اختلال اضطراب و انواع آن را بشناسید

اضطراب به روش‌های مختلف روی همه افراد تأثیر می‌گذارد. گاهی اوقات احساس ترس و استرس به‌مرورزمان از بین نمی‌رود یا بدتر می‌شود. در اینجا می‌توانید درباره اختلال اضطراب، اینکه روی چه کسانی تأثیر می‌گذارد و چگونگی مدیریت آن را بیاموزید.

اختلال اضطراب چیست؟

اضطراب پاسخ طبیعی بدن به استرس است. احساس ترس یا دلهره‌ در مورد آنچه در آینده است باعث بروز علائم آن می‌شود.

اضطراب گاهی بخشی طبیعی از زندگی است. بسیاری از مردم نگران چیزهایی مانند سلامتی، پول یا مشکلات خانوادگی هستند. رفتن به یک مصاحبه شغلی و سخنرانی در روز اول مدرسه ممکن است باعث شود برخی افراد احساس ترس و نگرانی کنند.

اما اگر احساس اضطراب شدید باشد، حداقل شش ماه طول بکشد و در زندگی اختلال ایجاد کند، یعنی فرد دچار اختلال اضطرابی شده است.

این احساسات اضطراب و هراس با فعالیت‌های روزانه تداخل دارد، کنترل آن دشوار است، با خطر واقعی تناسب ندارد و می‌تواند برای مدت طولانی ادامه یابد. برای جلوگیری از این احساسات ممکن است از مکان‌ها یا موقعیت‌ها دوری کنید. علائم احتمال دارد در دوران کودکی یا نوجوانی شروع شود و تا بزرگسالی ادامه یابد.

اختلالات اضطرابی شایع‌ترین شکل اختلال عاطفی است و می‌تواند هر فردی را تحت تأثیر قرار دهد. اما طبق گفته انجمن روانپزشکی آمریکا، زنان بیشتر از مردان در معرض اختلال اضطراب هستند.

انواع اختلال اضطراب

اضطراب بخشی حیاتی از چندین اختلال مختلف است. برخی از این اختلالات شامل موارد زیر می‌شود:

• اختلال اضطراب فراگیر: اختلال اضطرابی که شامل نگرانی مداوم و بیش‌ازحد در مورد فعالیت‌ها یا رویدادها و حتی مسائل عادی و معمولی است.
• اختلال هراس (یا پنیک): اختلالی که در آن حملات هراسی مکرر در زمان‌های غیرمنتظره تجربه می‌شود.
• فوبیا: ترس بیش‌ازحد از یک موجود، شیء، موقعیت یا فعالیت خاص.
• اختلال اضطراب اجتماعی: ترس شدید از قضاوت‌شدن توسط دیگران در موقعیت‌های اجتماعی.
• اختلال وسواس فکری-عملی: اختلالی که فرد در آن افکار غیرمنطقی مکرر دارد که او را به انجام رفتارهای خاص و مکرر سوق می‌دهد.
• اختلال اضطراب جدایی: نوعی از اضطراب که در آن فرد ترس از دور‌بودن از خانه یا عزیزان خود دارد.
• اختلال اضطراب بیماری: این اضطراب در مورد سلامتی (که قبلاً هیپوکندری نامیده می‌شد) است.
• لالی انتخابی (یا موتیسم): ناتوانی فرد از صحبت‌کردن در موقعیت‌های خاص.

علاوه بر این‌ها، تعدادی از مشکلات سلامت روان و شرایط پزشکی ممکن است اضطراب را به‌عنوان یک علامت اختلال نشان دهند. موارد زیر برخی از آن‌هاست:

• اختلال استرس پس از سانحه (PTSD): این اضطراب پس از یک رویداد آسیب‌زا پیش می‌آید.
• اختلالات افسردگی اساسی: رابطه قوی بین افسردگی و اضطراب وجود دارد.
• بیماری مزمن: شرایط‌هایی مانند بیماری مزمن انسدادی ریه (COPD) و دیابت ممکن است منجر به بروز علائم اضطراب شوند.
• شرایط التهابی: اضطراب می‌تواند منجر به التهاب مزمن و بیماری‌هایی مانند آرتریت شود.
• اختلالات مصرف مواد: بسیاری از افراد مبتلا به اضطراب ممکن است برای کمک به مدیریت علائم، خود‌درمانی کنند. مصرف نادرست داروها، قرار‌گرفتن در معرض یک ماده سمی یا ترک مواد مخدر موجب این اختلال می‌شود.
• درد مزمن: اضطراب اغلب در افراد مبتلا به اختلالات، درد مزمن ایجاد می‌کند.

