تیبا، غزال نه چندان دلربای سایپا

شرکت سایپا پس از سال‌ها تصمیم گرفت تا محصولی جدیدتر بر پایه پلتفرم پراید به بازار عرضه کند و این کره‌ای کوچک و پرطرفدار را به تدریج به سمت‌وسوی بازنشستگی سوق دهد. حوالی سال ۸۸ بود که یک تبلیغ تلویزیونی خبر از عرضه اولین محصول ملی سایپا با نام مینیاتور داد اما بعدا نام این خودرو تغییر کرد و اسم ایرانی تیبا روی آن گذاشته شد‌.

سایپا تیبا از پلتفرم مشترک با خودروی پراید استفاده می‌کند و گفته شده استحکام و ایمنی آن نسبت به پراید ارتقاء پیدا کرده است. این سدان کوچک در حال حاضر ارزان‌ترین خودرو تولید داخل به شمار می‌رود و توانسته جایگزینی خلف برای پرایدی باشد که چندی پیش به طور رسمی خطوط تولید سایپا را ترک کرد و جای خود را به  جوان‌ترهایی همچون تیبا و سایر محصولات پلتفرم ایکس ۲۰۰ سپرد. حدود ۴ سال بعد از معرفی تیبا صندوقدار، شرکت سایپا تصمیم گرفت نمونه هاچبک این خودرو را تحت عنوان تیبا ۲ به بازار معرفی کند و جایگزینی مناسب برای پراید ۱۱۱ را در سبد محصولات خود جای دهد تا نیازهای مشتریان جوان‌تر را نیز پاسخگو باشد.

تیبا ۲ در قسمت پشت علاوه بر حذف صندوق، دچار بازطراحی شده و جلوه زیباتری از تیبا صندوقدار را به نمایش می‌گذارد.  تیبا ۲ از لحاظ فنی تفاوتی با تیبا صندوقدار ندارد و از همان پیشرانه و جعبه‌دنده ارتقا یافته پراید نیرو دریافت می‌کند. در ادامه مطلب مهم‌ترین شاخصه‌های فنی و ظاهری محصولات خانواده تیبا را مورد بررسی و تحلیل قرار خواهیم داد.

طراحی ظاهری سایپا تیبا

در حال حاضر می‌توان از دو زاویه نمای ظاهری تیبا را مورد بررسی قرارداد. چراکه اگر این خودرو را بین دو سدان هم‌خانواده‌اش یعنی پراید و ساینا قرار دهیم، آنگاه دو نتیجه مختلف در تحلیل طراحی ظاهری تیبا به دست خواهد آمد. سایپا تیبا در مقایسه با محصولات به‌روزتر، خودرویی نسبتا ساده و نه‌چندان زیبا به نظر می‌رسد و لازم نیست که حتی آن را با سدان‌های روز دنیا مقایسه کنیم، بلکه نسبت به نسخه فیس‌لیفت خود یعنی ساینا نیز ظاهری به‌مراتب قدیمی و ناهماهنگ‌تر را به نمایش می‌گذارد. به ویژه طرح نمای چهره و چراغ‌های کوچک این خودرو اصلا مهیج و جوان‌پسند به نظر نمی‌رسد. این نقیصه تا حد بسیار زیادی در ساینا رفع شده و چهره‌ای به‌مراتب زیبا و شکیل‌تر برای آن ترسیم شده است.

طراحی نمای عقب تیبا چنگی به دل نمی‌زند و به رغم برخورداری از تطابق قابل‌قبول با نمای روبرو، فرم چراغ‌ها، سپر و درب صندوق عقب کاملا پیش پا افتاده و ساده جلوه می‌کند. انحنا و خطوط به کار رفته در بدنه این خودرو هم موجب ایجاد حالتی نه‌چندان عضلانی برای تیبا شده و از میزان تناسب اندام آن به شدت کاسته است. از سوی دیگر اگر تیبا را با مدل قدیمی‌تر پراید مورد مقایسه قرار دهیم، آنگاه نمای ظاهری به‌روزتر این خودرو بیشتر به چشم می‌آید و می‌توان آن را یک سدان کوچک اقتصادی با وجهه بصری قابل‌ قبول برشمرد.

در مجموع باید گفت ظاهر تیبا در قیاس با سدان‌های کوچک اقتصادی امروزی و حتی نسبت به سایپا ساینا چندان چشم‌نواز نیست  اما در بازار کم تنوع کشور ما تیبا توانسته گام‌های خود را با سلیقه اقشار ضعیف جامعه تا حدود زیادی همسو سازد و ظاهر ساده آن چندان مورد انتقاد مشتریان قرار نگرفته است.

