تجهیزات تنفسی: اکسیژن ساز، سی پپ و بای پپ

تجهیزات پزشکی تنفسی از مهم ترین گروه های کالایی هستند که به درمان انواع بیماری های سیستم تنفسی کمک می کنند. این بیماری ها در سنین بالا شایع تر هستند، علاوه بر این، در فصل های مختلف، بیماری های ویروسی تنفسی آسیب بیشتری به افراد مسن وارد می کنند. سایر بیماری ها مانند سرطان ریه، انواع عفونت ریه، آسم و... نیز شایع هستند و برای کمک به درمان آن ها از تجهیزات پزشکی تنفسی کمک گرفته می شود. پیگیری به موقع بیماری و اقدام به درمان، از پیشرفت بیماری و آسیب بیشتر به فرد جلوگیری می کند. اکسیژن ساز، سی پپ و بای پپ سه دستگاه پرکاربرد در زمینه بیماری های تنفسی هستند که در ادامه مورد بررسی قرار می گیرند.

دستگاه اکسیژن ساز

اکسیژن خون یکی از عوامل مهم سلامتی است که در شرایط نرمال حدود 95 تا 97% می باشد. اما در اثر بیماری های مختلف مانند عفونت ریه، آسم و... ممکن است کاهش پیدا کند و سلامت بیمار را با خطر مواجه نماید. اگر اکسیژن خون به کمتر از 92% برسد هیپوکسمی رخ می دهد که با علائمی مانند تنگی نفس و کبودی لب ها همراه است و باید به سرعت درمان شود. به منظور اکسیژن رسانی به بیمار از دستگاه اکسیژن ساز استفاده می شود که اکسیژن را از هوای محیط دریافت کرده و با خلوص بالا و به صورت تغلیظ شده به ریه بیمار می رساند.

انواع اکسیژن ساز

این دستگاه در مدل های پرتابل و ثابت و هم چنین با حجم های مختلف 3، 5، 8 و 10 لیتری موجود است که بسته به نیاز بیمار و شدت بیماری توسط پزشک متخصص تجویز می شود. اکسیژن ساز، جایگزین مناسبی برای کپسول اکسیژن است و اکسیژن مورد نیاز را به صورت 24 ساعته به بیمار می رساند. اکسیژن ساز ثابت مناسب منزل است و به دلیل سنگین بودن، جا به جایی آن آسان نیست. در مقابل، اکسیژن ساز پرتابل برای استفاده در سفر یا محیط کار مورد استفاده قرار می گیرد و سبک و کوچک است. اکسیژن ساز علاوه بر موارد ذکر شده، برای کمک به درمان بیماری های زیر نیز استفاده می شود:

• انسداد مزمن ریه
• برونشیت
• کاهش هموگلوبین خون که منجر به کاهش توانایی حمل اکسیژن در خون می شود
• مسمومیت های گازی مانند مسمومیت با مونوکسید کربن
• حملات عصبی در اثر دریازدگی یا ارتفاع زدگی

در ورودی اکسیژن ساز، فیلترهایی تعبیه شده است که آلودگی و گرد و غبار را از هوای ورودی جدا می کنند. علاوه بر این، یک قسمت مرطوب کننده در دستگاه وجود دارد که اکسیژن وارد شده به سیستم تنفسی بیمار را مرطوب می کند تا بیمار حس بهتری داشته باشد و راه تنفسی خشک نشود.

کدام دستگاه اکسیژن ساز مناسب تر است؟

هنگام خرید اکسیژن ساز باید به نکاتی توجه شود، زیرا این دستگاه مستقیما با سیستم تنفسی و سلامتی بیمار در تماس است و باید از کیفیت مناسبی برخوردار باشد. خلوص اکسیژن تولید شده توسط دستگاه بسیار مهم است و باید حتما بیشتر از 95% باشد تا اکسیژن مورد نیاز را تامین کرده و از تنگی نفس جلوگیری کند. هم چنین دستگاه باید حتما توسط پزشک متخصص تجویز شود و اکسیژن مورد نیاز در دقیقه را برای بیمار فراهم کند.

یکی از نکات بسیار مهم در خرید این دستگاه، صدای آن است. زیرا ممکن است بیمار به صورت 24 ساعته و حتی در طول شب از آن استفاده کند و نباید صدای اکسیژن ساز برای بیمار یا اطرافیان وی مزاحمتی ایجاد کند. بهتر است صدای دستگاه کمتر از 40 دسی بل باشد. اکسیژن ساز باید حتما سیستم های هشدار دقیق داشته باشد تا در صورت کاهش خلوص اکسیژن یا قطع جریان، آلارم به صدا درآید. در صورتی که بیمار نیاز به داروی تنفسی خاصی داشته باشد بهتر است اکسیژن ساز خروجی نبولایزر داشته باشد.

دستگاه سی پپ

دستگاه سی پپ CPAP یکی از تجهیزات پزشکی کمک تنفسی است که به صورت خانگی مورد استفاده قرار می گیرد و به از بین رفتن خروپف و آپنه تنفسی کمک می کند. آپنه تنفسی یکی از مشکلات رایج در حین خواب است که باعث وقفه تنفسی فرد شده و اکسیژن رسانی به مغز را با مشکل روبرو می کند. اگر تعداد آپنه در طی خواب افزایش پیدا کند، مشکلات قلبی و مغزی مختلفی برای بیمار ایجاد می شود و بیمار در طول روز هوشیاری کافی نیز نخواهد داشت. سی پپ با ایجاد یک هوای دارای فشار مثبت، به عمل دم بیمار کمک کرده و راه تنفسی را باز نگه می دارد. افرادی که شروع به استفاده از سی پپ می کنند به سرعت متوجه بهبود آپنه شده و حس بهتری در طول روز خواهند داشت.

