امروز در فضا: شوروی با پرتاب دو سگ، وتروک و اوگولیوک، رکورد جدیدی ثبت کرد

۲۲ فوریه ۱۹۶۶، دو سگ فضایی شوروی، وتروک و اوگولیوک، در مأموریتی پرتاب شدند که رکورد جدیدی را برای طولانی‌ترین پرواز فضایی به ثبت رساند.

پرتاب سگ‌ها به فضا

ممکن است تعجب کنید که چرا حتی پس از انجام اولین پرواز سرنشین‌دار، سگ‌ها همچنان به فضا پرتاب می‌شدند؛ چرا که اتحاد جماهیر شوروی حتی پس از پرواز یوری گاگارین، به پرتاب سگ‌ها به فضا ادامه داد.

پنج روز حداکثر مدت پروازهای سرنشین‌دار تا سال ۱۹۶۵ بود. بشر توانایی فنی برای ارسال انسان به فضا را توسعه داده‌ بود، اما نمی‌توانست مطمئن باشد که آنها می‌توانند مدت بیشتری را بدون اینکه آسیب جدی سلامتی ببینند، در آنجا سپری کنند یا نه.

بااین‌وجود، برنامه‌ریزی شده‌ بود که به‌زودی پروازهای فضایی طولانی‌تر شوند. بنابراین ارزیابی تأثیر بی‌وزنی و تشعشعات فضا بر بدن انسان ضروری بود. طبق معمول، تصمیم گرفته‌ شد که این آزمایش‌ها دوباره روی سگ‌ها انجام شود.

وتروک و اوگولیوک دو سگی بودند که ۲۲ روز را در مدار زمین گذراندند‌. این مدت زمان هم برای اقامت انسان و هم برای سگ‌ها رکورد جدیدی محسوب می‌شد. این رکورد تنها پنج سال بعد، زمانی که فضانوردان مأموریت سایوز- ۱۱ دو ساعت بیشتر را در مدار گذراندند، شکسته‌ شد. بااین‌حال، این دو سگ بهای سنگینی برای موفقیت خود پرداختند.

انتخاب وتروک و اوگولیوک و جراحی‌های متعدد

معیارهای اولیه انتخاب حیوانات مشخص بود. سگ‌ها را از خیابان‌ها انتخاب می‌کردند؛ زیرا نژادهای مختلط قوی‌تر و باهوش‌تر از نژادهای اصیل در نظر گرفته‌ می‌شدند. علاوه‌براین، وزن آن‌ها باید کمتر از شش کیلوگرم و قدشان نیز پایین‌تر از ۳۵ سانتی‌متر می‌بود. معیار عجیب دیگر، رنگ سگ‌ها بود که برای کیفیت بهتر در دوربین نمایش، سفید انتخاب شده‌ بود.

برای انجام یک مأموریت فضایی، سگ‌ها باید قبل از هر چیز از نظر فیزیکی آماده می‌شدند. یکی از اصلی‌ترین مشکلات این بود که سگ‌هایی که برای مدت طولانی در یک کپسول حبس شده‌ بودند، چگونه غذا بخورند و حرکت کنند. بنابراین تصمیم گرفته‌ شد که آن‌ها را تحت عمل جراحی قرار دهند و از طریق فیستول، لوله‌ای که موجب ارتباط غیرطبیعی بین دو اندام بدن می‌شود، به‌طور مصنوعی تغذیه شوند. غذای هموژنیزه مخصوصی برایشان تهیه شد تا وارد معده آن‌ها شود و این عمل باید به صورت خودکار انجام می‌شد.

علاوه بر فیستول، دم سگ‌ها را قطع کردند؛ زیرا دم‌ها با سیستم تهویه اگزوز در کپسول فضایی برخورد می‌کردند. این عمل سخت و خطرناک بود؛ زیرا روی سگ‌های کاملاً بالغ انجام شد. وتروک و اوگولیوک به‌خوبی با این مورد کنار آمدند، اما دو سگ از این تیم پس از به‌هوش‌آمدن‌، شروع به پاره کردن‌ پانسمان کردند و جان خود را از دست دادند.

درمجموع حدود صد سگ مورد عمل جراحی قرار گرفت، اما تنها سی مورد از آن‌ها به آزمایش نهایی راه یافتند. پس از آن، سگ‌ها باید برای مأموریت فضایی آموزش می‌دیدند تا بتوانند مدت طولانی را ایستاده و بی‌حرکت بمانند.

