۱۵ حقیقت جالب در مورد ویکی پدیا به مناسبت تولد ۱۵ سالگی اش

۱۵ ژانویه بین ویکی پدیایی ها به عنوان روز ویکی پدیا شناخته می شود. تا پیش از سال ۲۰۰۱ گردآوری و چاپ یک دائره المعارف یا دانشنامه ممکن بود به قیمت هزاران دلار هزینه ی مالی، قطع هزاران درخت، و مصرف مقادیر زیادی آب و جوهر تمام شود، و حمل آن به این طرف و آن طرف نیز واقعاً دشوار بود. اما امروزه می توانیم در هر زمان و هر مکانی که اینترنت باشد به میلیونها مقاله ی مرجع، عکس، شکل، منبع و تعریف واژگانی دسترسی داشته باشیم.

داوطلبانی که ۱۵ سال است به رشد و بالندگی این اثر ارزنده کمک می کنند نیز هیچ پولی در قبال زحمات خود دریافت نمی کنند. تنها خواسته ی آنها این است که تمام دانش بشری با همه ی ابناء بشر به اشتراک گذاشته شود. امروزه این امکان در جیب بسیاری از ما وجود دارد.

۱- میلیونها کاربر از سراسر جهان برای گرد آوردن این حجم عظیم از دانش بشری با یکدیگر همکاری کرده اند

وارد کانینگهام ویکی را طراحی کرد؛ اولین پلتفرم اینترنتی که به بسیاری از افراد اجازه می داد در آنِ واحد روی یک سند کار کنند. او نام پلتفرم خود را wiki گذاشت؛ واژه ای که به زبان اهالی هاوایی به معنای «سریع» است (در هونولولو حتی اتوبوسی به نام ویکی ویکی وجود دارد).

۲- مجموعه ی ویکی بیشتر از یک دانشنامه است

همه با دانشنامه ی ویکی پدیا آشنایی دارند اما آیا می دانستید این مجموعه بخش های واژه نامه، کتابنامه، نقل قول، ابزارهای یادگیری، راهنمای مسافرت و غیره هم دارد؟

۳- اولین نمایشگاه ویکی پدیا در هفدهم مارس ۲۰۰۶ بازگشایی شد

این نمایشگاه در کتابخانه ی دانشگاه گوتینگن آلمان برگزار شده بود.

۴- در پشت صحنه، بات های ویکی پدیا برخی از کارهای تکراری را انجام می دهند

حدوداً ۲۰۰۰ بات تنها برای استفاده در نسخه ی انگلیسی زبان ویکی پدیا مورد تأیید قرار گرفته اند که حتی اسم هم دارند. برای نمونه PhotoCatBot در پیدا کردن مقالاتی که به عکس احتیاج دارند به افراد کمک می کند.

۵- ویکی پدیا در سال ۲۰۰۷ به جمع ۱۰ وبسایت برتر دنیا پیوست

این وبسایت تنها وبسایت غیر انتفاعی است که تا نزدیکی های صدر این جدول بالا آمده است.

۶- کسانی که روی ویکی پدیا کار می کنند Wikipedian یا ویکی پدیایی نامیده می شوند

ایجاد بزرگ ترین پایگاه داده ی اطلاعاتی جهان توسط افرادی از سرتاسر کره ی خاکی می تواند کار چالش برانگیزی باشد. بنابراین ویکی پدیایی ها قوانین، رویه ها، و مقالاتی تدوین می کنند که به دیگران کمک می کند معنای ویکی پدیایی بودن را درک کنند. برای مثال قانون «منع ماستودون عصبانی» می گوید نباید هنگام گرسنگی و یا در حالتی غیر از حالت نرمال ویرایش کنید. ماستودون نام گونه ای منقرض شده از فیل سانان است.

