مدیرعامل فناپ: محصولات باید برای حل نیاز مشتریان طراحی شوند، نه آرزوهای خودمان
کارشناسان در نشست ارزشآفرینی دیجیتال در بانکداری به وضعیت ارزشآفرینی در اقتصاد دیجیتال کشور و نظام بانکداری پرداختند.
کارشناسان در نشست ارزشآفرینی دیجیتال در بانکداری، به بررسی وضعیت ارزشآفرینی در اقتصاد دیجیتال کشور و نظام بانکداری پرداختند. شهاب جوانمردی با انتقاد از رویکرد شرکتها در رابطه با مشتری، از لزوم تغییر این نگاه گفت و تأکید کرد باید نگاه مهندسیزده از شرکتها پاک شود. مجتبی توانگر نیز به تمامشدن دوران نوشتن قوانین در پشت درهای بسته اشاره کرد و عباس معمارنژاد انتقادات تندی نسبت به سیستم نظام بانکی کشور داشت.
مشتری را نادیده میگیریم
«شهاب جوانمردی»، مدیرعامل فناپ، در این نشست اعلام کرد که بهدنبال مطرحکردن مسائل تکراری نیست و میخواهد بهعنوان یک فعال جزء در صنعت مالی بانکی کشور، سؤالاتی مطرح کند که هنوز پاسخ شفافی برای آنها وجود ندارد. او در ادامه صحبتهای خود به اهمیت کمی که کسبوکارها برای مشتریان دارند، اشاره کرد و گفت: «واقعیت این است که در بسیاری از برنامهریزیهای ما مشتری مغفول است و نگاه واقعی به آنها نداریم.» به باور او، باید دید در سطح شعب و ستاد بانکهای جهانی، خواست مشتری چیست و برای آن چه کار میکنند. به گفته جوانمردی، تولیدکنندگان در خلوت خودمان محصولات را تولید میکنند و انتظار دارند برای مشتری ارزش ایجاد شده باشد: «درواقع پس از عرضه میفهمیم کدام محصول برای مشتری کاربردی بوده و کدامیک فقط براساس آرزوی ما ساخته شده است.»
به گفته جوانمردی، تقابل بخش دولتی و خصوصی همچنان در مسائل کلان کشور وجود دارد و هنوز کسی نمیداند دولت و حاکمیت چه انتظاری از صنعت پرداخت دارد. جوانمردی دراینباره گفت: «واقعیت این است که من هنوز نمیدانم آن چیزی که در آن فعالیت میکنیم، چطور میتواند از نظر دولت در راستای توسعه تلقی شود. همچنین مشخص نیست در این ماجراها بخش خصوصی باید کجا بایستد تا مزاحم نباشد. بگذارید بپرسم که آیا دغدغه بانک مرکزی نظارت و کنترل است یا توسعه؟ هنوز مشخص نیست. ما منابع محدودی داریم و باید ببینیم این هدف را به چه چیزی اختصاص دهیم؛ برنامهریزی در کجای اقدامات ما قرار دارد؟ اگر رگولاتور بهدنبال پررنگکردن بحث نظارت و قاعدهگذاری است، آیا ابزارهای رگ تک را توسعه داده؟»
دیجیتالیشدن مدینه فاضله بانکها شده است
او طرح پرسش خود را درباره مسائل اقتصادی کشور ادامه داد و تأکید کرد موضع بانکها نیز دقیقاً در قبال سیاستهای اقتصادی مشخص نیست. او دراینباره گفت: «در سطح بانکها نیز موضع مشخص نیست؛ آیا دنبال فرصتها هستیم یا دنبال رفع تهدیدها؟ بانکها به دیجیتالیشدن بهعنوان مدینه فاضلهای نگاه میکنند که میتوان یک سری تهدیدها را با آن برطرف کرد. باید از خودمان بپرسیم آیا طبق مد و سلیقه بهدنبال فناوری هستیم یا بهدنبال پاسخ به نیازی هستیم؟ همه ما یک کعبه داریم که خودمان هستیم و میگوییم بقیه به دور ما بچرخند. درواقع چیزی به نام اکوسیستم را نمیپذیریم و تفکر اکوسیستمی که در آن همه بازیگران مهم و حیاتی هستند، وجود ندارد.
