امروز در فضا: اولین تپ‌اختر کشف شد

۲۴ فوریه ۱۹۶۸، «ژوسلین بل بورنل»، دانشجوی فارغ‌التحصیل نجوم، اعلام کرد که اولین تپ اختر را کشف کرده‌ است.

کشف اولین تپ اختر

نخستین‌بار دو اخترشناس از دانشگاه کمبریج به نام‌های «ژوسلین بل بورنل» و «آنتونی هویش» در سال ۱۹۶۸ تپ‌اخترها را به‌صورت منابعی رادیویی کشف کردند که با فرکانس ثابتی روشن و خاموش می‌شدند. آن‌ها آن زمان درباره کهکشان‌های دور مطالعه می‌کردند. چند ماه قبل، بل متوجه شد که داده‌های تلسکوپ خود هر ۱/۳ ثانیه یک سیگنال پالس می‌فرستد. در ابتدا او و مشاورش، یعنی آنتونی هویش فکر کردند که ممکن است از موجودات فضایی باشد. آن‌ها زمانی که سیگنال دیگری مشابه با همین سیگنال را از قسمتی از آسمان دریافت کردند، متوجه شدند که فرضیه موجودات فضایی درست نیست و مشخص شد که این علائم منشأ طبیعی دارند و در سرتاسر کهکشان می‌توان آن‌ها را یافت. بل و هیویش قبل از انتشار یافته‌های خود چهار تپ اختر پیدا کردند، اما هیچ توضیحی درباره‌شان نداشتند.

تپ اخترها

منبع این علائم یک شیء آسمانی است که به همین مناسبت تپ‌اختر نام گرفت؛ یعنی ستاره‌ای که می‌تپد. دانشمندان از آن زمان دریافتند که تپ اخترها به‌سرعت درحال چرخش به دور ستارگان نوترونی هستند که پرتوهای باریکی از نور را در جهت مخالف ساطع می‌کنند.

تپ‌اختر مذکور اینک PSR B۱۹۱۹+۲۱ نام دارد. عبارت PSR مخفف «منبع تپش رادیویی» است. PSR B۱۹۱۹+۲۱ مختصات این تپ‌اختر را در آسمان نشان می‌دهد.

با اینکه تپ اخترها ابتدا فقط با تلسکوپ‌های رادیویی و به‌خاطر سیگنال‌های رادیویی‌شان شناسایی می‌شدند، اما امروزه برخی از آن‌ها را می‌توان با تلسکوپ‌های نوری پرتو ایکس و پرتو گاما نیز رصد کرد.

اکنون ما پرنورترین این اجرام را تقریباً در هر طول موجی از نور رصد می‌کنیم. هنگام دوران تپ اخترها، فواره‌هایی از ذرات با سرعت نزدیک به سرعت نور از قطب‌های مغناطیسی آن‌ها به بیرون جریان دارد. این فوران‌ها باریکه‌هایی بسیار قوی از نور تولید می‌کنند. اگر این قطب‌ها در راستای دید ما باشند، تپ‌اخترها به‌صورت پالس‌های منظمی دیده می‌شوند.