یافته های جدید فضاپیمای جونو از فعالیت های زیر سطحی سیاره مشتری و هسته آن

فضاپیمای جونو (Juno) از سال ۲۰۱۶ تا امروز در حال گردش به دور سیاره مشتری بوده و تا به حال اطلاعات بسیار با ارزشی را این غول گازی منظومه ما به زمین مخابره کرده است. در همین راستا و به کمک اطلاعات مذکور محققین حالا درک بهتری از اتفاقاتی دارند که در زیر سطح این سیاره بزرگ در حال وقوع است.

علاوه بر این ها جونو موفق به رصد برخی فعل و انفعالات عجیب در دو قطب سیاره مشتری شده است. ما پیش از این می دانستیم که دو قطب شمال و جنوب بزرگترین سیاره منظومه شمسی محل جولان بزرگترین چرخندهایی (cyclones) است که بشتر تا کنون موفق به رویت آنها شده. حال تصاویر جدید نشان می دهند که ظاهراً نحوه شکل گیری و حرکت چرخندهای مذکور از الگویی خاص پیروی می کند.

همان طور که در تصویر ابتدای مطلب مشاهده می کنید، در قطب جنوب مشتری پنج سایکلون، یک سایکلون مرکزی را به شکل یک پنج ضلعی احاطه کرده اند. مشابه همین الگو با هشت چرخند احاطه کننده در قطب شمال سیاره مورد بحث نیز قابل مشاهده است.

گردش های متوالی جونو به دور این سیاره گازی نشان می دهد که چینش چرخندها به طور مداوم در قطبین حفظ می شود. هنوز دانشمندان توضیحی منطقی برای این پدیده و این که چرا چرخندهای مورد بحث با یکدیگر ترکیب نمی شوند، در اختیار ندارند.

جونو علاوه بر تصاویر فوق اطلاعات جدیدی را نیز در خصوص نوارهای رنگی روی سطح مریخ در اختیار کارشناسان در ناسا قرار داده است. بر این اساس مشخص شده که تشکیل چنین الگویی ارتباطی مستقیم با فعالیت هایی دارد که در زیر سطح سیاره مورد اشاره در حال انجام است.

همان طور که در تصور بالا نیز کاملاً مشهود است، ابرهای متراکم احاطه کننده سطح مشتری متشکل از نوارهایی تیره و روشن هستند که در هر کدام جهت وزش بادها و حرکت ابرها کاملاً مخالف یکدیگر است. تا امروز تصور می شد که تمایز مذکور تنها شامل جو می شود، اما اطلاعات گرانشی ارسال شده توسط جونو نشان می دهد که توزیع میدان جاذبه مشتری در دو نیمکره شمالی و جنوبی یکسان نیست، بنابراین می توان چنین برداشت کرد که تفاوت فعل و انفعالات در نوارهای تیره و روشن در زیر سطح مشتری نیز وجود دارد.

بر این اساس براورد شده که جریان های گازی در حال گردش روی سطح مشتری تا عمق حداقل ۳ هزار کیلومتری با همین قدرت و سرعت در حال جا به جایی گازها هستند. به عبارت دیگر، حدود یک درصد از غول عظیم الجثه گازی منظورمه شمسی به طور مداوم در حال گردش روی سطح آن هستند.

سومین یافته مهم در خصوص سیاره مشتری مربوط به هسته آن می شود. دانسته های قبلی دانشمندان را به این یقین رسانده که هسته بزرگترین سیاره منظومه ما از مایعی شامل هیدروژن و هلیوم تشکیل شده است. حال آنالیز برخی اسکن های انجام شده توسط جونو نشان می دهد که احتمالاً کل این هسته مایع به شکل یک جسم صلب در حال گردش است.

محققین ناسا بر این عقیده اند که گاز موجود در مرکز این سیاره غول پیکر دارای بار الکتریکی بسیار قدرتمند است و سبب می شود که کل سیستم به صورت یکجا و در اثر میدان مغناطیسی بسیار عظیم سیاره به گردش در می آید.

شاید یافته های جدید فضاپیمای جونو به چند سوال قدیمی در خصوص سیاره مشتری پاسخ داده باشند، اما در عین حال خود سبب شکل گیری سوالاتی بسیار بزرگتر شده اند.