سونامی عظیم در فضا؛ بزرگ ترین موج جهان در خوشه کهکشانی برساووش کشف شد

اخترشناسان به تازگی بزرگ ترین موجی که در جهان هستی کشف شده را به نظاره نشستند. این موج که از حد مقیاس های زمینی خارج است، از میان ابر گازی به شدت داغ در خوشه کهکشانی برساووش (Perseus) می گذرد و وسعت آن به 200 هزار سال نوری می رسد، یعنی تقریباً دو برابر پهنای کهکشان راه شیری.

عبور دو سیال با سرعت متفاوت از کنار هم این امواج را به وجود می آورد

تصویر کلاسیک این موج، ساختاری مدور و حلقه ای را نشان می دهد که روی خودش فرو می افتد. این الگو به نام «موج کلوین-هلمهولتز» معروف است و زمانی ایجاد می شود که دو سیال با سرعت متفاوت از کنار یکدیگر عبور کنند. عبور باد از روی سطح آب را می توان نمونه ای آشنا از این پدیده دانست.

تیمی از اخترشناسان با استفاده از داده های رصدخانه پرتو اکس چاندرا (Chandra X-ray Observatory) و شبیه سازی های کامپیوتری توانستند این موج عظیم را شناسایی کنند. شبیه سازی ها نشان می دهند میلیاردها سال قبل این توده گازی نسبتاً ساکن بوده، اما عبور نزدیک یک خوشه کهکشانی کوچک از کنار آن باعث بر هم خوردن تعادل آن شده و ابر گازی را به مارپیچی در حال انبساط بدل ساخته.

طی چند میلیارد سال گذشته، این توده گازی تا حدود 500 هزار سال نوری از مرکز خود پراکنده شده و امواج عظیمی را تشکیل داده که از بین رفتن آنها در فضای لایتناهی به چند صد میلیون سال زمان نیاز خواهد داشت. «استفن واکر» محقق اصلی این پروژه می گوید:

برساووش یکی از بزرگ ترین خوشه های کهکشانی نزدیک زمین و درخشان ترین آنها در محدوده پرتو اکس به شمار می رود. به همین دلیل رصدخانه چاندرا جزئیات فوق العاده ای را در اختیار ما قرار داده که نشان می دهند فرایند های تشکیل دهنده این ساختارهای غول آسا هنوز در جریان هستند.

در ادامه می توانید ویدیوی منتشر شده از سوی ناسا را در ارتباط با این امواج عظیم مشاهده نمایید: