داستان موفقیت اوبر؛ آغازگر عصر تاکسی های اینترنتی ارزان

انجام سفرهای درون شهری به خصوص در شهرهای شلوغ و پرجمعیت و برای افرادی که خودروی شخصی در اختیار ندارند، معمولاً با دشواری هایی مانند شلوغی بیش از حد وسایل حمل و نقل عمومی یا عدم عبور تاکسی خالی همراه بوده و هزینه مالی و زمانی بالایی را به آنها تحمیل می کند.

مشکلاتی از این دست در همه جای دنیا وجود دارد و دقیقاً موضوعی است که نخستین بار استارتاپ اوبر، راه حلی منطقی و ارزان برای آن پیدا کرده است. ماجرای اوبر از جایی آغاز شد که «تراویس کالانیک» و «گرت کمپ» برای شرکت در یک کنفرانس به پاریس رفته بودند اما برای حضور در محل کنفرانس، مدت زیادی منتظر عبور یک تاکسی خالی ماندند.

«گرت کمپ» ایده اصلی اوبر را مطرح کرده بود

اتفاق مذکور باعث شکل گیری ایده سرویس تاکسی یاب اینترنتی شد و استارتاپ «UberCab» در سال 2009 توسط کالانیک و کمپ شروع به کار کرد. لازم به اشاره است که به گفته تراویس کالانیک، ایده اولیه متعلق به گرت کمپ بوده و پروتوتایپ محصول توسط کمپ، اسکار سالازار و کنراد ولان طراحی شده و تراویس نقش مشاور ارشد را بر عهده داشته است.

گفتنی است کمپانی UberCab پس از مدتی به «Uber» تغییر نام داد و هم اکنون خدمات خود را در بیش از 600 شهر دنیا ارائه می دهد که این خدمات علاوه بر تاکسی اینترنتی شامل سرویس سفارش غذا نیز می شوند.

تراویس کالانیک؛ مرد شماره یک اوبر

تراویس کالانیک در تاریخ 6 آگوست 1976 در لس آنجلس آمریکا به دنیا آمد. پدرش دونالد کالانیک به عنوان مهندس شهرساز در شهرداری کار می کرد و مادرش نویسنده بخش تبلیغات روزنامه «Daily News» لس آنجلس بود. کالانیک در دوران جوانی علاقه بسیاری به کارآفرینی داشت و سرانجام در سال 1998، تحصیلات دانشگاهی در UCLA را رها کرد و به استارتاپ «!Scour» (موتور جست و جوی فیلم و موسیقی) پیوست.

کالانیک استارتاپ مذکور را به کمک تعدادی از دوستان دوره دانشجویی خود توسعه داد که اکثر آنها مأمور پایش بخش فنی بودند. در این بین تراویس نقش بازاریاب تیم را ایفا می کرد و توانست سرمایه لازم برای گسترش فعالیت تیم را تأمین کند. اما پس از مدتی Scour با مشکلات حقوقی مواجه شد و کالانیک پس از اعلام ورشکستگی مجموعه، آن را رها کرد.

تراویس کالانیک پیش از اوبر شکست های زیادی را تجربه کرده بود

تراویس در سال 2001 شرکت «Red Swoosh» را به عنوان بزرگترین پایگاه انتقال داده اینترنتی دنیا با بیش از 3 میلیون سرور فعال تأسیس کرد. اما باز هم شانس با او یار نبود و با ارزان شدن قیمت پهنای باند در سطح جهان، شرکت های بزرگ عملاً نیازی به سروری جداگانه برای انتقال سریع اطلاعات روی بستر اینترنت نداشتند و کالانیک مجبور شد کمپانی خود را به ارزش 19 میلیون دلار بفروشد.

کالانیک سرانجام با شکل گیری اوبر طعم موفقیت را چشید و توانست با تمرکز روی سرویس تاکسی یاب اینترنتی، اوبر را در سطح جهانی مطرح کند.

سرآغاز اوبر

اپلیکیشن موبایل «UberCab» در سال 2009 فعالیت رسمی خود را آغاز کرد. پیش از ظهور اوبر، چند سرویس اینترنتی برای سفارش آنلاین لیموزین وجود داشتند؛ اما اپلیکیشن جدید به منظور کاهش هرچه بیشتر هزینه های حمل و نقل درون شهری پا به عرصه گذاشته بود.

نخستین چالش اوبر پیدا کردن مشتریان بیشتر بود چرا که با افزایش سفرهای درون شهری از طریق UberCab، این نام بیشتر شنیده می شد و با ثبت نام رانندگان بیشتر، کسب و کار کمپانی هم رونق می گرفت. به همین منظور اوبر در هفته های نخست فعالیت کمترین سود ممکن را از هر سفر دریافت می کرد و از طرفی با تکیه بر توانایی های مذاکره کالانیک، توانست چند سرمایه گذار را به تزریق پول در شرکت ترغیب کند.

