشته باشند.

ایوان دیوید شروین می‌گوید فرآیند مورد استفاده پرومتئوس آن‌قدرها شگفت‌آور به نظر نمی‌رسد، ولی برخی از فرضیات این شرکت در زمینه هزینه و بازدهی بسیار عجیب است. او همچنین مشکل دیگری را مطرح می‌کند. شروین می‌گوید هر شرکتی که به دنبال تولید الکتروسوخت است باید فعالیت شفاف داشته باشد و اجازه نظارت بدهد تا مشخص شود که فناوری آن‌ها واقعا از نظر تولید کربن خنثی است یا نه.

محصولی در آستانه عرضه

مک‌گینیس در پاسخ به این ابهامات در ایمیلی اعلام کرد که شرکت او در زمان عرضه محصول از یک مرجع مستقل گواهی کربن خنثی ارائه می‌کند. او همچنین مدعی شد که روش‌های دیگری برای تایید چگونگی تولید سوخت از جمله از طریق تحلیل کربن وجود دارد. مدیرعامل پرومتئوس گفت اطلاعاتی که در اسناد مخصوص سهام‌داران ارائه شده به عنوان یک مرجع اطلاعات مستقل طراحی نشده بود. این شرکت اطلاعات دیگری را به‌صورت شفاهی درباره فناوری خود در جلسه با سهام‌داران ارائه کرده که برای درک این فناوری لازم بوده است.

کربن خنثی

او در این ایمیل نوشت: «کسانی که فقط توانسته‌اند بروشور سرمایه‌گذاران را بخوانند و در جریان سایر اطلاعات نبوده‌اند، نکات مهمی را از دست داده‌اند.» او مدعی است کسانی که به این شرکت شک دارند، اگر اطلاعات کافی دریافت کنند، درباره این فناوری متقاعد خواهند شد.

مک‌گینیس می‌گوید پرومتئوس ارائه اطلاعات را محدود کرده تا از مالکیت فکری خود در برابر رقبا محافظت کند. او ادامه می‌دهد: «ما برای برخی از تکنیک‌های خود پتنت ثبت کرده‌ایم، و اسرار تجاری خاصی داریم که خیلی دوست دارم درباره‌شان با شما صحبت کنم. اما هنوز باید منتظر نهایی شدن برخی از این پتنت‌ها بمانیم.»

منتها مک‌گینیس مدعی است که پرومتئوس از لحاظ علمی در حال حاضر با هیچ چالشی روبرو نیست: «تنها مسئله‌ای که بین ما و عرضه سوخت قرار دارد، بحث افزایش مقیاس است.» اکنون که این استارتاپ جذب سرمایه سری B خود را انجام داده، نیروهای بیشتری به این شرکت اضافه خواهند شد تا سرعت انجام کارها افزایش یابد.

مدیرعامل استارتاپ پرومتئوس می‌گوید آن‌ها گفتگو با رگولاتورها را شروع کرده‌اند تا گام‌های لازم برای فروش مستقیم سوخت را بردارند. سرمایه‌گذاران این شرکت هم به آینده خوش‌بین‌اند. «مارکوس برندت»، مدیر ارشد BWM i Ventures، واحد سرمایه‌گذاری‌های این خودروساز بزرگ می‌گوید آن‌ها اطمینان دارند که پرومتئوس در مسیر درستی قرار گرفته و سوخت این شرکت به‌زودی وارد بازار می‌شود. برندت اضافه می‌کند: «اگر [مک‌گینیس] موفق شود، شرایط واقعا متحول می‌شود و شانس بر ضد او نیست.»

مک‌گینیس می‌گوید بدبینی همیشه بد نیست و می‌توان انتظار داشت که استارتاپ‌ها شکست بخورند، چون اکثر آن‌ها چنین سرنوشتی دارند. ولی با این رویکرد فرصت نادر سرمایه‌گذاری در آن تک شرکت‌هایی را از دست می‌دهید که می‌توانند ورق را برگردانند.

دیدگاه‌ها و نظرات خود را بنویسید
مجموع نظرات ثبت شده (1 مورد)
  • expert_developer
    expert_developer | ۱۰ اردیبهشت ۱۴۰۱

    واقعا پذیرفتن ادعاهای این شرکت سخته. کارشون مثل کیمیاگری میمونه. همونطور که استاد دانشگاه کلگری گفته: «چالش اصلی این است: نمی‌توانید با انرژی رایگانی رقابت کنید که از خورشید وارد گیاهان شده و سوخت‌های فسیلی را به وجود آورده است.»
    نمیگم علمش رو دارم ولی برام عجیبه که چطور بدون صرف انرژی زیاد می خوان سوخت فسیلی که انرژی شیمیایی بالایی داره تولید کنند. در طبیعت این انرژی از طریق جذب نور خورشید و فشارهای لایه های زمین درطول میلیونها سال تبدیل شده به انرژی شیمیایی در سوخت فسیلی. اگر هم بخوان از الکتریسیته بدست آمده از انرژی پاک استفاده کنند خوب چه کاریه همون الکتریسیته رو مستقیما در صنایع و ماشینها استفاده می کنیم. فکر کنم اونطوری هدررفت انرژی هم کمتر از این خواهد بود که اول اون رو به سوخت فسیلی تبدیل کنیم و بعد دوباره سوخت رو بسوزونیم. ضمن اینکه الان مگه چند درصد الکتریسیته تولید شده در دنیا از انرژیهای پاک هست که حالا بخواد بخشی از اون رو دوباره به سوخت فسیلی تبدیل کنه.

مطالب پیشنهادی