انتظارت مشتریان سال به سال عوض میشود و باید برای حلکردن ریشهای مشکلات تلاش کرد، نه حلکردن مقطعی این چالشها. متأسفانه مدیران کشور هم بهخاطر قوانین حاکم، مسئولیت حلکردن این مشکلات را نمیپذیرند.»
جوانمردی تأکید کرد باید از خودمان بپرسیم که چقدر روی تغییر سرمایهگذاری خواهیم کرد. او با انتقاد از نگاه مهندسیزده در شرکتها اعلام کرد صاحبین کسبوکار فکر میکنند از مشتری بیشتر میفهمند: «این اتفاق شاید در زمانی هم رخ داده باشد، اما همیشگی نیست. نباید روی فشار تکنولوژی تمرکز کرد، بلکه باید روی تقاضای بازار متمرکز شد؛ موضوعی در کشورهای توسعهیافته نیز جریان دارد. در ایران صرفاً خدماتی را که در خارج عرضه میشود، عرضه میکنیم و این نگاه را نداریم که بازار ما با بازارهای توسعهیافته از ریشه فرق دارد.»
جرأت سرمایهگذاری در ایران وجود ندارد
او باور دارد شرکتها باید از نگاه «حداکثرسازی منافع خود» به حداکثرسازی منافع اکوسیستمی کوچ کنند.
جوانمردی در پایان صحبتهای خود اعلام کرد جرأت سرمایهگذاری برای محصولات و خدمات جدید در ایران چندان وجود ندارد؛ چرا که مسیر ورود به این موارد آنقدر پیچیده است که گاهی آدم تصمیم میگیرد وارد اقیانوس محصولات تکراری شود و در آن شکست بخورد، ولی وارد پروسه ساخت یک محصول جدید نشود: «همچنین ناگفته نماند بسیاری از موضوعات جدید قابلیت ورود به آن را ندارند؛ چرا که باید مسائل رگولاتوری آنها حل شود.»
سواد دیجیتالی باید افزایش یابد
«مجتبی توانگر»، رئیس کمیته اقتصاد دیجیتال مجلس، در این پنل در پاسخ به این پرسش که «وضعیت ارزشآفرینی را در اقتصاد دیجیتال چگونه میبینید؟» پرسش دیگری را مطرح کرد و گفت: «باید از خود بپرسیم هدف از ارزشآفرینی دیجیتال چیست؟» توانگر در ادامه تأکید کرد که از نظر او، ارزشآفرینی دیجیتال یعنی اینکه ارزشی در بحثهای اقتصادی و بانکی ایجاد شود: «ارزشآفرینی دیجیتال یعنی بهبود وضع زندگی مردم؛ یعنی پدیدهای که با استفاده از آن دنیا را به جای بهتری تبدیل کنیم.»
توانگر باور دارد صرفاً دیجیتالیشدن باعث بهبود کیفیت زندگی نخواهد شد: «سواد رسانهای در کنار سواد دیجیتالی باید ارتقا پیدا کند.» او معتقد است که بخشی از جامعه هنوز نتوانستهاند با دیجیتالیشدن ارتباط برقرار کند. او همچنین تأکید دارد نظارت بیشازحد و قوانین سفتوسخت در برخی حوزهها کاری کرده است که جلوی نوآوری در کشور گرفته شود.
رئیس کمیته اقتصاد دیجیتال مجلس با اشاره به این موضوع که برای بهبود وضعیت، باید در قانونگذاری تغییراتی ایجاد کنیم، گفت: «هماکنون قانونگذاری با مشارکت خود اکوسیستم ممکن است. دورانی که در اتاق بسته مقرراتنویسی کنند، گذشته است و فقط با گفتوگو و مباحثه میتوان این کار را انجام داد.»