اوبر در ابتدای فعالیت به اتهام تأسیس شرکت تاکسیرانی بدون مجوز مورد پیگرد قانونی قرار گرفت

اما پس از مدتی کمپانی اوبر با نخستین مشکل جدی خود رو به رو شد: مقامات شهری سان فرانسیسکو به اتهام راه اندازی یک شرکت تاکسیرانی بدون مجوز از اوبر شکایت کردند و جریمه 5 هزار دلار به ازای هر سفر و 90 روز زندان را برای مدیران شرکت (در صورت عدم تعلیق فعالیت) تصویب نمودند.

در پاسخ به اتهام فوق، تراویس کالانیک ابتدا نام شرکت را از UberCab به Uber تغییر داد و سپس با مراجعه به اداره حمل و نقل شهرداری سان فرانسیسکو، توضیح داد که اوبر یک پلتفرم برقراری ارتباط میان مسافران و خودروهای علاقه مند به سرویس دهی بوده و یک شرکت تاکسیرانی مستقل نیست. با حل این مشکل، اوبر با استفاده از روش های نوآورانه وارد مرحله رشد خود شد.

دوران رشد اوبر

از آنجایی که اوبر در بازار رقیب جدی نداشت، به سرعت پیشرفت کرد و در سال 2011، تقریباً هر ماه وارد چند شهر جدید در ایالات متحده می شد. در این بین یکی از استراتژی های مؤثر اوبر برای افزایش درآمد، کاهش قیمت ها در ساعات خلوت و افزایش آن در زمان اوج ثبت سفارش بود.

اوبر همچنین برای محاسبه مبلغ پرداختی از روش متفاوتی استفاده می کند؛ برای سفرهایی که در آن میانگین سرعت خودرو بیش از 18 کیلومتر در ساعت باشد هزینه بر اساس مسافت محاسبه شده و در صورت کمتر بودن سرعت، مبلغ بر اساس زمان حضور مسافر در خودروی اوبر منظور می شود.

ارزش اوبر 4 سال پس از تأسیس به 18.2 میلیارد دلار رسید

پس از در اختیار گرفتن بازار آمریکا، اوبر فعالیت خود را بین المللی کرد و به عنوان اولین شهر خارجی، پاریس را انتخاب نمود. با استفاده از استراتژی های مناسب و بازاریابی هدفمند، استارتاپ اوبر تنها پس از 4 سال به ارزش 18.2 میلیارد دلار رسید و به اعتبار جهانی دست پیدا کرد.

مرحله بعدی در روند پیشرفت اوبر، ورود به بازارهای پیچیده اما غنی هند و چین بود. این شرکت توانست تا سال 2014 به چهار شهر اصلی و پرجمعیت چین وارد شود و از طرف دیگر با ارائه سرویس UberX (امکان استفاده همزمان چهار مسافر از یک خودروی اوبر) در هند محبوبیت بالایی کسب نماید.

البته کمپانی اوبر در بسیاری از کشورها با مشکلات حقوقی و شکایت رقبای محلی رو به رو شد و در برخی شهرها نیز فعالیت آن ممنوع گشت؛ با این حال اوبر توانست جای پای خود را در بازارهای جهانی محکم کند و به بزرگترین ارائه دهنده سرویس تاکسی یاب اینترنتی تبدیل شود.

اوبر؛ حال و آینده

کمپانی اوبر هم اکنون با ارزش تقریبی 50 میلیارد دلار در بیش از 58 کشور دنیا فعال بوده و سالانه 7.5 میلیارد دلار درآمد دارد. این شرکت هم اکنون توسط «دارا خسروشاهی» اداره می شود و گرت کمپ همچنان رئیس هیئت مدیره آن است. لازم به ذکر است که اوبر خدمات متنوعی مانند تاکسی های اشتراکی، خودرو های مجهز به صندلی کودک، امکان سفارش ون با ظرفیت مسافر بیشتر، تاکسی مجهز به ویلچر و بسیاری از موارد دیگر را ارائه می دهد.

تصادف اخیر یک تاکسی خودران اوبر با عابر پیاده ادامه فعالیت این سرویس را در حاله ای از ابهام فرو برده است

علاوه بر موارد فوق، کمپانی اوبر برنامه ویژه ای برای راه اندازی سرویس تاکسی های خودران دارد و از سال 2015 توسعه سیستم خودران ویژه اوبر را آغاز کرده است. این شرکت 14 سپتامبر سال 2016 نخستین ناوگان آزمایشی تاکسی های خودران را در شهر پیتسبورگ پنسیلوانیا راهی خیابان کرد. البته تصادف اخیر یکی از اتومبیل های خودران اوبر با یک عابر پیاده در آریزونا ادامه فعالیت سرویس مورد بحث را در حاله ای از ابهام فرو برده است.

گفتنی است اوبر به حوزه تاکسی های پرنده نیز علاقه مند بوده و قصد دارد طی ده سال آینده شبکه تاکسی پرنده اختصاصی خود را راه اندازی کند؛ تصمیمی که به احتمال زیاد با مسائل بسیاری در زمینه ایمنی و مقررات پروازی مواجه خواهد شد.