تصویر روز ناسا: در مرکز سحابی چشم گربه چه خبر است؟

در فاصله سه هزار سال نوری از ما، یک ستاره درحال مرگ پوسته‌های گازی درخشان خود را به بیرون پرتاب می‌کند. تصویر روز ناسا که تلسکوپ فضایی «هابل» موفق به ثبت آن شده است، سحابی «چشم گربه» یا «NGC 6543» است. سحابی چشم گربه یکی از پیچیده‌ترین سحابی‌های سیاره‌ای شناخته شده در کیهان ماست.

چشم گربه وسعی درحدود نیم سال نوری دارد، با این‌حال به قدری پیچیده است که اخترشناسان گمان می‌کنند این شیء مرکزی درخشان ممکن است درواقع یک منظومه ستاره‌ای دوتایی باشد.

اصطلاح سحابی سیاره‌ای که برای توصیف این دسته از اجرام استفاده می‌شود، اندکی گمراه کننده است. اگرچه این اجرام ممکن است در تلسکوپ‌های کوچک، همانند یک جرم سماوی گرد و شبیه به سیاره به نظر برسند، اما تلسکوپ‌های قدرتمند با وضوح بالا نشان می‌دهند که آن‌ها ستاره‌هایی هستند که توسط جو از جنس گاز احاطه شده‌اند. این جو گازی ناشی از انفجار ستاره در مراحل پایانی‌اش است.

اخترشناسان با دقت در ساختار چنین اجرامی می‌توانند آینده ستاره‌های با جرم مشابه را حدس بزنند. به عنوان مثال، سحابی چشم گربه برای ما مشخص می‌کند ستاره‌ای مانند خورشید که اکنون در مرحله «Main Sequence» است، پس از رسیدن به پایان عمر خود و هنگامی که وارد فاز تکاملی می‌شود، به چه شکلی خواهد بود.

سحابی سیاره‌ای نوعی سحابی است که از گاز و پلاسما تشکیل می‌شود. این نوع سحابی‌ها پس از پایان عمر ستاره و در اثر انفجار درونی آن پدید می‌آیند.

مدت عمر این سحابی‌ها کوتاه و تنها در حدود ده هزار سال است که در مقابل با عمر چند میلیون ساله یک ستاره رقم بسیار ناچیزی است.

پس از آن، سحابی‌های سیاره‌ای در محیط میان ستاره‌ای محو شده، ستاره مرکزی آن‌ها سرد و درنهایت به کوتوله سفید تبدیل می‌شود.