آموزش الکترونیکی؛ راهکار نوین یادگیری در عصر دیجیتال

دنیای امروز در نتیجه پیشرفت های حاصل از فناوری اطلاعات و ارتباطات تغییرات چشمگیری داشته است. شیوه‌ های سنتی آموزش نیز تحت تاثیر این تحولات دچار دگرگونی‌ های گسترده‌ ای شده‌اند. یکی از مهم‌ ترین جلوه‌ های این تحول، توسعه آموزش الکترونیکی یا آموزش مجازی است که نه‌ تنها در کشورهای پیشرفته، بلکه در ایران نیز به آن توجه زیادی شده است. 

دانشگاه مهرالبرز به عنوان یک دانشگاه الکترونیکی، توانسته است نقشی مهم و تاثیرگذار در عرصه آموزش عالی در فضای مجازی ایفا نماید. آموزش الکترونیکی به طور کلی به معنای بهره‌ گیری از فناوری‌ های نوین اطلاعاتی و ارتباطی برای آموزش و تعامل با دانشجویان و ارزشیابی یادگیری آنان است. 

مفهوم دانشگاه الکترونیکی یا آموزش الکترونیکی (e-learning) مرتبط با استفاده از فناوری های نوین ارتباطی و اطلاعاتی برای ارائه محتوای آموزشی، تعامل با دانشجویان و ارزیابی یادگیری است. این شیوه آموزشی، با حذف محدودیت های زمانی و مکانی آموزش سنتی، فرصت های بی شماری را برای دسترسی به آموزش عالی برای اقشار مختلف جامعه فراهم آورده است. بر خلاف دانشگاه های معمولی، طبقه بندی بین دانشگاه مجازی تهران و سایر استان ها وجود ندارد. این شیوه آموزشی با رفع موانع زمانی و مکانی، امکان دسترسی گسترده‌ تری به آموزش را فراهم می‌ آورد و بستر مناسبی برای تحقق عدالت آموزشی ایجاد می‌ کند.

دانشگاه مهرالبرز فعالیت خود را از اوایل سال ۱۳۸۲ آغاز نمود و پس از دو سال کار تحقیقاتی و مطالعاتی در سال ۱۳۸۳ با دریافت موافقت قطعی خود از شورای گسترش آموزش عالی وزارت علوم و تحقیقات تاسیس شد. اساسنامه دانشگاه در جلسه مورخ ۱۹/۱/۱۳۸۵ شورای گسترش مورد تأیید و تصویب قرار گرفت و با تکمیل و استقرار ارکان به‌ویژه فعال نمودن هیئت‌امناء با حضور نماینده محترم وزیر علوم، تحقیقات و فناوری و همچنین تدوین برنامه راهبردی ۵ ساله اول، به‌عنوان نخستین دانشگاه الکترونیکی غیردولتی جمهوری اسلامی ایران از بهمن ماه ۱۳۸۶ با پذیرش ۱۲ دانشجوی ارشد دررشته مدیریت فناوری اطلاعات، فعالیت آموزشی خود را آغاز نمود.

یکی از مهم‌ ترین ویژگی‌ های دانشگاه مجازی مهرالبرز، بهره‌ گیری از استانداردهای جهانی و بومی‌ سازی آن‌ها متناسب با نیازها و توانمندی‌ های داخلی است. این دانشگاه با تمرکز بر آموزش باکیفیت، توسعه پایدار و تربیت نیروی انسانی متخصص، نقش موثری در پاسخگویی به نیازهای جامعه دانایی‌ محور ایران ایفا می‌ کند. در حال حاضر، دانشگاه غیرحضوری مهرالبرز با چهار دانشکده شامل دانشکده فناوری اطلاعات (با رشته های آموزشی علوم تصمیم و مهندسی دانش، مهندسی فناوری اطلاعات و مدیریت فناوری اطلاعات)، دانشکده مدیریت (با رشته های آموزشی مدیریت کسب‌وکار، مدیریت صنعتی،مدیریت دولتی، گروه مالی و بانکداری، گروه مالی و بیمه، مدیریت بازرگانی) دانشکده علوم مهندسی (با رشته های آموزشی مهندسی صنایع، مهندسی ساخت و مدیریت پروژه، مهندسی محیط ‌زیست و مهندسی نفت). دانشکده علوم انسانی (با رشته های آموزشی یادگیری الکترونیکی، مدیریت آموزشی،تکنولوژی آموزشی، روانشناسی). همچنین در مقطع کارشناسی دو دانشکده مدیریت (مدیریت بازرگانی و دولتی) و کامپیوتر (مهندسی کامپیوتر) در حال ارائه خدمات آموزشی به دانشجویان است.