علائم

احساس اضطراب بسته به فردی که آن را تجربه می‌کند، متفاوت است. افراد ممکن است احساس کنند که از کنترل خارج شده‌اند (مثل اینکه ارتباط بین ذهن و بدنشان قطع شده باشد) و یا دچار ضربان قلب تند شوند و حس پرواز پروانه‌ها در شکمشان را داشته باشند.

همچنین ممکن است یک احساس کلی ترس و نگرانی داشته باشند و از یک مکان یا رویداد خاصی بترسند. در برخی موارد نیز حملات پنیک را تجربه می‌کنند.

علائم اضطراب می‌تواند شامل موارد زیر باشد:

• افکار یا باورهای مضطرب که کنترل آن‌ها دشوار است
• بی‌قراری
• مشکل در تمرکز
• مشکل در به خواب رفتن یا ماندن در خواب
• خستگی
• تحریک‌پذیری
• داشتن سردرد، درد عضلانی، معده درد یا دردهای غیرقابل توضیح
• داشتن احساس خطر قریب‌الوقوع، وحشت یا عذاب
• تنفس سریع (هیپرونتیلاسیون)

علائم اضطراب شما ممکن است با علائم دیگری متفاوت باشد. به همین دلیل ضروری است که بدانیم اضطراب چگونه می‌تواند خود را نشان دهد.

دلایل اختلال اضطراب

کارشناسان از علت دقیق اضطراب مطمئن نیستند، اما این احتمال وجود دارد که ترکیبی از عوامل نقش داشته باشد.
علل اضطراب ممکن است شامل موارد زیر باشد:

• فشار
• بستگان درجه یک مبتلا به اختلال اضطراب فراگیر
• نگرانی‌های زیست‌محیطی مانند کودک‌آزاری
• مصرف مواد
• موقعیت‌هایی مانند جراحی یا خطرات شغلی
• سایر مسائل پزشکی

علاوه‌براین، محققان معتقدند اضطراب از مناطقی از مغز که مسئول کنترل ترس، ذخیره و بازیابی خاطرات عاطفی و مرتبط با ترس هستند، نشأت می‌گیرد.

اضطراب برای برخی افراد ممکن است با یک مشکل اساسی سلامت مرتبط باشد. اگر پزشک مشکوک باشد که اضطراب شما ممکن است یک علت پزشکی داشته باشد، ممکن است آزمایشاتی را برای جستجوی علائم مشکل تجویز کند.

نمونه‌هایی از مشکلات پزشکی که می‌توانند با اضطراب مرتبط باشند، عبارتند از:

• بیماری قلبی
• دیابت
• مشکلات تیروئید، مانند پرکاری تیروئید
• اختلالات تنفسی، مانند بیماری مزمن انسدادی ریه (COPD) و آسم
• سوء‌استفاده یا ترک مواد مخدر
• ترک الکل، داروهای ضداضطراب (بنزودیازپین‌ها) یا سایر داروها
• درد مزمن یا سندرم روده تحریک‌پذیر
• تومورهای نادری که هورمون‌های خاصی تولید می‌کنند

برخی افراد بیش از دیگران در معرض خطر دچارشدن به اختلالات اضطرابی هستند.

شرایط زیر ممکن است خطر ابتلا به اضطراب را افزایش دهد:

• ویژگی‌های شخصیتی: این مورد شامل خجالتی و عصبی بودن افراد در دوران کودکی است.
• گذشته: قرارگرفتن در معرض رویدادهای منفی یا استرس‌زا.
• ژنتیک: از بین کسانی که تشخیص اضطراب در آن‌ها صورت گرفته است، ۲۵ درصدشان خویشاوند درجه یکی دارند که در او نیز اضطراب تشخیص داده شده است.
• محرک‌ها: مصرف کافئین، مواد خاص و داروها می‌تواند علائم شما را بدتر کند.