۷- اولین تصویری که روی ویکی مدیا قرار گرفت عکس یک جفت بلدرچین بود

علت این امر معلوم نیست. اما حالا که صحبت از عکس و پرنده شد بد نیست بدانید پدیده ای وجود دارد تحت عنوان عکاسی کبوتری: «یک کبوتر مجهز به یک دوربین کوچک که با یک مهار آلومینیومی به سینه ی آن متصل شده بود». به افتخار کبوتران نامه رسان حتی تمبر پستی هم چاپ شده است.

۸- یکی از اولین مقالات ویکی پدیا مربوط می شد به پودل استاندارد

تمام آنچه که در تعریف این مدخل آمده بود این بوده است: «سگی که تمام سگ های دیگر بر اساس آن سنجیده می شوند». در حال حاضر صفحه ی انگلیسی زبان پودل به تنهایی بیش از ۵۰۰۰ کلمه متن دارد و بسیاری از نام هایی که برای تلفیق این نوع سگ با دیگر انواع سگ ها انتخاب شده را در خود جای داده است.

۹- ویکی پدیا به در دسترس ماندن اینترنت کمک می کند

در سال ۲۰۱۲ مجموعه ی ویکی پدیا به نشانه ی اعتراض به لایحه ی SOPA سنای امریکا به مدت ۲۴ ساعت در خاموشی و تعطیلی به سر برد.

۱۰- رتبه ی دوم پر ویرایش ترین مقاله ی انگلیسی زبان ویکی پدیا در مورد کشتی کج حرفه ای است

۱۱- یکی از طرح های پیشنهادی رقابت انتخاب لوگوی جدید راهنمای سفر ویکی، تصویر یک مار روی یک حوله ی جادویی بود

۱۲- مقاله ی ویکی پدیای یکی از افسران ارتش بریتانیا بیش از ۳۵۰۰ بار توئیت مجدد شده است

سپهبد سر ادریان پائول گیسلین کارتون دو وایارت (۵ ماه می ۱۸۸۰ - ۵ ماه ژوئن ۱۹۶۳) یک افسر ارتش بریتانیا و دریافت کننده ی بالاترین نشان نظامی این کشور بوده است. او در جنگ های بوئر، جنگ جهانی اول و جنگ جهانی دوم حضور داشته است، از نواحی صورت، سر، شکم، زانو، پا، لگن و گوش مورد اصابت گلوله قرار گفته، از دو سقوط هواپیما جان سالم به در برده، از یک کمپ نگهداری از اسرای جنگی با تونل فرار کرده، و با امتناع یک پزشک از قطع انگشتانش خودش انگشتان خود را با دندان قطع کرده است. او در توصیف تجربیات خود در جنگ جهانی اول نوشته است:‌ «صادقانه بگویم، در این جنگ به من خوش گذشت».

۱۳- ویکی پدیایی ها حساب موضوعات جنجالی و شایعه ها را نگه می دارند

یکی از این شایعه ها این بود که لرد بایرون به عنوان حیوان خانگی، یک کروکودیل و یک گورکن عسل خوار نگه می داشته است. برملا کردن این شایعه در زمان حیات او آسان نبوده است. او علاوه بر تعداد زیادی گربه، سگ و اسب، چند روباه، میمون، عقاب، کلاغ، باز، و تعداد زیادی حیوان دیگر نگهداری می کرده است. او پس از آنکه فهمید ورود سگ به دانشگاه ممنوع است یک خرس با خود به دانشگاه برد.

۱۴- محققان می توانند از روی داده های ویکی پدیا، شیوع بیماری ها را پیش بینی کنند

«محققان کتابخانه ی ملی لس آلاموس توانستند با بررسی داده های جستجو های انجام شده ظرف سه سال روی ویکی پدیا، توانستند با دقت بسیار بالا در مورد شیوع تب دنگ در برزیل و آنفلوآنزا در امریکا، ژاپن، لهستان و تایلند به پیش بینی های دقیقی برسند».

۱۵- خواندن تمام ویکی پدیا به زبان انگلیسی ۱۶ سال طول می کشد

این در صورتی است که نه فرصتی برای استراحت داشته باشید و نه بخوابید.