امروز در فضا: فضاپیمای گالیله از کنار قمر آمالتئا عبور کرد

آمالتئا قمر کوچک مشتری است که اطلاعات بسیار کمی از آن در دست داشتیم. ۵ نوامبر ۲۰۰۲، هنگامی که سوخت فضاپیمای گالیله رو به اتمام بود، فضاپیما در کنار این قمر پرواز کرد تا اطلاعاتی از آن جمع‌آوری کند.

فضاپیمای گالیله

فضاپیمای گالیله با هدف مطالعه مشتری و چهار قمر بزرگ آن؛ اروپا، آیو، گانیمد و کالیستو در ۱۸ اکتبر ۱۹۸۹ با کمک شاتل فضایی آتلانتیس به فضا پرتاب شد.

فضاپیما در مسیر خود به‌سوی مشتری، با سیارک‌های گاسپرا و آیدا ملاقات کرد و تصاویر جالبی از آن‌ها به زمین ارسال کرد. گالیله در ادامه سفر خود علاوه بر ثبت تصاویر بی‌نظیر از برخورد دنباله‌دار شومیکر–لوی ۹ به جو مشتری، اطلاعات زیادی از قمرهای آن به‌دست آورد. عکس‌های گالیله از اقمار مشتری مشخص کرد که زیر سطح یخ‌زده اروپا می‌تواند اقیانوسی وجود داشته باشد و آیو نزدیک‌ترین قمر مشتری، کاملاً فعال و آتشفشانی است.

گالیله طی ۱۴ سال ماموریتش، ۳۴ بار دور بزرگ‌ترین سیاره منظومه شمسی گردش کرد.

در سال‌های آخر ماموریت، سوخت پیشران فضاپیما رو به اتمام بود. به همین دلیل هم فضاپیما قادر به حفظ مسیر و ارسال اطلاعات به زمین توسط آنتن فرستنده را نداشت. با تحلیل رفتن قدرت گالیله، دانشمندان احتمال دادند که فضاپیما تحت تاثیر جاذبه قمرهای مشتری، امکان دارد به‌سوی اروپا کشش پیدا کند و به آن برخورد کند.

پژوهشگران ناسا می‌ترسیدند که گالیله پیش از پرتاب به باکتری‌های زمینی آلوده باشد و حیات در قمرهای مشتری را تهدید کند. در سه قمر از چهار قمری که فضاپیما به بررسی‌شان پرداخته بود، شواهدی از وجود منابع آب شور در زیر سطح آن‎ها وجود داشت. بنابراین ناسا می‌خواست اطمینان پیدا کند که گالیله تاثیری روی قمر‌های مشتری از جمله اروپا، که احتمال می‌رفت پناهگاه زندگی‌ باشد، نداشته باشد.

آخرین ماموریت گالیله، فرود در مشتری و انهدام خود بود که با موفقیت انجام شد.

قمر آمالتئا

آمالتئا قمر مشتری است که در ۹ سپتامبر ۱۹۸۲ توسط ادوارد امرسون برنارد کشف شد. ما بیشتر دانسته‌های خود از این قمر را مدیون به فضاپیماهای گالیله و جونو هستیم. این قمر شکل نامنظم عجیبی دارد و بسیار کوچک است.

فضاپیمای گالیله برخی ویژگی‌های سطحی از جمله دهانه‌های برخوردی، تپه‌ها و دره‌ها را آشکار کرده است.

فاصله آمالتئا از سیاره مادرش، مشتری، حدود ۱۸۱ هزار کیلومتر است. قمر به‌دلیل گرمای زیادی که از خورشید دریافت می‌کند، قرمز رنگ دیده می‌شود. این گرما احتمالا به‌علت تنش‌های جزر و مدی و یا جریان‌های الکتریکی هسته قمر است.

پرواز فضاپیمای گالیله در نزدیکی این قمر، به‌دلیل تشعشعات قوی مشتری موجب ایجاد مشکلاتی برای گالیله شد. با این‌حال ناسا با برطرف کردن مشکلات، گالیله را دوباره به‌کار انداخت. پیش‌بینی می‌شود آمالتئا به دلیل نزدیکی‌اش به مشتری، کم کم تحلیل رفته و به درون سیاره سقوط کند.