فروشگاه‌های اینترنتی چگونه به دنبال مدیریت ناآرامی‌های نرخ ارز هستند؟

بازار کالاهای دیجیتال از جمله موبایل و کامپیوتر به واسطه افزایش قیمت ارز دچار آشفتگی و یخ‌زدگی شده و به‌نظر می‌رسد که این مساله صرفا گریبانگیر فروشگاه‌های فیزیکی و مغازه‌داران نیست. این شرایط باعث شده تا فروشگاه‌های اینترنتی هم با مشکلاتی مواجه شوند، به‌طوری که یا قیمت‌های اجناسشان دچار افزایش چشمگیری شده و یا بسیاری از کالاها برچسب ناموجود به خود گرفته‌اند.

نوشته‌های مردم در فضای مجازی و بخش کامنت‌های برخی از این فروشگاه‌ها حکایت از جهش ناگهانی قیمت‌ها، علی‌الخصوص در کالاهای دیجیتال دارد که باعث شکایت عده‌ای از کاربران شده است. برخی از آنها معتقدند که این افزایش قیمت ناگهانی بی‌مورد بوده چرا که اجناس داخل انبار با قیمت دلار جدید خریداری نشده‌اند و برخی دیگر افزایش قیمت را منطقی ولی مقدار آن را بیش از حد واقعی می‌دانند.

فروشگاه اینترنتی دیجی‌کالا از جمله سایت‌هاییست که افزایش قیمت کالاهای آن به ویژه در بخش اجناس دیجیتال به‌چشم می‌آید. روابط عمومی این فروشگاه در گفتگوی خود با دیجیاتو علت این امر را چنین توضیح می‌دهد:

«دیجی کالا اساسا دو مدل فروش کالا دارد، یکی از آنها حالت مارکت‌پلیس دارد که با در اختیار قراردادن پلتفرمی به صاحبان کالا و با رعایت ضوابط قوانین دیجی‌کالا محصولات به فروش می‌رسد. در مورد این اجناس اختیار چندانی دست دیجی کالا نیست و صرفا آنها به ما تعهد دارند که کالا را باید به قیمت خریداری شده به مشتری عرضه کنند، این اتفاق در نوسانات اخیر رخ داد و محصولی که دو روز پیش خریده شده بود در زمان ارسال با تفاوت قیمت فاحشی روبرو بود که با وجود اینکه حق نسبتا با فروشندگان بود اما ما به این تعهد پایبند بودیم.»

دیجی‌ کالا در ادامه به افزایش قیمت‌های ناگهانی کالاهای دیجیتال نسبت به اجناس غیردیجیتالی اشاره می‌کند و تاکید دارد که این نوع بازار نسبت به نرخ ارز بسیار حساس است و خیلی سریع دچار واکنش‌های ترکش نوسان قیمت دلار می‌شود: «برخی مواقع کالاهای غیردیجیتالی تا چندین هفته به طول می‌انجامد تا تاثیری از بازار نوسان ارز بگیرد.» روابط عمومی دیجی‌کالا جواب خود را به شکایت برخی مشتریان مبنی بر اینکه مگر کالاها با نرخ امروز خریداری شده که با نرخ امروز فروخته می‌شود این توضیح را در اختیار ما قرار می‌دهد:

«کالاها در انبار دیجی کالا به هیچ‌وجه چندین ماه نمی‌مانند و حالت دپو به خود نمی‌گیرند چرا که از نظر انبارداری حتی برای ما به صرفه نیست. تمامی کالاها بیش از یک هفته در انبار نمی‌مانند و مدام محصولات جدید خریداری می‌شوند، ضمنا عمده خریدهای ما از نوع خریدهای مدت‌دار هستند به این معنا که کالا از تامین‌کننده گرفته می‌شود ولی تسویه آن به زمانی دیگر موکول می‌شود. این نوع خریدها در هنگام تسویه نهایی باید با نرخ روز دلار صورت بگیرد. در نهایت ذکر این نکته ضروریست که ما نمی‌توانیم چندان مخالف قیمت عرف بازار حرکت کنیم چرا که در صورت انجام این کارو فروش کالایی با اختلاف فاحش قیمت نسبت به بازار باعث می‌شود که خود خریداران آفلاین به تعداد انبوه آنها را از ما خریداری کنند و با قیمت به‌روز به مشتریان بفروشند.»

اما بامیلو بر خلاف دیجی‌کالا قیمت‌ها را افزایش نداده بلکه برخی از اجناس دیجیتالی این فروشگاه به دلیل ناآرامی‌های نرخ ارز ناموجود شده‌اند. به گفته روابط عمومی مجموعه بامیلو از آنجایی که سیستم فروشگاهی این سایت تماما مارکت‌پلیس است، آنها در این اتفاق چندان دخیل نیستند و در حقیقت فروشندگان این روش را انتخاب کرده‌اند. «سحر افاضلی» در گفتگو با دیجیاتو این موضوع را بیشتر تشریح می‌کند و علت این امر را با توجه به اوضاع بازار چندان غیرمعمول نمی داند:

«منبع تامین کالا جهت ارائه به مشتریان در بازار آفلاین و آنلاین همانند یکدیگر هستند و برخی از تامین کنندگان بامیلو به عنوان یک marketplace آنلاین، در حقیقت همان فروشندگان حاضر در بازار آفلاین هستند، پس این امر طبیعی است که واکنش به نوسانات ارز در بامیلو از خیلی جهات به بازار افلاین شباهت داشته باشد.»

به گفته او از آنجا که بامیلو در حال حاضر با چندین هزار فروشنده و تامین کننده کالا در ارتباط است، در تلاش بوده تا با تعامل با آنها، سعی در کاهش میزان تاثیر نوسانات ارز در قیمت گذاری و عرضه کالاها داشته باشد. این مجموعه تلاش می‌کند تا راهکارهایی را برای حل شدن این قضیه انجام دهد ولی طبعا این موارد صد در صد راهگشا نیستند و صرفا یک راه حل کمکی در این بازار پر التهاب به شمار می‌روند:

«ارائه طرح های تشویقی برای تامین کنندگان به منظور افزایش انگیزه برای فروش کالاها با قیمت متعادل یکی از این روش هاست. همچنین عقد قراردادهای انحصاری و فروش کالاهایی از قبیل موبایل با قیمت ویژه، از دیگر اقداماتی بوده که با استقبال مشتریان هم مواجه شده.»

او عقد قراردادهای انحصاری و فروش کالاهایی از قبیل موبایل با قیمت پایین تر از عرف بازار را از از دیگر اقدامات بامیلو و تامین کنندگانش معرفی‌کند و تاکید دارد که هدف آنها حمایت از مشتریان فضای آنلاین است و تلاش دارند تا با این اقدامات کالاها کما فی‌السابق در بامیلو تامین شوند.

نوسانات نرخ ارز در این هفته نسبت به هفته گذشته متعادل‌تر شده و احتمال دارد بازار به‌تدریج به سمت ثبات قیمت پیش برود، بازاری که البته به گفته برخی مسئولین دچار یخ‌زدگی شده و بسیاری از فروشندگان موبایل و کالاهای دیجیتال نیز از کسادی آن شکایت دارند. در هر حال به نظر می‌رسد آغاز سال جدید با شوک بزرگی برای بازار محصولات دیجیتالی همراه بوده و این مسائل توسط دولت باید به‌گونه‌ای حل شود تا اقتصاد بیش از این دچار صدمه نشود.