تعویض یا ترمیم؛ راهکار مواجهه با شیشه آسیب دیده خودرو

برای اکثر ما راننده ها پیش آمده که در جاده، در حال رانندگی و زمزمه موزیک محبوبمان با شنیدن صدایی مهیب جا‌ خورده و مثل کیانا ریوز در فیلم متریکس، شروع به جاخالی دادن در مقابل گلوله های هیوگو وی وینگ می کنیم.

البته نه متریکسی وجود دارد و نه گلوله ای؛ مقصر سنگ کوچکی است که به خاطر سرعت بالا چنین لحظه پر تنشی را ایجاد کرده و سپس فرد را از عکس العملی که قبل تر از خود نشان داده خجالت زده می کند. در مرحله بعد ترک ایجاد شده روی شیشه جلوست که توجه را جلب و دیدگان را اشک آلود می کند.

اما قبل از هر چیز‌ بهتر است کمی با ساختار شیشه های اتومبیل ها آشنا شویم. سالهاست در ساخت شیشه جلو خودرو ها از شیشه های لمینیتی استفاده می شود.

در فرایند لمینیت دو یا چند لایه شیشه، بین لایه‌های پلیمری، یا فیلم پلاستیکی از جنس PVB، قرار گرفته و این ترکیب تحت فشار و حرارت به صورت دائمی یکپارچه و همگن می‌ گردند. این شیشه ها در اثر وارد شدن ضربه می شکنند اما یکپارچگی خود را حفظ کرده و فرو نمی ریزند.

شیشه های لمینیتی اولین بار در خلال جنگ جهانی اول برای ساخت ماسک ضد گاز بکار رفتند و بعد، بین سال های 1919 تا 1929، توسط کمپانی فورد در صنعت خودروسازی مورد استفاده قرار گرفت.

شیشه هایی که در قسمت های کناری و عقب خودرو استفاده می شوند از نوع Toughened یا Tempered بوده که پس از فرم دهی تا دمای ۷۰۰ تا ۶۰۰ درجه سانتی‌گراد داغ و بعد از آن به سرعت سرد می‌ شوند که در این حالت استحکام شیشه به شدت بالا می رود.

آسیب های وارده به شیشه جلو به دو نوع پریدگی و ترک تقسیم می شوند. پریدگی اصولاً اثر دقیقی از محل برخورد سنگ بوده که گرد یا ستاره مانند است. ترک هم که احتمالا نیازی به توضیح ندارد. ترک ها و‌ پریدگی ها در برخی مواقع قابل تعمیراند.

ترک و پریدگی ها شاید چندان جدی به نظر نرسند اما با گذر زمان افزایش یافته، دید جلو را تحت تاثیر قرار داده و سطح ایمنی خودرو را پایین می آورند.

تحویل نگرفتن این ترک ها و بی توجهی به آن ها گزینه ای وسوسه کننده برای حفظ وقت و سرمایه به نظر می رسد؛ اما باید بدانید ترک های بزرگ تر اصلاً شوخی بردار نیستند و هر انتخابی جز رسیدگی و رفع شان به ضرر خودتان خواهد بود.

عوامل بسیاری بر رشد ترک ها تاثیر گذارند؛ تابش نور خورشید باعث می شود لایه های شیشه با سرعت متفاوتی منبسط و منقبض می شوند که در ‌نهایت منجر به بزرگ ‌شدن ترک می شود.

از طرف دیگر بافت شیشه آسیب دیده بسیار حساس است و در اثر ضربات و حتی فشار باد وارده در هنگام رانندگی، صدمات وارده گسترش می یابند.

استفاده از کولر یا بخاری در خودرو هم موجب ایجاد اختلاف بین دما اتاق خودرو و هوای بیرون شده و در اثر انقباض و انبساط، ترک ها گسترش می یابند.

دو راهکار اصلی در مواجه با صدمات ایجاد شده روی شیشه جلو وجود دارد؛ پر کردن ترک در صورت جزئی بودن آن یا تعویض کامل شیشه جلو، که قاعدتاً دومی پرهزینه تر است.

دقیقاً شبیه تفاوت بین صدمات جدی بدنه خودرو که تعمیر آن هزینه بر است و ساییدگی رنگ بدنه که با قلم گیری به سادگی برطرف می شود. البته شیشه خودرو نقش بسیار پررنگتری از رنگ بدنه در تامین امنیت سرنشینان ایفا می کند.

چند فاکتور مهم و اساسی در تعیین سرنوشت شیشه آسیب دیده دخیل هستند که به بررسی شان خواهیم پرداخت:

اندازه

تکنولوژی و روش های ترمیم شیشه های جلو به سرعت در حال تکامل و پیشرفت هستند اما همچنان توان و ظرفیت ترمیم شیشه بین تعمیرگاه ها متفاوت است.

در مجموع پریدگی هایی به قطر 2.4 سانتی متر و ترک هایی به طول 7.68 سانتی متر به راحتی قابل ترمیم اند.

