پژوهش جدید: افسردگی احتمالا ارتباطی به عدم تعادل شیمیایی مغز ندارد

در طول سه دهه اخیر عموم مردم به همراه اکثر محافل علمی عقیده داشتند که افسردگی ناشی از «عدم تعادل شیمیایی» ماده سروتونین در مغز است. اکنون اما یک پژوهش تازه نشان داده‌ که شواهد کافی یا قانع‌کننده برای تایید این نظریه وجود ندارد.

گفتنی است که نظریه نقش سروتونین در ابتلا به افسردگی، نخستین بار در دهه 60 میلادی مطرح شد و شرکت‌های داروسازی نیز طی دهه 90 به شدت مروج نظریه مذکور بودند تا طیف تازه‌ای از داروهای ضدافسردگی خود تحت عنوان SSRI را در بازار سرازیر کنند.

با این وجود تاثیرگذاری داروهای SSRI روی سیستم سروتونین، حداقل در ظاهر نظریه مورد بحث را تایید می‌کردند. اما این داروها تنها میزان سروتونین مغز را به شکل موقتی افزایش می‌دادند و این امر لزوما بدین معنا نیست که کاهش سروتونین به افسردگی منجر خواهد شد.

ارتباط سروتونین و افسردگی

لازم به ذکر است از دهه 90 تاکنون تحقیقات گسترده‌ای در خصوص سیستم سروتونین و نقش آن در ابتلا به افسردگی صورت گرفته، با این حال تحقیقات مذکور هیچگاه به شکل سیستماتیک گردآوری نشدند.

دانشمندان برای پژوهش جدید خود یک «بررسی فراگیر» از تمامی تحقیقات صورت گرفته پیشین به انجام رساندند که شامل شناسایی سیستماتیک تمامی بررسی‌های اجمالی موجود در این حوزه می‌شد.

در ادامه، بررسی تمامی تحقیقات انجام شده در سال‌های اخیر به سادگی نشان داد که نظریه غالب نقش سروتونین در شکل‌گیری افسردگی فاقد شواهد علمی کافی است، این عدم شواهد به گونه‌ای است که حتی مصرف داروهای ضدافسردگی و تاثیر درمانی آنها را هم با تردید رو به رو می‌کند.

به گفته دانشمندان حاضر در این پژوهش، در حال حاضر این موضوع حائز اهمیت است که مردم از فرضی بودن نقش سروتونین در ایجاد افسردگی آگاهی داشته باشند، همچنین ما نمی‌دانیم داروهای ضدافسردگی تا چی میزان دارای ارزش درمانی یا عوارض جانبی هستند.

به همین خاطر بیماران بهتر است پیش از توقف مصرف داروهای مذکور با پزشک خود مشورت کنند تا با توجه تحقیقات جدید آگاهانه‌ترین تصمیم ممکن را اتخاذ کنند.