به منظور استفاده از سی پپ لازم است ابتدا از بیمار یک تست خواب گرفته شود تا پزشک بر اساس آن، فشار هوای مورد نیاز را تجویز نموده و تنظیمات لازم را در دستگاه وارد نماید. البته نوعی سی پپ به نام اتو سی پپ نیز وجود دارد که فشار مورد نیاز برای از بین بردن آپنه را به صورت خودکار تشخیص می دهد. سی پپ علاوه بر درمان آپنه برای بهبود ادم ریوی(جمع شدن آب درون کیسه های هوایی ریه) و نارسایی تنفسی هیپوکسمیک(کاهش دریافت اکسیژن) نیز به کار می رود.

نکات مهم برای خرید سی پپ

با توجه به این که این دستگاه مستقیما با سیستم تنفسی در تماس است باید مناسب ترین برند و مدل آن از شرکت معتبر تهیه شود. سی پپ باید سنسورهای حساس داشته باشد و الگوی تنفسی را به خوبی تشخیص دهد. هم چنین در صورت قطع جریان هوا یا کاهش و افزایش فشار مورد نظر، آلارم آن فعال شود. بهتر است دستگاه دارای کارت حافظه باشد و اطلاعات بیمار در آن ذخیره شود تا در ویزیت های پزشک مورد بررسی قرار گرفته و در صورت لزوم تنظیمات دستگاه تغییر داده شود. علاوه بر این، دستگاه باید سیستم مرطوب کننده داشته باشد و هوای دارای رطوبت را به ریه ها برساند. در این صورت از خشکی سیستم تنفسی و حس ناراحتی بیمار جلوگیری می شود. لوله خرطومی که دستگاه را به ماسک بیمار متصل می کند باید انعطاف پذیر باشد و چرخش 360 درجه داشته باشد تا به خصوص در حین خواب، بیمار آزادی عمل داشته باشد.

دستگاه بای پپ

بای پپ نیز مانند سی پپ یک دستگاه کمک تنفسی است که به بهبود آپنه و سایر مشکلات تنفسی کمک می کند. این دستگاه فشار هوای مورد نیاز برای دم و بازدم بیمار را تامین می کند و در شرایط تنفسی حادتر تجویز می شود. در واقع فشار آن بر خلاف سی پپ که در یک سطح تنظیم می شود، در دو مقدار تعیین می گردد تا برای دم و بازدم مورد استفاده قرار گیرد. دستگاه بای پپ علاوه بر منزل دارای کاربرد در مراکز درمانی نیز می باشد و در درمان بیماری های زیر استفاده می شود:

• سندرم هیپوونتیلاسیون که در اثر چاقی رخ می دهد
• آسم
• پنومونی یا عفونت ریه
• ضعف تنفس پس از جراحی های طولانی مدت
• انسداد مزمن ریه.

برای استفاده از بای پپ نیز نیاز به تست خواب وجود دارد. مدل اتوماتیک این دستگاه اتو بای پپ نامیده می شود. در استفاده از بای پپ از یک ماسک مخصوص استفاده می شود که ماسک NIV نام دارد و هم برای سی پپ و هم بای پپ به کار می رود. این ماسک انواع مختلف دارد که بر روی صورت و پیشانی قرار گرفته یا فقط بینی را می پوشاند و بسته به شرایط بیمار و تشخیص پزشک انتخاب می شود. این ماسک باید سایز و مدل مناسبی داشته باشد و نشتی هوا از آن رخ ندهد.

هنگام خرید بای پپ به چه نکاتی باید توجه شود؟

یک بای پپ مناسب باید دارای سنسورهای قوی باشد تا انواع مشکلات مانند نشتی هوا، قطع شدن جریان یا فشار نامناسب را تشخیص داده و سیستم هشدار را فعال کند. هم چنین باید صدای آن کم باشد(کمتر از 30 دسی بل) تا برای بیمار و اطرافیان وی مزاحمت ایجاد نشود. مرطوب کننده دستگاه اهمیت زیادی دارد، زیرا هوای خشک برای بیمار حس ناراحتی ایجاد می کند. دامنه فشار دستگاه باید وسیع باشد تا در صورت لزوم، فشار را کم کم افزایش دهد. فیلترهای ورودی دستگاه باید آلودگی را از هوای محیط خارج کنند و هوای تمیز را به دستگاه هدایت نمایند.

جمع بندی

انواع تجهیزات تنفسی به خصوص اکسیژن ساز، سی پپ و بای پپ که کاربردهای متنوعی دارند بسیار حساس هستند و سلامت بیمار را به طور مستقیم تحت تاثیر قرار می دهند. بنابراین خرید این تجهیزات از شرکت های معتبر همراه با گارانتی و خدمات پس از فروش از اهمیت بالایی برخوردار است. علاوه بر این، با توجه به هزینه نسبتا زیادی که دارند، نیاز به مشاوره و راهنمایی بیمار وجود دارد تا بسته به نیاز خود بهترین دستگاه را با قیمت مناسب تهیه نماید. این تجهیزات در فروشگاه اینترنتی درمان شو عرضه می شوند و کارشناسان وبسایت آماده پاسخگویی به خریداران هستند و اطلاعات به روز و کامل خود را در اختیار آن ها قرار می دهند.