اختلالهای اینترنتی به توسعه لطمه زده است
توانگر در روزهای اخیر نیز چند نامه به برخی مقامهای دولتی ازجمله وزیر ارتباطات و ریاستجمهوری ارسال کرده. او با اشاره به اختلالات در فضای اینترنت و محدودیتهای ایجادشده، تأکید کرد در این مورد با وزارت ارتباطات درحال صحبت است: «وزارت ارتباطات در حوزههایی پذیرفته است که باید اختلالها را رفع کند و نمایندگان هم در مجلس هرآنچه در توان دارند، انجام میدهند.» توانگر تأکید کرد که تا زیرساخت فراهم نشود، هیچ اتفاقی رخ نمیدهد و حالا که فناوری به جایی رسیده است تا بتواند ایدههای استارتاپی جوانان را سروسامان دهد، نباید جلوی توسعه را گرفت. توانگر بار دیگر تأکید کرد که بانک مرکزی باید نقش بازیگری خود را کمرنگ کند و نمایندگان در مجلس به این باور رسیدهاند که در اتاق دربسته نمیتوان قانون نوشت: «اگر بخواهیم، جامعه به ما اجازه نمیدهد و حتی قانون دانشبنیان را هم به کمک اکوسیستم تهیه و تدوین کردهایم.»
۱۰ هزار شعبه فیزیکی اضافه بانک در کشور داریم
«عباس معمارنژاد»، عضو هیئتعلمی دانشگاه آزاد، به چالشهای حوزه ارزشآفرینی پرداخت و تأکید کرد نمیتوان در فضای سنتی به اهداف این حوزه دست پیدا کرد. او باور دارد تحول دیجیتال در نظام بانکداری چهار بال دارد: «تحول دیجیتال، فراگیری مالی، نقش بانکها در تأمین مالی زنجیرهای ارزش و رویکرد اکوسیستمی در نظام بانکی. در حوزه تحول دیجیتال هم سندی تنظیم و منتشر شده است.»
معمارنژاد همچنین با اشاره به زیادبودن شعبههای بانکی به ۲۲ هزار شعبه بانکی در سراسر کشور اشاره و تأکید کرد با نگاهی به جغرافیای کشور، بیش از ده هزار شعبه، اضافی است. او باور دارد دیجیتالیشدن بانکداری میتواند به همین مسئله کمک کند. به گفته معمارنژاد، براساس گزارشها، بالای ۹۲ درصد از تراکنشهای مالی در فضای مجازی و الکترونیکی انجام صورت میگیرد: «تنها ۸ درصد در شعبه انجام میشود و باید به این سمت تغییر مسیر دهیم.»
بانکها با استارتاپها همکاری کنند
«پیام حنفیزاده»، عضو هیئتعلمی دانشگاه علامه طباطبایی هم تأکید کرد فعالیت بانکها در حوزه تکنولوژی میتواند آنها را از هسته اصلی کار خود دور کند. او تأکید کرد به همین دلیل پیادهسازی این موضوع میتواند توسط بازیگران اکوسیستم انجام شود: «اتحاد بانکها با بازیگران اکوسیستم میتواند به رشد سریعتر این موضوع کمک کند. گاهی بانکها در مدل کسبوکارهای یک صنعت دیگر مشارکت میکنند و در اکوسیستمهای غیربانکی حضور مییابند.»
حنفی زاده باور دارد پیادهسازی تمام نوآوریها در صنعت بانک کار سخت و پیچیدهای است و در بسیاری از مواقع در دنیا نیز به موفقیت نرسیده. او بار دیگر تأکید کرد بانکها و فینتکها باید باهم همکاری کنند تا ضریب موفقیت اجرای نوآوریها بالاتر برود.
برای گفتگو با کاربران ثبت نام کنید یا وارد حساب کاربری خود شوید.