اضطراب و استرس

استرس و اضطراب باهم مرتبط اما از هم متفاوت هستند. استرس یک واکنش معمولی و سالم به یک رویداد قابل شناسایی است که شما را عصبی می‌کند؛ مانند یک رویداد در آینده، ارائه، عروسی یا سایر تغییرات عمده در زندگی شما.

با ازبین‌رفتن محرک، استرس از بین می‌رود. از سوی دیگر، اضطراب فراتر از هر محرکی ادامه دارد و ممکن است بدون یک محرک شناخته‌شده نیز وجود داشته باشد. احتمال دارد فردی برای رفع اضطراب نیاز به درمان داشته باشد.

هم اضطراب و هم استرس به‌خوبی به فعالیت بدنی، بهداشت، خواب خوب و یک رژیم غذایی متعادل پاسخ می‌دهند، اما اگر احساس می‌کنید عملکرد روزانه‌تان مختل شده است، یک متخصص سلامت روان می‌تواند به شما در تعیین یک برنامه درمانی کمک کند.

استرس و اضطراب همیشه بد نیستند. هر دو می‌توانند به شما انگیزه‌ای برای انجام کار یا چالشی که پیش روی شماست، ارائه دهند. اما اگر این احساسات پایدار شوند، می‌توانند در زندگی روزمره شما اختلال ایجاد کنند. در این صورت مهم است که تحت درمان قرار بگیرید.

اضطراب و افسردگی

اگر اختلال اضطرابی دارید، ممکن است افسردگی را نیز تجربه کنید. درحالی‌که اضطراب و افسردگی می‌توانند به‌طور جداگانه رخ دهند، بروز اختلالات سلامت روان باهم غیرعادی نیست.

اضطراب می‌تواند نشانه‌ای از افسردگی بالینی یا شدید باشد. به همین ترتیب، بدتر‌شدن علائم افسردگی می‌تواند توسط یک اختلال اضطرابی ایجاد شود.

شما می‌توانید علائم هر دو بیماری را با بسیاری از درمان‌های مشابه مدیریت کنید: روان درمانی (مشاوره)، داروها، و تغییر سبک زندگی.

علت اضطراب بی‌دلیل

عواملی که جرقه اضطراب را ایجاد می‌کنند، برای هر کسی متفاوت است و حتی می‌توانند جزئی باشند. همواره رویداد یا فکری واکنش اضطراب‌آور را برمی‌انگیزد. بااین‌حال، اکثر مردم از محرک‌های آن‌ها آگاه نیستند و معتقدند که بی‌دلیل مضطرب شده‌اند.

تشخیص الگوها یا یادگیری چگونگی شناسایی عواملی که اضطراب را فعال می‌کنند، ممکن است زمان ببرد. به همین دلیل ممکن است به‌نظر برسد که علائم از ناکجاآباد ظاهر می‌شوند.

سیستم عصبی انسان با تکامل خود یک واکنش غریزی به خطر ایجاد کرده است که به‌عنوان جنگ، گریز یا خشک‌شدن شناخته می‌شود. سیستم عصبی سمپاتیک باعث می‌شود که بدن و ذهن ما در هنگام خطر به‌سرعت و به‌صورت غیرارادی واکنش نشان دهد. در این لحظه ممکن است تصمیم بگیریم که بایستیم و بجنگیم، فرار کنیم یا کاملاً بی‌حرکت بمانیم – گویی که مرده‌ایم! – که به آن اصطلاحاً خشک‌شدن می‌گویند.

اضطراب یا ترس ما به‌عنوان زنگ خطر تکامل یافت تا ما را به‌سمت اقدامات نجات‌بخش سوق دهد. بنابراین پاسخ اضطراب در بسیاری از موارد مفید است، اما زمانی که سیستم عصبی چیزی بی‌ضرر را به‌اشتباه به‌عنوان یک تهدید تعبیر کند، می‌تواند مشکل‌ساز شود.

در دنیای مدرن ما با درگیری‌هایی مواجه می‌شویم که درواقع تهدید‌کننده زندگی نیستند. در این موارد بدن به چیزی واکنش نشان می‌دهد که یک تهدید واقعی نیست. اضطراب همچنین می‌تواند باعث سردرگمی یا گسستگی شود و به همین دلیل شناسایی علل دقیق اضطراب اغلب دشوار است.

سؤالات متداول