عدم تناسب شغل با ویژگی های شخصیتی، می تواند شما را بیمار کند

فرسودگی شغلی نوعی استرس روانی است که با خستگی مفرط، بی انگیزگی، بی اشتیاقی، و احساس بی اثر بودن شناخته می شود و در نتیجه ی عوامل متعددی نظیر مشکلات حرفه ای و استرس زا، کمال گرایی، و فشار کاری زیاد پدید می آید و ممکن است نتایج حرفه ای (مثل کاهش عملکرد یا بازده)، یا جسمانی (مثل افزایش هورمون استرس و مشکلات قلبی عروقی) مختلفی در بر داشته باشد.

اما رنج بردن کارکنان از فرسودگی شغلی لزوماً به معنای نارضایتی آنها از مسائلی نظیر دست و پنجه نرم کردن با یک رئیس بد، فشار کاری زیاد، یا فرهنگ ضعیف شرکت نیست. در واقع این مشکل می تواند ریشه های عمیق تری داشته باشد.

عمیق تر بودن احتمالی ریشه های این پدیده، نتیجه ی پژوهش تازه ای است که بر اساس پاسخ های یک نظرسنجی آنلاین تدوین، و در مجله ی Frontiers of Psychology منتشر شده است. محققان پژوهش یاد شده با بررسی پاسخ های ۹۷ زن در بازه ی سنی ۲۲ تا ۶۲ سال متوجه شده اند زمانی میان نیاز های ناخودآگاه فرد و الزامات شغل وی ناسازگاری وجود داشته باشد نیز ممکن است فرد دچار فرسودگی شود.

وقتی نیاز های ناخودآگاه فرد با مشخصات و ویژگی های مورد نیاز موقعیت شغلی او همخوان نباشند، پدیده ای تحت عنوان «ناهمخوانی محیطی» رخ می دهد که اصلی ترین علت فرسودگی شغلی و از دست رفتن انگیزه به حساب می آید.

به عنوان نمونه، کارمندی را در نظر بگیرید که با روحیه ای برونگرا، به تعاملات انسانی علاقه ای وصف ناشدنی دارد اما نیاز او در شغل فعلی اش برآورده نشده است چرا که مجبور است مدام پشت میزش بنشیند و به صورت انفرادی به کارش مشغول باشد.

از سوی دیگر، کارمند دیگری را در نظر بگیرید که وظیفه اش مدیریت کردن یک تیم و ترتیب دادن ارائه ها و سخنرانی های مختلف است، اما ترجیح می دهد مسئولیت فرد دیگری بر عهده اش نباشد، روی پروژه های انفرادی کار کند و کسی مزاحمش نشود.

چرا کارفرما ها باید به این نکته توجه کنند؟

مدیران ممکن است در فرایند استخدامی خود از این حقیقت غافل شوند که عدم تناسب فرد و محیط می تواند به رنجش و فرسودگی احساسی و حتی جسمانی او بیانجامد. به این ترتیب هنگام پر کردن یک موقعیت شغلی خالی، نباید صرفاً به رزومه ی فرد توجه کرد، بلکه باید از دیگر زوایای وجودی او نیز آگاه شد.

قدرت بیش از اندازه می تواند به فرسودگی جسمانی بیانجامد

محققان این پژوهش «انگیزه ی قدرت» را نیاز به مسئولیت داشتن و اثرگذاری بر شرکت تعریف کرده اند. با این تعریف، وقتی مسئولیت های شغلی به نسبت خواسته های غیرمستقیم خود فرد، قدرت بیش از اندازه ای برای او به ارمغان بیاورند، ظهور نشانه های جسمانی فرسودگی در وی افزایش می یابد؛ از جمله سردرد، درد در قفسه ی سینه، تنگی نفس و غیره). به این ترتیب می توان گفت مضرات فرسودگی شغلی به هیچ عنوان به نارضایتی روانی از ان ختم نمی شود.

تعامل بیش از حد نیز می تواند به فرسودگی بیانجامد

«انگیزه ی وابستگی» که میزان خواست فرد برای تعامل شخصی در محل کار تعریف شده است نیز می تواند به فرسودگی قابل توجهی منجر شود. برای مثال، کارمندی که انگیزه ی وابستگی در او بالاست، در یک موقعیت شغلی نیازمند همکاری و کار تیمی شکوفا تر خواهد شد.

اگر فرسودگی شغلی ناشی از این ناهمخوانی محیطی باشد عوض کردن شغل شاید دشوار ترین اما اثربخش ترین گزینه ی پیش روی شما محسوب شود. اما اگر مشکل ناشی از دلایل دیگر است، شاید بتوانید با استفاده از این ۸ ترفند بر آن غلبه کنید.