مجلس:‌ هنوز درآمدهای وصولی بنیاد ملی بازی‌های رایانه‌ای از عوارض بازی‌ها گزارش نشده است

براساس پیشنهاد لایحه بودجه 1403 از سوی مجلس، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی موظف است با همکاری چند وزارتخانه دیگر، از عرضه‌کنندگان انواع بازی‌های خارجی مالیات بگیرد. این موضوع در لوایح بودجه سال‌های گذشته نیز وجود داشته؛ اما موضوع این است که از مجموع 4 حکمی که در تبصره‌های قانون بودجه سال 1402 کل کشور که به‌طور مشخص به حوزه رسانه، ارتباطات جمعی، بازی‌های رایانه‌ای و فضای مجازی مرتبط است، یا اعتبارات مصوب محقق نشده یا اطلاعات و داده‌های واضحی از تحقق این اهداف در دسترس نیست. این یعنی درآمدهای وصولی بنیاد ملی بازی‌های رایانه‌ای از عوارض بازی‌ها هنوز گزارش نشده است.

به گزارش دیجیاتو، مرکز پژوهش‌های مجلس با تأکید بر اینکه ایران درزمینه بازی‌های بومی ضعف دارد، پیشنهاد کرد که باید واردکنندگان بازی‌های قابل‌نصب در رایانه، تلفن‌های همراه و کنسول‌های بازی شناسایی شوند و اسامی آن‌ها در اختیار سازمان امور مالیاتی کشور قرار گیرد و این سازمان عوارضی معادل 10 درصد قیمت فروش، تا سقف 10 هزار میلیارد ریال را اخذ و به حساب درآمد عمومی نزد خزانه‌داری کل کشور واریز نماید. البته این صحبت درحالی مطرح می‌شود که سهم قابل‌توجهی از بازار بازی‌های خارجی در ایران یا قاچاق است یا خریداران به‌صورت آنلاین بازی‌ها را خریداری می‌کنند.

گزارش عملکردی در دست نیست

مرکز پژوهش‌های مجلس سلسله پیشنهادهایی برای لایحه بودجه 1403 منتشر کرده که یکی از آن‌ها مربوط به مسائل وزارت ارشاد است. در این راستا، به پیشنهاد مرکز پژوهش‌های مجلس،‌ برای افزایش بودجه می‌توان از طریق دریافت عوارض و مالیات در حوزه تولیدات بازی‌های بومی اقدام کرد. مرکز پژوهش‌های مجلس معتقد است که ارزیابی چندان مثبتی از احکام مندرج در تبصره‌های قانون بودجه 1402 کل کشور صورت نگرفته، زیرا یا احکام چهارگانه در تبصره‌ها محقق نشده است و یا اطلاعات مشخصی از تحقق آن‌ها در دسترس نیست.

براساس گزارشی که مرکز پژوهش‌های مجلس با عنوان «ارزیابی میزان عملکرد قانون بودجه 1402 در حوزه رسانه و فضای مجازی»‌‌ منتشر کرده، تابه‌حال هیچ‌کدام از این قوانین نتوانسته‌اند در دریافت عوارض از بازی‌های خارجی اثربخش باشند و هیچ‌گونه اعتباری از منبع قید‌شده در این بند به مرکز تولید و نشر دیجیتال انقلاب اسلامی (منتا) تخصیص نیافته است.

در این گزارش که با عنوان «ارزیابی میزان عملکرد قانون بودجه 1402 در حوزه رسانه و فضای مجازی»‌‌ منتشر شده، در بند «ی» تبصره ۶ با موضوع حمایت از توسعه بازی‌های تولید داخل و توسعه سواد رسانه‌ای چنین آمده:‌ «‌هیچ‌گونه تخصیصی ذیل این بند برای وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی (بنیاد ملی بازی‌های رایانه‌ای)، مرکز تولید و نشر دیجیتال انقلاب اسلامی (متنا) و سازمان صداوسیما صورت نگرفته است. از چالش‌های تحقق این بند آن است که دستگاه‌های اجرایی مذکور در این بند، در جریان درآمد اخذ‌شده توسط سازمان امور مالیاتی نیستند.»

مرکز پژوهش‌های مجلس در گزارشی با عنوان «بررسی ماده ۱۴ لایحه الحاقیه برخی مواد به قانون تنظیم بخشی از مقررات مالی دولت» دلایل ناکامی در اجرای این بند را هم برشمرده است؛‌ فقدان هرگونه اطلاعات مالی از عرضه‌کنندگان بازی‌های خارجی قابل‌نصب در رایانه تلفن همراه و… در بنیاد ملی بازی‌های رایانه‌ای، تغییر حامل‌های بازی از ابزارهای سخت به‌سمت پایگاه‌های اینترنتی عرضه بازی‌ها، تبادلات مالی متنوع و وجود رمزارزها به‌عنوان شکل جدید مبادلات ازجمله دلایل شکست این طرح عنوان شده است.

براساس تازه‌ترین گزارش مرکز تحقیقات بازی‌های دیجیتال (دایرک) و بنیاد ملی بازی‌های رایانه‌ای، گیمرها در سال گذشته 456 میلیارد تومان جهت خرید نرم‌افزار (بازى) هزینه کرده‌اند که از این مبلغ 14 میلیارد تومان سهم بازى‌هاى کامپیوتری بومی (بازى‌هاى توسعه‌یافته یا بومى‌سازى‌شده توسط شرکت‌هاى داخلى) بوده است که رقمی کمتر از ۴ درصد را شامل می‌دهد. این آمار نشان‌دهنده این نکته است که علی‌رغم گرفتن درصدی از درآمد عرضه‌کنندگان خارجی توسط دولت (که جزئیات آن مشخص نیست)، همچنان در حوزه بازی‌های رایانه‌ای، بازار در دست ایران نیست.