افزایش پرتاب‌های فضایی در کنار تاثیر روی تغییرات اقلیمی، به لایه اوزون هم آسیب می‌زند

بنابر مطالعات جدید انجام شده توسط دانشمندان آمریکایی، انتظار می‌رود شمار رو به رشد پرتاب‌های فضایی، طی دهه‌های آتی تاثیری زیان‌باری روی تغییرات اقلیمی و لایه اوزون داشته باشد.

این مطالعات توسط محققانی از اداره ملی اقیانوسی و جوی آمریکا (NOAA) صورت گرفته و تمرکز آن روی تاثیر راکت‌هایی مانند فالکون 9 از اسپیس‌ایکس قرار داشته که پیشرانه‌هایشان با سوزاندن سوخت فسیلی به کار می‌افتد.

گفتنی است تاکنون تاثیرات زیست‌محیطی پرتاب‌های فضایی از قلم افتاده بودند. همچنین کارشناسان بسیاری تاکنون ادعا کرده‌اند که آلودگی ایجاد شده به واسطه ماموریت‌های فضایی در قیاس با سایر منابع آلودگی ناچیز است، برای مثال یک سال مصرف سوخت صنعت هوانوردی 100 برابر بیشتر از سوخت مورد نیاز تمامی ماموریت‌های فضایی است.

با این وجود دانشمندان در مطالعات خود عواقب 10 برابر شدن ماموریت‌های فضایی (که با پیش‌بینی‌های فعلی همخوانی دارد) را مورد تحلیل قرار دادند. همچنین یکی از مواردی که در مطالعات آنها نقش مهمی را ایفا کرد، دوده موجود در خروجی راکت‌ها بوده است.

آسیب زیست‌محیطی پرتاب‌های فضایی

در حال حاضر پرتاب‌های فضایی سالانه حدود 1000 تن دوده را در لایه‌های بالایی و بکر اتمسفر زمین رها می‌کنند. این آلاینده طی سال‌ها در ارتفاعات بالا انباشته می‌شوند و با جذب حرارت موجب بالا رفتن دما در لایه‌های مذکور می‌شوند.

حال طبق مطالعات جدید اگر میزان فعالیت‌های فضایی انسان و یا به عبارت دیگر آزادسازی این دوده‌ها در لایه استراتوسفر را 10 برابر کنیم، پس از گذشت 50 سال دمای لایه‌ مذکور سالی 0.5 الی 2 درجه سلسیوس افزایش خواهد یافت. این امر در حالی است که استراتوسفر پس از تروپسفر نزدیک‌ترین لایه جوی به ما محسوب می‌شود.

پژوهش‌های مذکور همچنین مشخص کردند این افزایش حرارت در لایه استراتوسفر می‌تواند به کند شدن «رودباد» (جت استریم) هم منجر شود؛ گروهی از بادهای قدرتمند که زمین را کمی پایین‌تر از لایه استراتوسفر دور می‌زنند و نقش مهمی در بارندگی شبه‌قاره هند و آفریقا ایفا می‌کنند.

اما تهدیدات موجود به همین جا ختم نمی‌شوند زیرا همزمان با افزایش حرارت استراتوسفر، لایه اوزون هم تخریب خواهد شد و دیگر مانعی در برابر اشعه فرابنفش خورشید وجود نخواهد داشت که از سطح زمین محافظت کند.

طبق نتایج پژوهش‌ها، همچنین تاثیرات ایجاد شده بر لایه اوزون در نیم‌کره شمالی و خصوصا در موقعیت‌هایی که حداقل 30 درجه شمال خط استوا قرار دارند، شدید‌تر خواهد بود.

در پایان گفتنی است که هم اکنون شرکت‌های عظیم فضایی راهکار خاصی برای کاهش این آلودگی‌ها ارائه نداده‌اند و تنها شرکت بلو اریجین با استفاده از سوخت ترکیبی اکسیژن مایع به همراه هیدروژن مایع توانسته آلودگی راکت شپرد خود را به میزان چشمگیری پایین بیاورد.