مزایای آموزش مجازی

1. دسترسی گسترده و عادلانه: آموزش الکترونیکی این امکان را فراهم کرده است که افراد از سراسر کشور بتوانند بدون نیاز به حضور فیزیکی، از خدمات آموزشی با کیفیت برخوردار شوند. این دسترسی گسترده به‌ ویژه برای افراد شاغل، بانوان خانه‌ دار و کسانی که با محدودیت زمانی مواجه‌ اند، یک فرصت طلایی به شمار می‌ رود.
2. انعطاف‌ پذیری زمانی: دانشجویان دانشگاه مهرالبرز می‌ توانند بدون محدودیت زمانی و مکانی، فعالیت های علمی خود را انجام دهند. محتواهای درسی از طریق سیستم‌ های مدیریت یادگیری و پلتفرم‌ های آنلاین در اختیار دانشجویان قرار می‌گیرد.
3. صرفه‌ جویی اقتصادی: در مقایسه با دانشگاه های حضوری دانشجویان یک دانشگاه غیرحضوری تهران و یا سایر شهرها نیازی به پرداخت هزینه‌ های رفت‌ وآمد، اقامت و دیگر هزینه‌های جانبی ندارند.
4. استفاده از فناوری‌ های پیشرفته آموزشی: بهره‌ گیری از کلاس‌ های آنلاین، ویدئوهای آموزشی، آزمون‌ های الکترونیکی و تالارهای گفت‌ وگوی علمی، تجربه آموزشی جذاب و اثربخش را برای دانشجویان مهیا می کند. همچنین، با استفاده از ابزارهای تحلیل داده، امکان پایش مستمر وضعیت تحصیلی دانشجویان فراهم می‌ شود.
5. توسعه مهارت‌ های دیجیتال: دانشجویان در حین تحصیل در فضای الکترونیکی دانشگاه های مجازی،  با انواع نرم‌ افزارها و پلتفرم‌ های دیجیتال آشنا شده و مهارت‌ های حرفه‌ ای و کاربردی خود را ارتقاء می‌ دهند. این امر موجب افزایش توانمندی آنان در بازار کار خواهد شد.
6. فرصت تعامل علمی مستمر: برخلاف تصور برخی از افراد، دانشگاه های غیرحضوری بستر مناسبی برای تعامل علمی بین استادان و دانشجویان فراهم کرده اند. تالارهای گفت‌ وگو، جلسات آنلاین و کانال‌ های ارتباطی متنوع، به دانشجویان کمک می کنند تا بتوانند در فضای مجازی مشارکت فعال داشته باشند.

آینده روشن آموزش مجازی

با توجه به شتاب روزافزون تحول دیجیتال در سطح جهانی، آینده آموزش عالی بدون شک وابسته به توسعه آموزش‌ های مجازی است. دانشگاه مهرالبرز با نگاهی آینده‌ نگر و با بهره‌ گیری از ظرفیت علمی کشور، در مسیر تبدیل شدن به یکی از مراکز مرجع آموزش مجازی در ایران گام برداشته است.

تدوین برنامه راهبردی، جذب نخبگان علمی، توسعه زیرساخت‌ های فناورانه و ارتقاء کیفی فرآیند یاددهی و یادگیری از جمله اقداماتی است این دانشگاه است. یکی از نقاط قوت دانشگاه مجازی و غیر حضوری مهرالبرز در مقایسه با سایر دانشگاه‌ های الکترونیکی کشور، توجه ویژه به به‌ روزرسانی مستمر محتوای درسی وبرنامه ه‌ریزی آموزشی بر مبنای نیازهای روز جامعه و بازار کار است. در این راستا، دانشگاه مهرالبرز همواره تلاش داشته است تا با پایش تحولات علمی و فناوری، رشته‌ های تحصیلی خود را در مقاطع گوناگون توسعه دهد و بر اساس بازخوردهای دریافتی از اساتید، دانشجویان و مدیران صنایع، دروس را با مهارت‌ های کاربردی و تخصصی هماهنگ سازد