در راهنمای استاندارد تعمیر شیشه های لمینیت خودروها یا به اختصار ROLAGS، رنج اندازه های قابل تعمیر با توجه به نوع آسیب وارده ذکر شده که بیشترین حد آن برای پریدگی هایی با قطر 7.5 سانتی متر و ترک هایی با طول 35 سانتی متر است. این اندازه ها با توجه به مکان آسیب دیده و توانایی تعمیرکار و دستگاه های مورد استفاده متغیر هستند.

عمق

میزان عمق نفوذ ترک در شیشه رابطه مستقیمی با اندازه آن دارد. شیشه جلوی خودروها اغلب از ساختاری سه لایه بر خوردار است؛ به این شکل که یک لایه میانی از جنس پلاستیک در بین دو لایه داخلی و بیرونی از جنس شیشه قرار دارد.

اگر پریدگی یا ترک از لایه بیرونی عبور کرده و تا لایه داخلی نفوذ کند ترمیم آن غیر ممکن خواهد شد.

محل شکستگی

امکان ترمیم آسیب و شکستگی وارده به شیشه جلو،وابستگی زیادی به محل آن دارد. اگر شکستگی ها تا لبه های کناری و اطراف شیشه جلو ادامه پیدا کنند، احتمال این که یکپارچگی ساختار شیشه تحت تاثیر قرار گرفته باشد به شدت بالا می رود و از مقاومت آن کاسته می شود و ترمیم آن صلاح نخواهد بود.

شیشه جلو خودرو در سوانح رانندگی مانند واژگونی، وظیفه تامین حدوداً 60 درصد استحکام ساختمان اتومبیل را بر عهده دارد؛ بنابراین در صورت نیاز لازم است تا نسبت به تعویض آن اقدام شود. پر کردن پریدگی های ایجاد شده در لبه ها هم بسیار دشوار است؛ پس قید ترمیم شان را بزنید.

قسمتی از شیشه جلو که در راستای دید راننده قرار دارد یا به عبارتی دیگر مسیری که توسط برف پاک کن سمت راننده طی می شود؛ جز نقاطی است که انجام پروسه ترمیم شکستگی در آن ممکن نیست.

اکثراً ترمیم آسیب های وارده به شیشه جلو با برجای ماندن آثاری همراه است که در صورت قرار گرفتن در محدوده دید راننده، می توانند تصاویر نادرستی از سطح جاده منتقل کرده و وی را به اشتباه وا دارند.

در آخر از آسیب های وارده به قسمت بینایی سنسورهایی از قبیل سنسور باران، سیستم هشدار تعویض خطوط، سیستم ترمز اتوماتیک و سیستم های کمکی خودران می توان نام برد که غیرقابل تعمیرند.

این سنسورها به دیدی شفاف از محیط اطراف خودرو نیاز دارند و حتی بالاترین سطح تعمیرات هم می تواند سبب بروز ایراداتی در کارکردشان منجر شود.

چه موقعی بهترین کار، تعویض شیشه است؟

وقتی پای امنیت در میان باشد. بسیاری بر این باورند که رانندگی با خودرویی که در شیشه اش ترک بوجود آمده موردی ندارد، ولی برعکس؛ شیشه جلوی آسیب دیده می تواند کاملاً خطر آفرین باشد چرا که نقشی که شیشه ها در استحکام خودرو ایفا می کنند بسیار حیاتی است.

در برخورد از روبرو نقش شیشه جلو در تامین استحکام کابین برابر با 45 درصد بوده که این رقم در هنگام واژگونی خودرو به 60 درصد افزایش می یابد.

حصول اطمینان از یکپارچگی شیشه خودرو امری حیاتی شمرده می شود و ترمیم و تعویض آن باید به دست افراد کاربلد و حرفه ای صورت بگیرد.

فرآیند ترمیم شیشه خودرو به این صورت است که ابتدا به وسیله مته مسیر ترک مسدود و از پیشرفت آن جلوگیری می شود.

سپس با استفاده از دستگاهی مخصوص قسمت ترک خورده تا حد امکان باز و توسط مواد رزینی پر می شود.

در آخر با اشعه UV این مواد سفت و یک دست شده و محل ترک و پریدگی پر می شود. این پروسه بین 30 تا 40 دقیقه زمان می برد.

ترمیم هر سانتی متر ترک شیشه حدود 7 هزار تومان هزینه در بر دارد که فارق از نوع مدل و برند خودرو بوده و حداقل بر روی کاغذ برای پیکان یا ب ام و یکسان است.

تعویض شیشه اما پیچیده تر است. ابتدا برای جلوگیری از آسیب دیدن بدنه خودرو تمهیداتی تدارک می شود، سپس متخصصین شیشه جلو را جدا کرده و چسب و نگهدارنده های قبلی را پاکسازی می کنند. در مرحله بعد فریم توسط آستری آماده می شود تا بتواند به خوبی پذیرای چسب جدید باشد.

در آخر شیشه جلو در فریم قرار گرفته و به خوبی جاسازی می شود.بهتر است 60 دقیقه خودرو حرکت نکرده به شیشه و چسب زمان داده شود تا به خوبی محکم شوند. اگر شیشه خودرو شما هم دچار ترک و آسیب دیدگی شده بیکار ننشینید؛ چرا که امنیت شما و سرنشینان خودرویتان از هرچیزی مهم تر است.