آموزش سگ‌ها

آن‌ها در ابتدا فقط چند ساعت در کپسول ثابت می‌ماندند، اما هر بار مدت زمان ایستادنشان در آن موقعیت بیشتر می‌شد. در این آزمایش‌ها، سگ‌ها نمی‌توانستند بنشینند یا دراز بکشند و در بندهایی که به کت و شلوارشان دوخته‌ می‌شد، آویزان می‌شدند.

از روز بیستم، وضعیت روانی سگ‌ها تحت تأثیر قرار گرفت. تقریباً همه آن‌ها شروع به کاهش وزن کردند و بی‌حال شدند. بعد از ۴۵ روز، همه سگ‌ها، صرف‌نظر از اینکه چقدر خوب آموزش دیده‌ بودند، شروع به ناله کردند. درنهایت تصمیم بر این شد که خود مأموریت فضایی بیش از بیست روز طول نکشد؛ زیرا این بهینه‌ترین مدت به‌نظر می‌آمد. وتروک و اوگولیوک بین تمام سگ‌ها سرسخت‌ترین بودند و به‌عنوان نامزد نهایی پرواز برگزیده شدند‌.

شرح مأموریت وتروک و اوگولیوک

سگ‌ها شش ساعت قبل از بلندشدن‌ در سفینه فضایی و دو کپسول جداگانه قرار گرفتند. علاوه‌بر آن‌ها، این ماهواره همچنین حامل لارو، مگس میوه، پیاز، دانه‌های خشک گیاه، مخمر، سرم خون و برخی باکتری‌های آلوده به ویروس بود. بسیاری از مردم، مراحل اولیه پرتاب و مأموریت را توسط پخش زنده تلویزیونی تماشا می‌کردند.

مأموریت طبق برنامه پیش رفت و یک عامل ضدتشعشع مستقیماً وارد جریان خون وتروک شد‌، درحالی‌که اوگولیوک آن دارو را دریافت نکرد. دو سگ دیگر روی زمین و در شرایط مشابهی نگهداری می‌شدند. در روز بیست و یکم و درحالی‌که آن‌ها بیش از برنامه‌ریزی اولیه در فضا ماندند، هوای داخل فضاپیما شروع به نامساعدشدن کرد. تیم کنترل ماهواره را بر زمین بازگرداند و ماهواره در ۱۶ مارس روی زمین فرود آمد.

کپسول‌ها به اتاق عمل منتقل شدند و سگ‌ها از آن‌ها خارج شدند. وقتی سگ‌ها لباس‌های نایلونی‌شان را از تنشان درآوردند، بدنشان بدون مو شده‌ بود. آن‌ها نمی‌توانستند روی پاهای خود بایستند و بسیار ضعیف، کم‌آب و با ضربان قلب تند بودند. اما شبکه‌های تلویزیون دولتی شوروی منتظر گزارشی از سگ‌های قهرمان بودند، بنابراین وتروک و اوگولیوک همان شب با مواد ضدعفونی‌کننده کاملاً شسته‌ شدند، بانداژ شدند و به مرکز تلویزیون برای یک جلسه شبکه مصاحبه در ساعت ۲۲:۰۰ منتقل شدند.

پخش برنامه زنده بود و آن‌ها سعی کردند حیوانات را طوری جلوه دهند که انگار بدون کمک ایستاده‌اند. سگ‌های بیچاره حتی غر هم نمی‌زدند و فقط یکدیگر را می‌لیسیدند. با‌این‌وجود، وتروک و اوگولیوک هر دو به سرعت بهبود یافتند. یک ماه بعد، آن‌ها در اطراف حیاط مؤسسه می‌دویدند. پس از مأموریت فضایی، هر یک از آنها یک زندگی طولانی و کاملاً معمولی را به‌عنوان یک سگ، در خانه حیوانات مؤسسه گذراندند.

آزمایش با وتروک و اوگولیوک گام بعدی را در رقابت برای رسیدن‌ به ماه ممکن کرد. آن گام، پرواز فضانوردان آندریان نیکولایف و ویتالی سواستیانوف بود که تقریباً ۱۸ روز به‌طول انجامید.