در مورد طراحی داخلی نیز کابین این غزال کوچک سایپا نسبت به پراید بسیار بهتر و زیباتر به نظر می‌رسد اما بازهم حرفی برای گفتن در مقابل محصولات امروزی ندارد. کابین تیبا طراحی بسیار ساده و نسبتا قدیمی را ارائه می‌دهد که اکثر ادوات آن با پلاستیک خشک ساخته شده‌اند و مرغوبیت بالایی ندارند. گرچه فضای نسبتا جادار کابین تیبا به ویژه در قسمت صندلی‌های عقب می‌تواند نکته‌ای مثبت در بحث فضای داخلی این خودرو محسوب شود اما سرنشینان بلندقد در صندلی‌های ردیف دوم محدودیت‌هایی از ناحیه سر را تجربه خواهند کرد. با این وجود فضای پا و زانوها کافی ارزیابی می‌شود.

آپشن ها و امکانات تیبا

سایپا تیبا ابتدا در تیپ‌ها مختلفی همچون SL و LX و SX و EX در اختیار مشتریان ایرانی قرار گرفت. تفاوت سه تیپ اول در بهره‌مندی از کیسه هوا و تعداد آن خلاصه می‌شد اما مدل EX به عنوان نسخه فول‌آپشن از امکاناتی همچون تهویه هوا اتوماتیک، شیشه بالابرهای برقی عقب، ریموت کنترل و رینگ آلومینیومی بهره می‌برد. البته تولید آن در حال حاضر متوقف شده و صرفا تیبا نسخه sx توسط کمپانی سازنده به مشتریان عرضه می‌شود.

لیست امکانات تیبا sx چندان بلندبالا نیست و در مواردی همچون: ترمز ضد قفل ABS، ترمز جلو دیسکی، ترمز عقب کاسه‌ای، مه شکن‌های جلو و عقب، فرمان هیدرولیک، سیستم صوتی با بلندگوهای جلو و عقب، پورت usb، دو عدد کیسه هوا، تهویه دستی و آینه‌های جانبی برقی خلاصه می‌شود.

مشخصات فنی

موتور ۱.۵ لیتری چهار سیلندر تنفس طبیعی تیبا از لحاظ ماهیت و ساختار تفاوت زیادی با پیشرانه پراید ندارد. البته اعمال تغییراتی در بخش سرسیلندر و افزایش حجم موتور سبب شده تا قدرت و گشتاور این پیشرانه نسبت به موتور پراید به میزان قابل توجهی ارتقا یابد و توان فنی نسبتا متقاعدکننده را برای تیبا رقم بزند.

حداکثر قدرت موتور تیبا معادل ۸۷ اسب بخار عنوان شده و نهایت گشتاور آن نیز ۱۲۸ نیوتن متر خواهد بود. این نیرو به واسطه جعبه دنده ۵ سرعته دستی به سمت محور جلو انتقال داده می‌شود تا درنهایت شتاب صفر تا صد این سدان هزار کیلوگرمی را به رقم ۱۳ ثانیه برساند. میانگین مصرف سوخت تیبا ۶.۹ لیتر در هر ۱۰۰ کیلومتر برآورد شده است که اندکی بالا به نظر می‌رسد.

همچنین این سدان کوچک می‌تواند تا حدود ۱۷۰ کیلومتر بر ساعت سرعت بگیرد.

عملکرد تیبا در بخش فنی به عنوان یک سدان اقتصادی قابل‌قبول به نظر می‌رسد اما شعاع گردش تقریبا زیاد این خودرو سبب بروز انتقاداتی نسبت به عملکرد سیستم فرمان، به ویژه هنگام دور زدن در مسیرهای باریک شده است.

مزایا و معایب سایپا تیبا

نخستین محصول ملی سایپا مزایای قابل‌قبولی را به مشتریان خود ارائه می‌دهد. از جمله می‌توان به طراحی ظاهری و داخلی به‌روزتر از پراید، عملکرد فنی مناسب، تغییر ضرایب دنده نسبت به پراید، بازار دست دوم مناسب، قطعات یدکی خوش‌قیمت و خدمات پس از فروش گسترده اشاره کرد. طراحی ظاهری و داخلی ضعیف‌تر از محصولات جدید همچون ساینا، کیفیت پایین متریال کابین، شعاع گردش و مانور پذیری نامناسب در مسیرهای باریک و عایق‌بندی نه‌چندان مطلوب کابین را نیز می‌توان به عنوان نقاط ضعف تیبا در نظر گرفت.

خودرو تیبا به عنوان جایگزین پراید توانسته در بازار انحصاری خودرو ایران شمار زیادی از مشتریان کمتر برخوردار را به سوی خود بکشاند و با ارائه عملکرد فنی و ایمنی بهتر از پراید، بازار فروش پررونقی را برای خود در جمع خریداران ایرانی فراهم آورد.